الوقت- در گیرودار مذاکرات هستهای ایران و آمریکا به عنوان مشغله اصلی این روزهای وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، عباس عراقچی وزیر خارجه کشور دور جدیدی از سفرهای منطقهای خود را کلید زده تا نشانگر دیپلماسی فعال ایران برای توسعه روابط خارجی و غافل نبودن از پروندههای مهم منطقهای بر خلاف دیدگاههای آمریکا و رژیم صهیونیستی برای منزوی کردن محور مقاومت در سیر تحولات منطقه میباشد.
در همین ارتباط پس از بازدید رسمی عراقچی از قاهره و گشودن فصل جدیدی از روابط دو کشور بزرگ اسلامی و دو قدرت منطقهای، او از امروز در سفری مهم راهی بیروت، پایتخت لبنان میشود تا به عنوان یک بازیگر ذینفوذ و نقشآفرین در روند تحولات این کشور با مقامات و رهبران مختلف لبنانی درباره موضوعات مهمی دیدار و گفتگو داشته باشد.
اما این سفر در زمانی روی میدهد که لبنان در هفتههای اخیر تحولات مهمی را از سر گذرانده و در کش و قوس پیامدهای جنگ اخیر با رژیم صهیونیستی توازن قدرت در داخل دستخوش موجی از نوسانات سیاسی بوده است.
یکی از مهمترین تحولات لبنان پایان بن بست سیاسی سه ساله و روی کار آمدن کابینه جدید به ریاست جوزف عون و نخست وزیری نواف سلام بود. پایان بن بست سیاسی در وضعیتی اتفاق افتاد که جریان مقاومت و حزبالله برای پیشبرد امور حساس کشور در این برهه، که مردم با مشکلات و پیامدهای جنگ بویژه در حوزه بازسازی و همچنین لزوم اجماع داخلی برای واداشتن رژیم صهیونیستی به پایان اشغال مناطق جنوبی لبنان مواجه بودند، با بیشترین انعطاف ممکن اجازه شکلگیری کابینه با حضور و مشارکت احزاب و چهرههای مخالف مقاومت را داد.
اما این نرمش و مصلحتجویی ملی حزبالله، همراه با فشارهای آمریکا و عربستان بر دولت جوزف عون برای خلع سلاح مقاومت در لبنان، موجب ترویج این تلقی و برداشت غلط در میان جریانات مخالف شده بود که حزبالله در موقعیت ضعیف و متزلزلی قرار گرفته و میتوان برنامههای حذف مقاوت از صحنه سیاسی و نظامی و اجتماعی را عملیاتی کرد.
در این شرایط اگرچه حزبالله با پایگاه قوی مردمی و مقابله موثر با یورش تمامعیار ارتش صهیونیستی در جنگ ثابت کرده بود که بیدی نیست که با این بادها بلرزد و قدرت بازسازی سازمان سیاسی و نظامی خود را در مدت کوتاهی دارد اما رویداد مهم برگزاری انتخابات شهرداریها و پیروزی چشمگیر مقاومت در این صحنه، همانند رفاندومی سراسری عمق مشروعیت سیاسی و اقبال بالای عمومی به گفتمان مقاومت را به رخ دشمنان و توطئهچینان داخلی و خارجی کشید و تمام بافتههای آنها را به یکباره پنبه کرد.
نتایج این انتخابات بسیار مهم با پیروزی درخشان حزبالله، علاوه بر حفظ و افزایش قدرت مقاومت در امورات سیاسی، تقنینی و اجرایی بویژه در امر مهم بازسازی، به بازتنظیم معادلات داخلی به سود سنگین شدن کفه مقاومت در ترازوی سنجش وزن نیروهای سیاسی تشکیلدهنده دولت انجامید و به عبارت دیگر مشخص شد که نرمشپذیری حزب الله در فرآیند تشکیل دولت جدید را نباید به عنوان ضعف آن به حساب آورد و دولت کنونی برای پیشبرد امور جاری کشور، انجام اصلاحات اقتصادی و وظایف سنگینی که در حوزه بازسازی و دفاع از تمامیت ارضی کشور بر عهده دارد به تعامل سازنده با جریان مقاومت نیاز مبرم دارد و وارد شدن به گود زورآزمایی برای اجرای توطئه اجرا نشدنی و بحرانآفرین خلع سلاح مقاومت، نه به صلاح امنیت و ثبات داخلی و حفظ تمامیت ارضی لبنان در برابر اشغالگری رژیم صهیونیستی است و نه به صلاح پیشبرد اهداف عبور از بحران اقتصادی و انجام اصلاحات و کسب رضایتمندی مردم از عملکرد دولت کنونی.
از طرف دیگر انتخابات شهرداریها دریچهای برای فهم نگاه شهروندان لبنانی به اولویتهای سیاست خارجی نیز بود یعنی جایی که لبنانیها با رای به نمایندگان جریان مقاومت عملاً مهر تأییدی بر لزوم استقلال لبنان و مقابله با مداخلات گسترده و زیادهخواهانه طرفهای غربی و عربی و رویارویی با اشغالگری رژیم صهیونیستی به عنوان دشمن اصلی کشور لبنان زدند.
لذا با درک چنین پیامدهای مهمی از نتایج انتخابات شهرداریها، سفر عراقچی به بیروت در فضای متفاوتی از فشارهای آمریکا و عربستان بر دولت عون برای فاصله گرفتن از ایران روی میدهد.
تا همین چند ماه پیش در زیر فشارهای شدید آمریکا و رژیم صهیونیستی، دولت لبنان مشکلاتی را در روند پروازهای عادی خطوط تهران به بیروت و بالعکس ایجاد کرده بود و مسیرهای پروازی تنها از ترکیه و عراق ممکن بود به صورتی که در برهه تشییع پیکر شهید سید حسن نصرالله و شهید هاشم صفی الدین موضوع حضور مقامات جمهوری اسلامی در این مراسم در هالهای از ابهام قرار داشت.
وضعیت به گونه ای پیش رفت که رئیس جمهور لبنان در روزهای پایانی خردادماه صراحتا اعلام کرد که کشورش در حال حاضر پروازها با ایران را از سر نخواهد گرفت. عون در جریان اولین سفر رسمی به عربستان سعودی همسو با مواضع ریاض از لزوم خلع سلاح حزب الله سخن گفت.
اکنون اما حضور عراقچی در لبنان در فضایی جدید و متفاوت از ماههای گذشته قابل تفسیر و بررسی است. از یکسو ایران تلاش میکند با حفظ روابط دیپلماتیک و تاکید بر همکاریهای اقتصادی و موضوع بازسازی این کشور، ارتباط مثبت خود را با لبنان حفظ کند.
از سوی دیگر تهران بر اساس نیاز مبرم دولت عون میتواند با تسهیل شرایط و رفع موانع همکاریهای دولت و حزبالله بار دیگر جایگاه ثباتآفرین و حمایتی ایران از روندهای سیاسی داخلی و تمامیت ارضی آن در برابر اشغالگری رژیم صهیونیستی را به نمایش گذاشته و تقویت مناسبات تهران- بیروت در دوره جدید را پایهگذاری کند.