الوقت- چند روز پیش نماینده ناظر فلسطین در سازمان ملل با ارائه پیش‌نویسی (برافراشتن پرچم ملی فلسطین در سازمان ملل قبل از نشست آتی سران کشورها) خواستار برافراشته شدن دو پرچم دولت غیرعضو ناظر، واتیکان و فلسطین در کنار 193 پرچم به اهتزاز درآمده در این نهاد بین‌المللی شد. از سوی دیگر قرار است محمود عباس و بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به‌عنوان مقام رسمی در کنفرانس مبارزه با فقر و اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در 25 سپتامبر (سوم مهر) در ایالات‌متحده شرکت کنند، لذا این پیش‌نویس که با همکاری تشکیلات خودگردان فلسطین و 21 کشور عربی دیگر ازجمله عربستان سعودی، اردن، الجزایر و مصر تدوین شده است احتمالاً تا قبل از 15 سپتامبر 2015 برای به تصویب رسیدن، راهی صحن عمومی مجمع عمومی سازمان ملل خواهد شد.
در طی سالیان اخیر فلسطین سعی کرده است در کنار گزینه مقاومت، راهبرد روند پیگیری استیفای حقوقی خود را در سازمان ملل و مجامع و سازمان‌های حقوقی و سیاسی بین‌المللی پیگیری نماید. امری که به جز در چند سال اخیر مورد غفلت قرار گرفته بود و تشکیلات خودگردان فلسطین تا قبل از آن چشم به مذاکره و حمایت‌های پوچ بین‌المللی حاصل از نتایج مذاکره دوخته بود. موضوعی که از پیمان اسلو 1993 و مذاکرات حاصل از آن تابه‌حال نتوانسته نتایج دندان‌گیری نصیب فلسطینی‌ها سازد .
اما پس از گذشت روندهای طولانی و مبارزات سیاسی بالاخره پیروزی عمده‌ای نصیب فلسطینیان گشت و مجمع عمومی سازمان ملل در 29 نوامبر 2012 طی قطعنامه A/RES/67.19 ، فلسطین را از « عضو ناظر دائم» به «دولت غیر عضو ناظر» تغییر هویت داد و قطعنامه خود را با 138 رأی موافق در برابر 9 رأی مخالف، 41 رأی ممتنع و 5 غایب به تصویب رساند. تا به حال 134 کشور از 193 عضو سازمان ملل دولت فلسطین را به رسمیت شناخته‌اند و با فلسطین روابط دیپلماتیک آغاز نموده‌اند.
روند شناسایی دولت فلسطین از سوی دوسوم کشورهای مجمع عمومی سازمان ملل (هرچند که هنوز مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل قرار نگرفته) فرصت‌های بی‌بدیلی نصیب فلسطینی‌ها می‌سازد. تلقی از فلسطین به‌عنوان «دولت- کشور»، حقوقی مانند مصونیت یک دولت و مقامات آن، حمایت در برابر توسل به زور از سوی دولت‌های دیگر، حق دفاع مشروع فردی و جمعی در صورت وقوع حمله مسلحانه، صلاحیت تام بر سرزمین، منع مداخله در امری که ذاتاً در صلاحیت داخلی قرار دارد و... را به فلسطینیان ارزانی می‌دارد.
حقیقت آن است که «مقاومت» کلید اصلی پیشبرد آرمان‌های فلسطین خواهد بود. استمرار بر مقاومت و پافشاری بر حقوق حقه و پیگیری مداوم بر آرمان فلسطین باعث شده که امروزه وجهه فلسطین در نظر 134 کشور به عنوان کشور مستقل به رسمیت شناخته شود. تا قبل از آن، کشورهای دنیا فلسطین را مجموعه‌ای از گروه‌های مبارز مسلحانه استقلال‌طلب چندپاره می‌دیدند که مانند خیلی از گروه‌های استقلال‌طلب دنیا به دنبال ایفای حق خود بودند. نمود آن را می‌توان در «اعلامیه مشترك كارشناسان حقوق بين‌الملل راجع به حمله اسرائيل به غزه» که توسط 140 حقوق‌دانان برجسته بين‌المللي همچون «جان دوگارد» و «ريچارد فالك» به امضاء رسیده است مشاهده کرد: «امروزه با اصرار ایستادگی و مقاومت مردم فلسطین، 138 کشور خواهان آنند که مسئله فلسطین عادلانه و عاجلانه حل شود و این تعداد کشورها وتوهای مکرر آمریکا را بی‌احترامی به خواست‌های جامعه بین‌المللی می‌دانند که مطمئناً مدت زیادی نمی‌تواند دوام زیادی داشته باشد.»
رسمیت یافتن موجودیت فلسطین و تلقی دولت- ملت از آن به تشکیلات خودگردان فلسطین این امکان را می‌دهد که به سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی نظیر دیوان کیفری بین‌المللی، دیوان بین‌المللی دادگستری و... بپیوندند و علیه جنایات اسرائیل در جنگ اخیر و تداوم اشغالگری پس از جنگ شش روزه 1968 اعلام جرم نماید.
تاکنون فلسطین به 41 منشور و نهاد بین‌المللی نظیر یونسکو پیوسته است و درخواست خود را برای پیوستن به اینترپل نیز ابراز داشته است. دولت فلسطین با به رسمیت شناختن دولت غیرعضو ناظر در سازمان ملل متحد، می‌تواند مسائلی مانند شهرک‌سازی (خصوصاً در قدس شرقی)، قطعنامه 242 سال 1967، قطعنامه 181 در 29 نوامبر 1947 (قطعنامه تقسیم)، قطعنامه 194 سال 1948 (حق بازگشت آوارگان)، دیوار حائل و رأی مشورتی دیوان دادگستری بین‌المللی در مورد آن در 9 ژوئیه 2004 و درخواست پرداخت غرامت بر اساس ماده 14 پروتکل چهارم در 17 دسامبر 2014 و اعلام کمیسیون تحقیق جنایات جنگی را از طریق مجامع بین‌المللی پیگیری نماید. به‌عنوان‌مثال پس از به رسمیت شناخته شدن فلسطین به‌عنوان کشور ناظر غیر عضو، توسط مجمع عمومی سازمان ملل، دولت فلسطین در اول ژانویه 2015 اعلامیه پذیرش صلاحیت دادگاه کیفری بین‌المللی را بر اساس بند 3 ماده 12 اساس‌نامه رم در خصوص جرائم ارتکابی از تاریخ 13 ژوئن 2014 صادر نمود. هرچند این صلاحیت شامل رسیدگی به جرائم بین‌المللی قبل از این تاریخ نمی شود، اما راه برای رسیدگی به جرائم ارتکابی از سوی اسرائیل در آینده خواهد گشود.
هرچند ممکن است عضویت فلسطین در سازمان ملل نتواند تمامی مشکلات فلسطین را حل‌وفصل نماید ولی فلسطین در قالب «عضو دولتی ولو غیرناظر» بهتر و قوی‌تر از فلسطین در قالب «گروه سیاسی» می‌تواند برنامه‌های خویش را به پیش برد. کماکان مقاومت و ایستادگی، کلید اصلی پیروزی فلسطین در منازعه 97 ساله بحران فلسطین از زمان اعلامیه بالفور 1918 تا کنون می‌باشد. مقاومت دو روی سکه دارد که گاهی سخت و مسلحانه و گاهی نرم در قالبی حقوقی- تبیینی است. پیشبرد توأمان این دو، ضامن پیروزی ملت فلسطین خواهد بود .
محمد سلامی استاد
