ترامپ سیاست های مرکانتلیستی و ایجاد جنگ تجاری با رقبا و شرکای اقتصادی آمریکا را به عنوان روش اصلی رونق دادن به اقتصاد آمریکا در نظر گرفته است از این رو کسری تجاری 55.6 میلیارد دلاری با مکزیک را می توان دلیل تهدید به خروج از نفتا دانست اگرچه برخی نیز معتقد هستند مقاومت دولت مکزیک در تامین هزینه دیوار مرزی بزرگ میان دو کشور که ترامپ خواستار آن بوده است عامل اصلی جبههگیری رئیس جمهور آمریکا با نفتا می باشد.
به گزارش الوقت ده خودروساز بزرگ آمریکایی و جهانی روز جمعه، برای کاستن از استانداردهای بهره وری سوخت ایالات متحده به کاخ سفید رفتند. مدیران شرکتهای جنرال موتور، فورد، فیات کرایسلر، همراه با مدیران ارشدی از شرکتهای تویوتا، فولکس واگن، ای جی، هیوندای، نیسان، هوندا موتور، بی ام و و Daimler AG از دعوتشدگان به کاخ سفید برای ملاقات و مذاکره با ترامپ بودند.
مذاکرات در مورد مقررات تولید خودرو در موضوع میزان بهرهوری سوخت و آلایندگی خودروهای تولیدی در ایالات متحده است که در سال 2012 در دولت باراک اوباما تا سال 2025 تصویب شده بود و بر مبنای بهرهوری 50 مایل (80 کیلومتر) در هرگالن تنظیم شده بود. این قانون شامل ارزیابی در آوریل 2018 شده است که این امکان را به ترامپ برای بازبینی و تغییر شرایط میزان بهرهوری به سود شرکتهای تولیدکننده خودرو را داده است. اما در مقابل دموکراتها و طرفداران محیط زیست در کالیفرنیا و 16 ایالت دیگر که تقریبا 40 درصد از جمعیت ایالات متحده را شامل میشوند، هفته گذشته به منظور جلوگیری از هدف دولت برای تضعیف الزامات بهره وری سوخت اعتراض کردند.
استدلال دولت ترامپ آن است که تعلیق این قانون منجر به تولید ارزان تر وسایل نقلیه، افزایش فروش و اشتغال و بهبود ایمنی با توجه به جایزینی سریع تر وسایل نقلیه قدیمی تر با تولیدات جدید خواهد شد. ترامپ در راستای شعار اول آمریکا و سیاستهای حمایت از تولید و اشتغال در داخل گفته است: «ما واردات خودرو زیادی داریم بنابراین میخواهیم بسیاری از این خودروها در ایالات متحده ساخته شود؛ به ویژه میشیگان، اوهایو، پنسیلوانیا، کارولینای جنوبی و کارولینای شمالی».
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا اما از این فرصت استفاده کرد تا بار دیگر حمله تازه ای را به توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) صورت دهد. وی تهدید کرده است که اگر منافع آمریکا در ایجاد "شرایط عادلانه" در این توافق مورد پذیرش دو کشور دیگر عضو آن یعنی کانادا و مکزیک قرار نگیرد از این پیمان تجاری خارج خواهد شد.
نفتا و چالش ترامپ
پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی یا نفتا از اغاز سال 1994 (زمان کلینتون) اجرایی شد و قرار شد جایگزین پیمان ضعیف تر ودوجانبه ای باشد که قبلا بین آمریکا و کانادا وجود داشت. البته چارچوب اولیه نفتا از سال 1987 و در زمان رونالد ریگان در حال تدوین وتنظیم بود. ريگان ابتدا اين ايده را در سال 1979 پيشنهاد داد و مذاکرات آن در سال 1992 به پایان رسید. هدف از این توافق رفع موانع تجاری بین سه کشور عضو از طریق ایجاد یک منطقه آزاد تجاری بود که عوارض واردات بین سه کشور عضو بر داشته شود یا کاهش داده شود. در واقع نفتا یک موافقنامه تجاری است که به منظور تسهیل تجارت در مناطق کشورهایی که طرف این موافقتنامه هستند.
اما اکنون این توافقنامه گمرکی با چلش مهمی به اسم ترامپ رو به رو شده است که اگرچه تنها چند ماه بیشتر از یک سال از عمر زمامداری آن میگذرد اما احتمام ویژه ای به خارج کردن آمریکا از توافقات بینالمللی از خود نشان داده است. وی در اسفند ماه گذشته اعلام کرد: «ما دارای کسری تجاری بزرگی با مکزیک و کانادا هستیم. پیمان نفتا که در حال حاضر در حال مذاکره مجدد است، معامله بدی برای آمریکا بود و باعث جابجایی عظیم شرکتها و مشاغل از داخل آمریکا بوده است. اگر قرارداد جدید و منصفانه نفتا امضا شود، تنها تعرفههای سنگین فولاد و آلومینیوم کاهش خواهد یافت. همچنین کانادا باید با کشاورزان ما خیلی بهتر رفتار کند. مکزیک نیز باید اقدامات بیشتری را برای توقف ورود مواد مخدر به ایالات متحده آمریکا انجام دهد. آنها کار خاصی هنوز انجام ندادهاند. میلیونها نفر معتاد و در حال مرگ هستند».
