الوقت- با فرارسیدن 14 خرداد، امسال نیز به مانند سالهای گذشته در 36 سالروز رحلت ملکوتی امام خمینی (ره)، فرصتی دست داده تا در مراسمات بزرگداشت این رهبر اسطوره‌ای در ایران اسلامی و بخش زیادی از جغرافیای جهان اسلام، در کنار بررسی عمق ابعاد شخصیتی عرفانی و دینی این چهره الهی، بار دیگر میراث بزرگ و جاودانه علمی، فکری و سیاسی و مبارزاتی دوران رهبری امام روح الله نیز مورد واکاوی قرار گیرد.
تفسیر و تحلیل‌هایی که نه فقط از سر ارادت والای دوستداران و مریدان آن امام فرزانه، بلکه بر اساس مشاهده تأثیرات شگرف ایده‌ها و افکار و میراث سیاسی که بر جهان پس از خود بر جای گذاشت و یا پیشبینی‌های او از روندها و تحولات جهان که در زمانه حیات او به درستی درک نمی‌شد و اکنون بشریت تحقق آنها را آشکارتر از گذشته به نظاره نشسته است.
یکی از مهمترین میراث سیاسی و مبارزاتی امام خمینی مواضع و دیدگاه‌ها و اقدامات او در مورد مسئله فلسطین بوده است. مسئله فلسطین همواره به عنوان یکی از مهمترین دغدغه‌های جهان اسلام مطرح بوده است. اما در این میان نکته حائز اهمیت آن است که امروزه مسئله فلسطین بیش از هر زمان دیگری و بیش از هر مسئله دیگری در تاریخ معاصر بشر به مرز میان جبهه حق و باطل و فهم تمایز سیاست‌ها و حکومتهای امپریالیستی و استکباری و حکومتهای مردمی و عدالت‌طلب و آزادیخواه تبدیل شده است.
امروز بیش از هر زمان دیگر، موضع دولتها و ملتها در برابر جنایات رژیم صهیونیستی، خط کشیِ روشنی بین مدعیان دروغین حقوق بشر و مدافعان واقعی عدالت ایجاد کرده است. همانگونه که امام پیشبینی کردند، فلسطین به محکِ صداقتِ جنبشهای آزادیبخش و دولتها تبدیل شده است؛ جایی که شعارهای حقوق بشری در عمل با حمایت از کودک‌کشی و اشغالگری نقض می‌شود.
این امر در واقع نشانگر ژرفنای آگاهی و شناخت امام خمینی از اهمیت مسئله فلسطین و قطب‌نما و معیار بودن آن در روند تحولات جهان معاصر می‌باشد.
در دورانی که بسیاری از حکومتهای عربی و اسلامی تحت نفوذ قدرتهای استعماری به سازش با رژیم صهیونیستی روی آورده بودند، امام خمینی (ره) با درک عمیق از توطئه‌های استکبار جهانی، مسئله فلسطین را به عنوان محوری اساسی در مبارزات خود مطرح کرد. ایشان نه تنها این موضوع را در دوران مبارزه علیه رژیم پهلوی زنده نگه داشتند، بلکه پس از انقلاب اسلامی نیز آن را به عنوان خط قرمز امت اسلامی تثبیت کردند.
قیام امام خمینی در دهه ۴۰: طلوع صدای فلسطین
امام خمینی (ره) از همان ابتدای نهضت خود در دهه ۴۰ شمسی، مسئله فلسطین را به عنوان نماد ظلمستیزی و مبارزه با استکبار جهانی مطرح کردند. در حالی که رژیم پهلوی تحت حمایت آمریکا به دنبال عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی بود، امام در سخنرانیهای خود به صراحت از جنایات صهیونیستها در فلسطین پرده برداشتند.
یکی از نقاط عطف این دوران، «اعتراض امام به لایحه کاپیتولاسیون در سال ۱۳۴۳» بود که طی آن، آمریکایی‌ها در ایران از مصونیت قضایی برخوردار می‌شدند. امام در این سخنرانی تاریخی، نه تنها به دخالت‌های آمریکا در ایران اعتراض کردند، بلکه آن را در راستای حمایت از صهیونیستها و تضعیف جهان اسلام دانستند. این موضع‌گیری، پایه‌های مبارزه همزمان با استبداد داخلی و استکبار جهانی و صهیونیسم را در اندیشه امام تثبیت کرد.
