الوقت- سرعت تحولات خاورميانه به گونه اي است كه فاصله هشدار كارشناسان در خصوص بازگشت موج خشونت از حاميان و عاملان به درون سرزمين هاي خود چندان طول نكشيد و سريعا عملياتي شد. هنوز هشدارها مبني بر بازگشت تروريست هاي فعال در سوريه به سرزمين هاي اروپايي تمام نشده بود كه داعش در عملياتي غافلگيرانه پاريس را به وحشت كشاند و بيش از 130 نفر را قرباني كرد. حالا كمي نزديك تر و در نزديكي مرزهاي سوريه، خشونتي پا گرفته و يكي از عوامل اصلي ناآرامي هاي سوريه، يعني تركيه، را درگير خود كرده تا دولتش براي سركوب و مبارزه با آن از تانك و نفربر استفاده كند.
آنگونه كه خبرگزاري ها خبر مي دهند اوضاع در مناطق کردنشین در شرق و جنوب شرق ترکیه به ویژه در استان های دیاربکر وشرناک بحرانی گزارش مي شود و درگیری های گاه و بیگاه بین نیروهای دولتی و گروه های نظامی کرد همچنان ادامه دارد؛ درگيري هايي كه در هفته های اخیر دهها کشته و زخمی برجا گذاشته و شواهد امر نشان مي دهد كه اين روند تداوم مي يابد.
طبيعي است كه دولت تركيه به رهبري اردوغان، كه روشنفكران و اساتيد دانشگاه چون نوام چامسكي وی را "نادان" خطاب مي كنند، مخالفان كرد را مشتي "تروريست ها" بنامد و از عزم جدي براي مقابله با آنها خبر بدهد. كما اينكه دولت ترکیه اعلام كرده است در این منطقه نیروهای مسلح پ.ک.ک حضور دارند و با جاگیری در بین غیر نظامیان و با استفاده از انواع سلاح های سنگین و سبک نیروهای دولتی را هدف قرار می دهند. البته در مقابل منتقدان حکومت ترکیه به تلفات غیر نظامی عملیات های ترکیه در این منطقه اشاره كرده و از دولت آنکارا خواسته اند هر چه سریع تر به عملیات نظامی خود در این منطقه خاتمه دهد.
اما سوال اينجاست كه چه شد تركيه با رشد اقتصادي كم نظير و در حالي كه به يكي از كشورهاي با ثبات منطقه تبديل شده بود، اينك به يكي از متهمان اصلي كشتار شهروندان خود متهم شده و استان های كرد نشين خود را درگير معركه اي ببيند كه به اين زودي ها آرام شدني نيست.
فارغ از بحث ها در خصوص هويت هاي موزاييكي منطقه خاورميانه و همچنين اختلافات ديرينه ميان كردها و دولت تركيه در عدم پذيرش حقوق اساسي آنها و همچنين فارغ از پرداختن به نقض آتش بس از سوي پ. ك.ك يا دولت تركيه، بايد گفت يكي از اصلي ترين عوامل شكل گيري بحران فعلي را بايد سياست هاي بلندپروازانه اردوغان و حزب عدالت و توسعه دانست.
شايد سال 2002 كه حزب عدالت و توسعه به قدرت رسيد كمتر كسي پيش بيني مي كرد كه اين حزب پس از حضور سه دوره در قدرت از تشكيل امپراطوري عثماني سخن بگويد و براي دستيابي به اهداف خود آنچنان نقشي در منطقه در پيش گيرد كه نتيجه آن سرريز ناآرامي ها به درون مرزهاي خود باشد. قرار بود بر اساس دكترين سياست خارجي احمد داوود اغلو، موسوم به عمق استراتژيك، سياست تنش زدايي با همسايگان در پيش گرفته شود نه آنكه توان خود را براي سرنگوني يك دولت به كار بگيرد.
اينك و به گفته برخي كارشناسان، احتمال اينكه 21 استان كرد نشين با جمعيتي بالغ بر 20 ميليون نفر، كشتار كردها توسط ارتش تركيه را براحتي قبول كنند، كمي سخت است و مي توان انتظار داشت كه رفته رفته و در صورت عدم كاربست سياست هاي عاقلانه توسط اردوغان اين بحران جدي تر شده و دامنه آن به ديگر شهرهاي تركيه نيز كشيده شود.
اينك تداوم سياست هاي فعلي دولت اردوغان كه سبب رنجش ايران، تنش جدي با روسيه و همچنين از دست دادن سوريه شده، سبب شده كه تركيه براي جلوگيري از انزوا به سمت سعودي ها حركت كند؛ امري كه بر خلاف انديشه هاي اخواني دولت اردوغان است و ديري نمي پايد كه شاهد جدال تفكر وهابيت با اخواني ها در عرصه هاي عملي باشيم.
