رباتها میتوانند بهجای اینکه همدم انسانها باشند در حوزه نظامی، به ماشینهای آدمکشی مبدل شوند که قادرند در کمترین زمان ممکن، تعداد قابلتوجهی از انسانها را به قتل برسانند.
به گزارش الوقت امروزه تکنولوژی توسعه رباتهای انساننما به سرعت در حال رشد است؛ رباتهایی که همانند انسان قادر به صحبت کردن، راه رفتن، معاشرت کردن و حتی فکر کردن هستند. این رباتها ظاهری شبیه به انسان دارند و بر روی دوپا حرکت میکنند. بهطورکلی رباتهای انساننما به رباتهایی گفته میشود که ازلحاظ خصوصیتهای ظاهری بسیار به انسانها شبیه هستند. اینگونه رباتها در محیطهای انسانی و با ابزار ساختهشده توسط انسان، میتوانند تعامل داشته باشند، برای مثال جسمی را بردارند یا در محیط ِ کار، راه بروند. رباتهای انساننما از منظر سلامت و رفاه انسان اهمیت زیادی دارند و از منظر علمی و فناوری هم میتوانند منشاء تحولات فراوانی باشند. انگار حضور این رباتها در فعالیتهای اجتماعی تصویر آِینده زندگی اجتماعی بشر است. روند روبه رشد تکنولوژی رباتهای انساننما این پرسش را به وجود میآورد که آیا انسانها قادرند وقت خود را با این رباتها صرف کنند؟ آیا این رباتها میتوانند برای انسان مفید باشند؟ و این مفید بودن به چه شکلیست؟ همچنین با توجه به امکان استفاده از رباتها به عنوان سربازان آینده در جنگها آیا این رباتها میتوانند از تهدیدات احتمالی آینده بشریت باشند؟ اینها سوالاتی است که بعد از رشد این تکنولوژی در اذهان عمومی ایجادشده است. در این گزارش به روند تحولات تکنولوژی رباتهای انساننما در جهان و نمونههای ساختهشده از این دسته از رباتها نگاهی خواهیم داشت.
تاریخچه ساخت رباتهای انساننما:
نخستین ربات انساننما در سال 1938 درست شد. این ربات توسط دو محقق آمریکایی برای انجام سمپاشی گیاهان طراحیشده بود. در سال 1997 نیز نمونههایی از رباتهای کاوشگر به مریخ فرستاده شدند. اما در سال 200 بود که شبیهترین ربات به انسان از سوی شرکت سونی طراحی و ساخته شد. "آسیمو" (ASIMO) از پیشرفتهترین رباتهای انساننما است که قادر است در کنار انسانها زندگی کند و به فعالیتهای اجتماعی دست بزند. از آسیمو بهعنوان ربات انساننمای قرن بیستویک نامبرده میشود. این ربات 58 کیلوگرم وزن و 1 متر و بیست سانتیمتر قد دارد و توسط شرکت هوندا طراحیشده است. شرکت الکترونیکی هیتاچی ژاپن ادعا دارد "عمیو" رباتی که توسط این شرکت طراحی و ساختهشده است سریعترین رباتها در دسته رباتهای انساننما است. "سوفیا" و "اریکا" از آخرین نمونههای رباتهای انساننما میباشند.
در دانشگاه واشنگتن، دانشمندان موفق به طراحی روشی برای کنترل رباتها به کمک سیگنالهای مغز انسانها شدهاند که به این ترتیب انسانها میتوانند مبتنی بر فکر خود رباتها را به کار و عمل وادارند. در این شیوه بهمحض اینکه کاربر (انسان) در فکر انجام کاری است رباتانساننما به سمت نقطه مدنظر، حرکت میکند و آن عمل را انجام میدهد.این محققان بهدقتِ بین دستورات و حرکات ربات در حد 94 درصد دستیافتهاند. نمونه جالب دیگر از رباتهای انساننما، ساخت ربات نوزاد در ژاپن است. این ربات باهدف انجام مطالعات و پژوهشهای علمی دقیقتر روی نحوه یادگیری در نوزاد انسان، متولد شد. این موجود بیمو که شبیه به نوزاد انسان است، پاهای کوچک خود را از صندلی آویزان کرده و تاب میدهد. همچنین شانههای این نوزاد بهطور منظم همراه با ریتم تنفس بالا و پایین میرود و چشمهای سیاهش حرکات اطرافش را در اتاق درست مانند چشمان یک نوزاد طبیعی دنبال میکند. طراحان ربات نوزاد ژاپنی دراینباره خاطرنشان کردند: هرچند این ربات از تمام لحاظ شبیه انسان نیست، اما قابلتوجه و کاربردی است.