انقلاب اسلامی و تحول در معادلات منطقه
پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ نقطه عطفی در تاریخ غرب آسیا بود. امام خمینی (ره) با تأسیس نظامی مبتنی بر اسلام ناب، نه تنها ایران را از زیر یوغ آمریکا و اسرائیل خارج کردند، بلکه الگویی جدید برای مقاومت در منطقه ارائه دادند.
یکی از اولین اقدامات انقلابی امام، «قطع رابطه با رژیم صهیونیستی» و تعطیلی سفارت اسرائیل در تهران بود. این اقدام نمادین، پیامی واضح به جهان اسلام فرستاد: غده سرطانی اسرائیل باید از صفحه روزگار محو شود و سرزمین فلسطین و قدس شریف به صاحبان اصلی آن برگردد. این شعار که بعدها به یکی از اصول ثابت جمهوری اسلامی تبدیل شد، نشاندهنده عزم راسخ امام برای مقابله با هژمونی آمریکا و اسرائیل در منطقه بود.
با شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در سال ۱۳۵۹، آمریکا و متحدانش تلاش کردند تا انقلاب اسلامی را در نطفه خفه کنند. اما امام خمینی (ره) با رهبری هوشمندانه خود، نه تنها اجازه ندادند جنگ ایران را منزوی کند، بلکه آن را به فرصتی برای بیداری اسلامی تبدیل کردند.
امام در طول جنگ، همواره بر مسئله فلسطین تأکید داشتند و کمک به گروههای مقاومت را وظیفه مسلمین میدانستند. تشکیل «سپاه قدس» به فرمان ایشان، گامی استراتژیک برای حمایت از مبارزان فلسطینی و مقابله با صهیونیسم بود. این حرکت، پایه‌های «محور مقاومت» را تقویت کرد که امروزه به یکی از مؤثرترین نیروهای مقابله با اسرائیل تبدیل شده است.
امام خمینی و وحدت جهان اسلام علیه صهیونیسم
امام خمینی (ره) همواره بر وحدت مسلمانان در برابر دشمن مشترک تأکید میکردند. ایشان «روز قدس» را به عنوان نماد همبستگی امت اسلامی تعیین کردند و فرمودند:
«روز قدس، روز اسلام است... روزی است که باید همۀ مسلمین بیدار شوند و در مقابل اجانب بایستند».
این حرکت هوشمندانه، مسئله فلسطین را از یک موضوع عربی به دغدغه‌ای جهانی برای تمام مسلمانان تبدیل کرد. حتی بسیاری از جنبشهای آزادیبخش در جهان، الهام گرفته از اندیشه‌های امام خمینی (ره) به مبارزه با استکبار پرداختند. ایشان با هوشیاری تمام، نقشه آمریکا برای سلطه بر غرب آسیا را بر هم زدند و ثابت کردند که تنها راه نجات امت اسلامی، مقاومت و اتحاد است.
رحلت امام و گسترش راه مقاومت
امام خمینی (ره) در سال ۱۳۶۸ دار فانی را وداع گفتند، اما میراث مبارزاتی ایشان در قالب «گفتمان مقاومت» همچنان زنده است.
امروزه، از یکسو گروههای مقاومت در فلسطین، لبنان، یمن و دیگر نقاط منطقه، با الهام از اندیشه‌های امام، به مقابله با هژمونی آمریکا و اشغالگری رژیم صهیونیستی ادامه می‌دهند و طلیعه آن در ضمیر مسلمانان در جوامع سلامی طبل رسوایی حاکمان و دولت‌های به ظاهر اسلامی را به صدا درآورده است و همچون سدی محکم در مسیر توطئه‌های خائنانه برخی سران عرب برای نابود کردن مسئله فلسطین و تکمیل روند عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی قد علم کرده است.
از سوی دیگر گفتمان مقاومت حول مسئله آزادی فلسطین به عمق روح و جان جوانان آزادیخواه در سراسر جهان حتی در بیخ گوش سردمداران کاخ سفید و دیگر رهبران غرب رسوخ کرده و جنبشهای اعتراضی علیه جنایات صهیونیسم و سیاستهای حمایتی دولت‌های استکباری از آن روز به روز گسترده‌تر و قدرتمندتر از گذشته می‌شود.
امروز نیز با گذشت بیش از سه دهه از رحلت ایشان،جمهوری اسلامی ایران به عنوان پرچمدار این راه، همچنان بر آرمان‌های امام پایدار مانده و مسئله فلسطین را در صدر اولویتهای خود قرار داده است.