اگر این مذاکرات آنگونه که ترامپ در نظر گرفته است تا اول ژوئیه به نتیجه لازم نرسد (همراه با طی کردن مراحل قانونی آن در کنگره)، این امکان وجود دارد که نفتا علاوه بر ترامپ راستگرا، با چالش جدیدی این بار از سوی کاندیدای پیشنهادی برای جایگزینی انریکو پینا نیتو رئیس جمهور مکزیک، یعنی آندرس مانوئل لوپز باروارد، یک چپگرای ضد جهانی سازی مواجه شود، چرا که انتخابات مکزیک در اول ژوئیه می باشد. او نیز چون ترامپ سیاستمداری پوپولیست با شعارهای ایجاد و حمایت از افزایش شغل و رفاه برای شهروندان مکزیکی است، که اصرار دارد تا مذاکرات را از ابتدا آغاز کند.
آمریکا نیازمند به توافق
سفیر روابط تجاری ایالات متحده رابرت لوثیسر تصریح کرده است که اگر در چند هفته آینده توافق حاصل نشود مشکلساز خواهد بود. این اتفاق مسلماً خبری خوب برای برخی ایالتهای آمریکا نیست. اگرچه فدراسیون کارگران آمریکا نفتا را به دلیل جابهجا کردن ۷۰۰ هزار شغل تولیدی آمریکایی ها به مکزیک سرزنش میکند، اما به گفته موسسه رقابت جهانی در دانشگاه تگزاس، نیمی از صادرات این ایالت به مکزیک یا کانادا می رسد، که درآمد صادراتی آن 112 میلیارد دلار است و تقریبا 950،000 شغل در تگزاس به تنهایی به خطر خواهد افتاد که در تداوم تجارت با نفتا ارتباط دارند.
نفتا باعث تسهیل و افزایش واردات کالاهای آمریکایی به کشور مکزیک شد. به این ترتیب هم شرکتهای واردکننده مکزیکی هزینههای کمتری را متقبل میشدند و هم سود شرکتهای آمریکایی با توجه به صرفهجوییهای ناشی از مقیاس گسترده تولید و حمل و نقل، افزایش پیدا میکرد. البته شرکتهای کانادایی هم از این رهگذر سود بردند ولی قطعا نه به اندازه شرکت های مکزیکی.
از سال 1993 تا سال 2016، صادرات نفت خام و دیگر محصولات نفتی ایالات متحده به مکزیک تقریبا هشت برابر و به کانادا 13 برابر افزایش یافت.
این در حالی است که در طول مدت زمان مشابه، وارداتنفت خام و فرآورده های نفتی آمریکا از کانادا سه برابر و حدود سه برابر میزان واردات نفت خام این کشور از عربستان سعودی است. کانادا اولین تامین کننده نفت خام به ایالات متحده است و همچنان بزرگترین شریک تجاری انرژی این کشور.
همچنین مکزیک بزرگترین بازار صادرات گاز طبیعی ایالات متحده است و در سال 2016، ارزش صادرات انرژی ایالات متحده به مکزیک (20.2 میلیارد دلار) بیش از دو برابر ارزش واردات انرژی از این کشور (8.7 میلیارد دلار) بود. ایالت پنسیلوانیا در حال حاضر 19 درصد از کل تولید گاز طبیعی ایالات متحده و 76 درصد از کل تولید مارسلوس شیل را به خود اختصاص داده است و بیش از نیمی از این صادرات به بازار های کانادا و مکزیک می رسد. به گفته وزارت بازرگانی ایالات متحده، اکثریت قریب به اتفاق بیش از 14،000 شرکت پنسیلوانیا که کسب و کارهای کوچک و متوسط هستند و حدود 190 هزار شغل ایجاد کرده اند به تداوم تجارت در نفتا مرتبط هستند.
در کنار بخش انرژی، بخشهای دیگر اقتصادی آمریکا نیز از توافق نفتا منتفع می شوند. کانادا و مکزیک دومین و سومین شرکای تجاری آمریکا هستند. به گفته اتاق بازرگاني آمريكا، حدود 14 ميليون شغل در ايالات متحده آمريكا به تجارت با كانادا و مكزيك متكي هستند و حدود 5 ميليون شغل در اثر افزايش تجارت با نفتا در طول سالهای گذشته که آمریکا رشد اقتصادی مناسبی نداشته حاصل شده است. این امر باعث شده است تا وال استریت ژورنال در گزارشی هزینه های خروج آمریکا از نفتا را حدود 50 میلیارد دلار در سال اعلام کند.
با این وجود چشم انداز روشنی از حل اختلافات دیده نمی شود. وزیر اقتصاد مکزیک، افسون گاجاردو، روز جمعه در واشنگتن به خبرنگاران گفت که مذاکره کنندگان برای رسیدن به این هدف تلاش می کنند اما زمانبندی در نظر گرفته شده کافی نیست.
ترامپ سیاست های مرکانتلیستی و ایجاد جنگ تجاری با رقبا و شرکای اقتصادی آمریکا را به عنوان روش اصلی رونق دادن به اقتصاد آمریکا در نظر گرفته است از این رو کسری تجاری 55.6 میلیارد دلاری با مکزیک را می توان دلیل تهدید به خروج از نفتا دانست اگرچه برخی نیز معتقد هستند مقاومت دولت مکزیک در تامین هزینه دیوار مرزی بزرگ میان دو کشور که ترامپ خواستار آن بوده است عامل اصلی جبههگیری رئیس جمهور آمریکا با نفتا می باشد.