ربات انساننمای سوفیا و تعامل با انسان:
دیوید هانسون، بنیانگذار هانسون روباتیک هنگکنگ سازنده ربات سوفیا معتقد است زیبایی خلق او یعنی سوفیا در بالاترین سطح یادگیری مهارتهای ماشینی جلوهگر میشود. سوفیا نام ربات انساننمایی است که چهرهای شبیه به یک زن دارد و قادر است با کاربر خود گفتگو کند.
سیمای سوفیا از روی چهره هنرپیشه مشهور، آدری هپبورن نمونهبرداری شده است. به گفته سازنده این ربات دیوید هانسون، سوفیا دارای هوش مصنوعی، قدرت پردازش دادههای تصویری و تشخیص چهرهها است. او همچنین قادر به تقلید حرکات انسان و حالات چهره اوست همچنین او قادر به پاسخ دادن به برخی پرسشها و مکالمات ساده در موضوعات از پیش تعیینشده است. این ربات در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۷ طی یک مکالمه کوتاه با معاون دبیر کل سازمان ملل متحد، «آمنه جی. محمد» به سازمان ملل متحد معرفی شد. لازم به ذکر است عربستان سعودی به این ربات تابعیت داد و او را به اولین ربات دارای تابعیت مبدل ساخت.
تهدیدات و خطرات احتمالی رشد تکنولوژی رباتهای هوشمند:
در ماه مارس سال ۲۰۱۶، سازنده سوفیا، دیوید هانسون از شرکت هانسون روباتیک، در یک نمایشگاه زنده در جشنواره SXSW از سوفیا پرسید: «آیا میخواهید مردم را از بین ببرید؟» … بگو «نه». با مکث زیاد، سوفیا جواب داد، «باشه، انسانها را نابود خواهم کرد». تهدید به نابودی انسانها توسط رباتها فوق پیشرفته یکی از خطرات احتمالی رشد این تکنولوژی است. علاوه بر تهدید نژاد بشر تهدید فرصتهای شغلی انسانها توسط رباتها یکی دیگر از نگرانیهای توسعه تکنولوژی رباتیک می باشد. مارتین اسمیت استاد روباتیک دانشگاه میدلسکس انگلیس معتقد است : «وقتی روباتها ازنظر هوشی از انسان پیشی بگیرند، اگر خیلی خوششانس باشیم شاید، ما را بهعنوان حیوان خانگی خود نگهداری خواهند کرد». رباتها میتوانند بهجای اینکه همدم انسانها باشند در حوزه نظامی، به ماشینهای آدمکشی مبدل شوند که قادرند در کمترین زمان ممکن، تعداد قابلتوجهی از انسانها را به قتل برسانند.
محققان دانشگاه میدلسکس انگلیس بر روی دو هزار شهروند این کشور نظرسنجی را در مورد افزایش نقش روباتها در زندگی انسان طی دهه آینده انجام دادهاند که نشان داد: بیش از یکسوم مردم از اینکه روبات شغل آنها را اشغال کند، نگراناند؛ همین تعداد هم نگرانی خود را از اینکه روباتها نژاد انسان را تهدید کنند، ابزار داشتند. رباتها اکنون مشاغل سنگین و مشاغلی که ازنظر بهداشتی برای انسانها خطرناک و بعضاً چندشآور محسوب میشود را اشغال کردهاند. مشاغل کم مهارت، روزمره ساختاری، ساده و قانونمند در محیطهای ساکن و دارای چهارچوب خشک از مشاغلیاند که بیشتر از دیگر مشاغل درخطر اشغال توسط رباتها قرار دارند.
رشد تکنولوژی رباتهای انساننما هم ازلحاظ توسعه هوش و تسریع روند پیشرفت مایه دلخوشی و دلگرمی و هم ازنظر جنبههای تهدیدکنندهای که ذکر شد مایه نگرانی شدیدی است. این ماجراجویی انسان ممکن است درنهایت با به قیمت کشف لایههای پنهان جهان هستی منجر شود و یا ممکن است کل نسل بشر را به انقراض بکشاند.