الوقت- کنگرهای به نام کنگره معارضین عراقی یا «مؤتمر المعارضه العراقیه» طی روزهای 8 و 9 خرداد در پاریس با حضور تعدادی از مخالفین نظام سیاسی عراق و برخی شرکتکنندگان خارجی برگزار شد. برگزارکننده اصلی کنگره «جمال ضاری» برادرزاده حارث الضاری رئیس گروه «هیئت علمای مسلمین» عراق است که گروه اصلی و مهم سیاسی ـ مذهبی مخالف روند سیاسی عراق و شریک و بانی عمده گروههای تروریستی سنی میباشد. جمال ضاری از هیئت علما جدا شده و اکنون خود را رئیس گروهی به نام «سازمان بینالمللی سفیران صلح برای عراق» مینامد. یک نهاد اروپایی نیز از این کنگره حمایت کرده و فرانسه نیز میزبانی آن را برعهده گرفته است.
یکی از اعضای کنگره به نام «غانم عابد» گفته است که در این کنگره شخصیتهایی از ارتش سابق عراق و گروههای مسلحی که با اشغال آمریکا مبارزه کردند، حضور دارند.
برگزارکنندگان قصد داشتهاند که در حدود 300 نفر از شخصیتهای سیاسی و اجتماعی و سران عشایر از طوائف و اقوام مختلف را برای مشارکت آماده نمایند، اما در این کار موفق نشده و گزارش های انتشار یافته حاکی از تعداد اندک حاضرین (کمتر از 50 نفر) میباشد. قرار بوده است که کنگره دو هفته قبل از این برگزار شود و علی الظاهر، تعداد اندک شرکتکنندگان آن را به تأخیر انداخته است. بانیان کنگره مشکلات اداری و صدور ویزا را عامل عدم مشارکت گسترده دانستهاند.
علاوه بر اتباع عراق، تعدادی از مقامات سابق غربی نیز مشارکت و سخنرانی داشتهاند. شایان ذکر است که هیچ یک از شرکتکنندگان غربی از مسئولین کنونی نبودهاند.
نخستوزیر سابق فرانسه ـ دومینیک دوویلین ـ میهمان اصلی بوده و سخنرانی افتتاحیه را ایراد نموده است. همچنین دو سناتور سابق آمریکایی به نامهای دیوید ویلدن و جرالد ویلر و نیز «برادلی بوکمان» مشاور سابق در دولت بوش، در کنگره حضور داشتهاند.
گفتنی است حزب بحث عراق و هیئت علمای مسلمین هم به طور رسمی در کنگره مشارکت نکردهاند.
اهداف سیاسی و مواضع اتخاذ شده
برابر اعلام برگزارکنندگان؛ این اجتماع، کنگرهای تأسیسی است که برای بار اول در نوع خود و برای طرح ملی عراق (مشروع وطنی العراقی) برگزار میشود و در آن نیروهای سیاسی مخالف نظام و روند سیاسی کنونی عراق تجمع میکنند. هدف کنگره تشکیل یک نهاد سیاسی جدید برای عبور از طائفهگری است که شرکت در آن برای همگان امکانپذیر است. برگزارکنندگان این کنگره از جمله اهداف ابرگزاری آن را نجات عراق و حفظ وحدت آن، ایجاد راهحل سیاسی برای خروج از تنگنایی که از 2003 با آن روبهرو است، اصلاح روند سیاسی، مقابله با طائفهگری و تشکیل حکومت مدنی عنوان کرده اند.
یکی از تصمیمات کنگره، تشکیل کمیتهای از شخصیتهای عراقی به ریاست جمال ضاری بوده است که اهداف آن را تمرکز بر عمق عربی عراق، رد تسلط ایران بر عراق، رد سهمیهبندی طائفی، رد تروریسم و ملیشیاها و... مصوب کرده است.
در بیانیه پایانی کنگره نیز گفته شده است که تا دو ماه آینده کنگره بزرگتری برگزار میشود. شرکتکنندگان مکان کنگره بعدی را اربیل اعلام کردهاند.
اقدامات متقابل دولت عراق
دو هفته قبل از برگزاری کنگره، «فالح فیاض» (مشاور امنیت ملی عراق) به همراه هیئتی برای ممانعت از آن به فرانسه رفتند، اما دولت فرانسه با لغو کنگره موافقت نکرد.
احمد جمال سخنگوی وزارت خارجه عراق، ضمن ابراز اعتراض به برگزاری کنگره، گفت: بغداد با فرانسه درباره عدم برگزاری کنگرههای مضربه مصلحت سیاسی عراق توافق داشته است که اکنون نقض شده است.
خالد ملا رئیس جماعه العلمای عراق هم گفت: نماینده سیاسی سنیها، اتحادی قوی العراقیه و برخی دیگر از جریانهای سیاسی هستند و نماینده دینی آنها هم جماعه العلما و دارالافنا میباشند.
ارتباط کنگره با حزب بعث و جناح عزت الدوری
ـ سخنگوی حزب بعث، جناح عزت ابراهیم الدوری، یعنی خضیر المرشدی، عدم مشارکت این حزب را در کنگره پاریس اعلام کرد. از سوی دیگر جمال ضاری برگزارکننده کنگره با یکی از اعضای حزب بعث به نام عبدالصمد غریری برای شرکت وی در کنگره به توافق رسیده بود و در پی اختلاف داخلی در حزب بعث بر سر این موضوع، جمال ضاری مبلغ 250 هزار دار به غریری داده است و او برگزاری اجتماع حزب بعث در اردن یا اربیل را برعهده گرفته است و قرار است در این اجتماع عزت الدوری برکنار و غریری خود را به جای او به ریاست حزب منصوب کند. همچنین حزب نسبت به سیاستهای گذشته و تصمیمات صدام حسین از مردم عراق عذرخواهی کند و از کویت نیز به خاطر اشغال آن کشور عذرخواهی نماید و نام حزب بعث نیز تغییر یافته و تبدیل به «حزب الطلیعه العربی الاشتراکی» شود.
در مجموع باید گفت که در سالهای گذشته نیز کنگرههای مشابه پرشماری از سوی اهل سنت و بازماندگان حزب بعث در ترکیه، اردن و قطر برگزار شده است. کنگره اخیر نیز با وجود ماهیت طائفی شدید، سعی دارد در شعارها، خود را ملی و غیرطائفی جلوه دهد. در مجموع این کنگره با حاضرین اندک و بازتاب کم برگزار شده و آثار چندانی در روند سیاسی عراق ندارد و میتوان آن را ناموفق دانست.