الوقت- اوایل ژانویه سال جاری اخباری مبنی بر احتمال قرار گرفتن نام امارات متحده عربی در فهرست خاکستری کشورهایی که تحت نظارت مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم هستند توسط سازمان مبارزه با پولشویی (FATF) منتشر شد؛ در نتیجه این خبر، در نهایت اوایل فوریه ماه جاری این سازمان اقدام به قرار دادن نام این کشور در فهرست خاکستری این سازمان کرد که این امر می تواند بر حوزه های سرمایه گذاری و فعالیت مالی این کشور تاثیر بگذارد.
دلایل قرار گرفتن امارات در فهرست خاکستری FATF
فهرست خاکستری گروه ویژه اقدام مالی سازمانی بین‌دولتی محسوب می شود که در سال 1989 به ابتکار گروه هفت برای مبارزه با پولشویی تاسیس شد. کشورهایی که در این فهرست قرار می گیرند باید تحت نظارت بیشتری برای تخلفات مالی قرار گیرند و از جمله علت های قرار گرفتن در چنین لیستی مسائل مربوط به نقص های راهبردی عنوان شده است؛ در همین راستا اواخر روز جمعه 4 فوریه، گروه ویژه اقدام مالی مستقر در پاریس اقدام به قرار دادن نام امارات در این فهرست کرد.
این سازمان دلیل این اقدام را نگرانی ناشی از این مسئله دانست که امارات متحده عربی به اندازه کافی در ر استای جلوگیری از مخفی کردن ثروت جنایتکاران و ستیزه جویان عمل نمی کند؛ این سازمان همچنین امارات را ملزم به اجرای یک برنامه اقدام برای نشان دادن افزایش مستمر در تحقیقات موثر و پیگرد قانونی انواع مختلف پرونده های پولشویی کرده است تا بدین صورت عملکرد این کشور را در رابطه با مسائل مربوط به پولشویی زیر نظر بگیرد. پیش از این نیز مرکز مطالعات دفاعی پیشرفته مستقر در واشنگتن نیز در گزارشی که در سال 2018 منتشر کرد به این نکته اشاره کرده بود: «سودجویان جنگ، تامین کنندگان مالی ترورریسم و قاچاقچیان مواد مخدر که توسط آمریکا تحریم شده اند از بازار رونق و رکود املاک و مستغلات دبی استفاده کرده اند و این شهر به پناهگاه امنی برای پول این افراد تبدیل شده است».
در این بین مقامات امارات در واکنش به این عمل، بر اقدامات قوی این کشور علیه پولشویی و تامین مالی تروریسم تاکید کردند و دفتر اجرایی مبارزه با پولشویی و مقابله با تامین مالی تروریسم امارات متحده عربی نیز با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «امارات نقش خود را در حفاظت از یکپارچگی سیستم مالی جهانی به شدت جدی می گیرد. این کشور به تلاش‌های مستمر خود برای شناسایی، انهدام و مجازات مجرمان و شبکه‌های مالی غیرقانونی ادامه داده و نسبت به انجام اقدامات قوی و مداوم برای تضمین ثبات و یکپارچگی سیستم مالی این کشور متعهد خواهد بود».
اما در حالی که امارات در دهه‌های اخیر تلاش کرده تا به مرکز تجارت منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل شود، همین موضوع موجب توجه دولت‌ها و شرکت‌های تحریم شده از سوی آمریکا به امارات، برای دور زدن تحریم‌ها شده است. حال در شرایطی که غرب در تقابل با عملیات نظامی روسیه در اوکراین تنها ابزار مقابله‌ای در چنته خود را سلاح تحریم‌های اقتصادی می‌بیند و بی‌شک به دنبال آن است تا حد ممکن منافذ دور زدن تحریم‌ها را از سوی روسیه ببندد، قرار دادن امارات (که در شورای امنیت به قطعنامه ضدروسی رای ممتنع داد) در لیست خاکستری پولشویی بین‌المللی می‌تواند به معنای التیماتوم علیه ابوظبی درباره اطمینان یافتن از عدم دور زدن تحریم‌های ضدروسی توسط شرکت‌های اقتصادی بین‌المللی فعال در این کشور باشد
.
آثار قرار گرفتن در لیست خاکستری
امارات متحده عربی طی سال های اخیر با فراهم کردن زمینه ها و بسترهای لازم تجارت و سرمایه گذاری در این کشور به ویژه در شیخ نشین دبی توانسته است خود را به عنوان قطب بزرگ تجارت و گردشگری در غرب آسیا و همچنین مرکز مالی منطقه ای تبدیل کند اما در این بین، قرار دادن نام امارات متحده عربی در فهرست خاکستری گروه ویژه اقدام مالی، مستقر در پاریس سبب شده است تا این نامگذاری مهم ترین گام FATF در تاریخ 30 ساله آن قلمداد شود چرا که این اقدام با توجه به تلاش های این کشور در زمینه جذب سرمایه گذار از سویی و رقابت مالی- منطقه ای آن با عربستان از سوی دیگر می تواند وجهه تجاری آن را تحت تاثیر قرار داده، ریسک سرمایه گذاری و هزینه معاملات مالی با این کشور را افزایش و رتبه بندی اعتباری آن را کاهش دهد.
در همین رابطه صندوق بین‌المللی پول در گزارشی که سال گذشته منتشر کرد نشان داد که کشورهایی که در فهرست خاکستری گروه FATF قرار گرفته‌اند با کاهش قابل‌توجه ورود سرمایه مواجه شده اند. بنابراین چنین اتفاقی را می توان زنگ خطری برای اقتصاد در در حال رشد امارات عنوان کرد که تمام تلاش خود در راستای توسعه اقتصادی و سرمایه گذاری انجام داده و بر مبنای گفته وزیر مشاور امارات، این کشور در آرزوی تبدیل شده به سوئیس غرب اسیا است!
