مجموع روند تحولات و اظهارات مقام‌های سیاسی احزاب ترکیه که به عنوان اپوزیسیون حزب حاکم شناخته می‌شود، نشان می‌دهد که در انتخابات پارلمانی آتی ترکیه احتمال وحدت فراگیر و تاریخی اپوزیسیون علیه حزب عدالت و توسعه وجود دارد لذا از هم اکنون اردوغان به نظر می‌رسد زنگ خطر را شنیده باشد
الوقت - رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه رئیس حزب عدالت و توسعه (AKP) اخیرا در ویدئو کنفرانسی با روسای تشکیلاتی کل استان های حزب خود، دستور آماده سازی ها را به تمام تشکیلات استانی آک پارتی برای انتخابات صادر کرد. این دستور اردوغان بدین معنی است که احتمال در آینده نه چندان دور شاهد برگزاری انتخابات روزدهنگام در ترکیه خواهیم بود اما اکنون این مساله قابل طرح است که اردوغان چرا و با چه هدفی چنین دستوری را صادر کرده است. .
آماده سازی حزب عدالت و توسعه برای برگزاری انتخابات جدید پارلمانی در شرایطی است که طی ماههای گذشته رخدادهای زیادی بر خلاف میل اردوغان اتفاق افتاده که مهم‌ترین آنها را می‌توان جدا شدن اشخاص نزدیک به او از حزب آک پارتی دانست. در حقیقت، حزب عدالت و توسعه از سال 2002 تا کنون قدرت بلامنازع کشور در پارلمان و عرصه حکمرانی ترکیه بوده است اما اکنون وضعیت بر خلاف گذشته با تغییراتی ملموس همراه شده که نیازمند بررسی و واکاوی است. به نظر می‌رسد اردوغان قصد دارد با استفاده از زمان پیروزی‌ها و موفقیت‌های خودخوانده پیرامون تحولاتی همچون سوریه، لیبی و مقابله با کرونا را به عنوان ابزاری برای پیروزی در انتخابات جدید به کار بگیرد.
وحدت بزرگ اپوزیسیون برای پایان دادن به اردوغانیسم
اردوغان طی تمامی سال‌های بعد از 2002 تا کنون، هیچگاه به اندازه شرایط کنونی در وضعیتی بغرنج از نظر امکان پیروزی مجدد حزب خود در انتخابات مواجه نبوده است. در تمامی انتخابات گذشته یا حزب عدالت و توسعه به تنهایی به حد نصاب 50 به علاوه یک دست پیدا کرده و یا اینکه در آخرین انتخابات با همراهی حزب حرکت ملی (MHP) موفق به تشکیل دولت شده است اما بر خلاف گذشته اکنون به نظر می‌رسد احزاب مخالف اردوغان و حزب حرکت ملی اراده‌ای جدی برای پایان دادن به قدرت اردوغان و حزب مطبوع‌اش دارند و احتمالا ائتلاف آنها می‌تواند تشکیل دهنده دولت جدید ترکیه باشد.
در مقطع کنونی تمامی احزاب سرشناس ترکیه فارغ از حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی، در جرگه مخالفان آک پارتی قرار دارند و به نظر می‌رسد همین نقطه مشترک کافی است تا شاهد نزول و افول رئیس جمهور ترکیه از تخت قدرت باشیم. در سطح ابتدایی حزب جمهوری خواه خلق ترکیه (CHP) را می‌توان مهم‌ترین زقیب حزب عدالت و توسعه ارزیابی کرد که به طور حتما نسبتی حدود 20 تا 30 درصد آراء را می‌تواند کسب کند اما نکته در وحدت اپوزیسیون ترکیه، احزاب یاران قدیمی اردوغان است.
در واقع، تأسیس دو حزب آینده توسط احمد داوود اوغلو و پیشرفت و دموکراسی (DEVA) توسط علی باباجان و جدایی آنان از بدنه اصلی حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) پویایی قابل توجهی را در احزاب اپوزیسیون ترکیه به وجود آورده است. به نوعی که با توجه به تحولات اخیر در سیاست داخلی ترکیه تغییر آرایش ائتلاف اپوزیسیون ترکیه به یک امر محتمل تبدیل شده است.
در مقطع کنونی احتمال وحدت و ائتلاف احزاب آینده و پیشرفت و دموکراسی با حزب جمهوری‌خواه خلق برای شکست دادن اردوغان بسیار محتمل به نظر می‌رسد اما علاوه بر این احزاب، حزب کُردی دموکراتیک خلق ها (HDP) دیگر جریان سیاسی است که با توانایی کسب حداقل 10 درصد آراء می‌تواند در پایان دادن به قدرت اردوغان نقشی مهم را ایفا کند. همچنین، باید به آراء حزب خوب به رهبری مرال آکشنر نیز توجه داشت. هر چند این حزب از بدنه حزب حرکت ملی جدا شده و دارای رگه های ملی گرایی ترکی قابل توجهی است اما به نظر می‌رسد این حزب نیز در مسیر پایین کشیدن اردوغان از قدرت با دیگر احزاب همراه خواهد شد.
مجموع روند تحولات و اظهارات مقام‌های سیاسی احزاب مزبور که به عنوان اپوزیسیون حزب حاکم شناخته می‌شود، نشان می‌دهد که در انتخابات پارلمانی آتی ترکیه احتمال وحدت فراگیر و تاریخی اپوزیسیون علیه حزب عدالت و توسعه وجود دارد لذا از هم اکنون اردوغان به نظر می‌رسد زنگ خطر را شنیده باشد؛ زیرا این احتمال وجود دارد که دیگر حزب او با گذشت حدود دو دهه دیگر نتواند ریاست کابینه دولت را بر عهده داشته باشد.
روی هوا بودن کرسی ریاست جمهوری مجدد اردوغان
بدون تردید یکی از دالان‌ها و راهکارهایی که اردوغان طی سال‌های گذشته برای حفظ قدرت توسط خود انجام داده در ارتباط با تغییر نظام سیاسی از پارلمانی به ریاستی بوده است. در حقیقت، او قصد داشت با این اقدام حتی در صورت از دست دادن اکثریت پارلمانی در انتخاباتی مستقیم با رجوع به آرای شهروندان، همچنان مرد اول عرصه سیاست در کشور ترکیه باقی بماند. اما اکنون به نظر می‌رسد که اوضاع به هیچ عنوان بر وفق مراد اردوغان پیش نرفته و با توجه به روند کنونی، این امکان وجود دارد که در سال 2023 یعنی در انتخابات جدید ریاست جمهوری او برای همیشه از عرضه قدرت در ترکیه کنار گذاشته شود.
در این میان، اکرم امام‌اوغلو شهردار استانبول و عضو ارشد حزب جمهوری خواه خلق مطرح‌ترین گزینه‌ای است که می‌تواند در انتخابات ریاست جمهوری آینده به قدرت اردوغان پایان دهد. البته باید توجه داشت که انتخابات پارلمانی آتی در کشور ترکیه نیز از اهمیتی فوق‌العاده برخوردار است؛ زیرا در صورتی که هریک از احمد داوود اغلو یا علی باباجان که از یاران نزدیک اردوغان در گذشته بوده‌اند، بتوانند موفقیتی چشم‌گیر را در کسب آراء به دست بیاورند می‌توانند رقیبی جدی برای اردوغان باشند.
