الوقت- اتحادیه آفریقا با الگوگرفتن از اتحادیه اروپایی و با این هدف شالوده ریزی شد که یکپارچگی اقتصادی و سیاسی آفریقا را تسهیل نماید و نهادهای اتحادیه را با اقتدار کافی و تقویت ظرفیت تصمیم گیری و سیاست گذاری توسعه بخشد و دولت های آفریقایی را به سمت جهت دهی به منافع سیاسی و اقتصادی داخلی در راستای این اهداف سوق دهد و در نهایت آفریقا را به سوی ایجاد بلوک های اقتصادی منطقه ای با خصیصه چند ملیتی جهت دهد. با وجود این با الهام از تجربه ناموفق سازمان وحدت آفریقا در طول عمر 38 ساله خود به دلیل رویارویی با بحران ها و تنش های منطقه ای، چشم انداز مطلوبی را برای اتحادیه آفریقا نمی توان تصور کرد .
1. موانع ساختاری: ناتوانی های بنیادی ساختاری در اتحادیه آفریقا به دلیل نبود ساز و کارهای اجرایی لازم و نهادهای هماهنگ کننده سیاست های کشور های آفریقایی و لازم الاجرا نبودن قوانین مصوب در حد کفایت، مانعی جدی فراروی توسعه همکاری های دورن قاره ای به شماره می آید.
2. موانع اجتماعی: مشکلاتی نظیر فقر، بیکاری، جنگ، منازعات داخلی بحرانهای منطقه ای، در گیریهای قاره ای و ضعف امکانات بهداشتی گریبانگیر اکثر کشورهای آفریقایی است. در واقع ستیزهای دائمی موجب شده است تا پیش شرطهای اولیه همگرایی تحقق نیابد ودر نتیجه ، انسجام درونی لازم برای ایفای نقش بین المللی میسر نگردد. از این رو، تعارضات قومی و قبیله ای و مذهبی ، احساسات قوم گرایانه افراطی و ناسیونالیستی و رشد تفکرات افراطی بمانند گروه های تروریستی در سومالی، نیجریه و....مانعی عمده فراروی همگرایی قاره ای به شماره می آید.
3. موانع سیاسی: بی ثباتی سیاسی یکی از مهم تریت موانع همگرایی قاره ای است. تا زمانی که حکومت های موجود بر اساس روش های غیر دمکراسی و یا کودتا روی کار آمده باشند یا دست نشانده قدرت های استعماری سابق باشند نخواهند توانست بر کنش های سیاسی بین الملل تاثیری گذاراند. غیر دمکراتیک بودن، اغلب نظام های سیاسی افریقا و عدم آگاهی آنان به پشتوانه مردمی موجب وابستگی سیاسی آنان به قدرت های بزرگ شده است به گونه ای که اغلب آرای آنان توسط این قدرت ها خریداری می شوند و مورد بهره بردای سیاسی قرار می گیرند. به علاوه از آنجا که ساختار ذهنی نخبگان سیاسی آفریقا بیشتر بر اساس روابط نامتناسب و ناعادلانه و بر مبنای احساسات و عواطف تا اید ئولوژی مستحکم، مستدل و آگاهانه شکل گرفته است، رهبران سیاسی مانع همگرایی به شماره می آیند، در ضمن، رویکرد های متنوع و نگاه های متعدد و اهداف مختلف رهبران آفریقایی از همگرایی و نبود اراده سیاسی واحد و مشترک برای منطقه گرایی، مانعی عمده فراروی همگرایی منطقه ای محسوب می شود
4. موانع اقتصادی: کشورهای آفریقایی از نظر ساختار اقتصادی به کشورهای استعمار گر سابق وابسته اند واز نظر توسعه اقتصادی در سطح نازلی قراردادند. افزون براین، موانع گمرکی و بازرگانی موانعی فراروی توسعه و نوگرایی است. از طرفی سطح توسعه در کشورهای افریقایی دچار نوسانی شدید می باشد. در حالی که سرانه درآمد سالانه در افریقای جنوبی میزان قابل قبولی را بین کشورهای در حال توسعه دارد برخی کشورها مانند زیمباوه دچار فروپاشی در اقتصاد و تورم کمرشکن شده اند.
اتحادیه افریقا در مسیر حل چالش های متعددی که قاره سیاه با آن دست به گریبان است موفقیت کمی را کسب کرده است، چالش هایی که طیف وسیعی از موضوعات را در شمال و غرب و شرق به وجود آورده است. واقعیت این است که اتحادیه افریقا از ابزار ها و ظرفیت های زیادی برای حجم وسیع مشکلات قاره بر خوردار نیست و کشورهای قاره افریقا به لحاظ سطح سیاسی و اجتماعی هم اختلاف زیادی دارند. به این لحاظ علیرغم تلاش های زیادی که بین کشورهای افریقایی جهت رسیدن به نوعی از اتحاد و پیش بردن سیاست های توسعه امنیتی و اقتصادی پایدار صورت می گیرد لیکن طیف وسیع چالش های این قاره به همراه ناتوانی دولت های ضعیف و یا شکست خورده و تروریسمی که دائماَ در حال گسترش به مناطق مختلف این قاره می باشد امید های کمی برای بهبود اوضاع وجود دارد. ولی این موضوع به مفهوم نادیده گرفتن اقداماتی نیست که از سوی اتحادیه افریقا برای کم کردن مشکلات انجام می گیرد. مطمئناَ اتحادیه افریقایی با انسجام در راهبرد های امنیتی و اقتصادی می تواند همچنان به عنوان مرجعی قابل اتکا و اعتماد ایفای نقش نماید.
