الوقت- رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه روز یکشنبه تهدید کرد در صورتی که قانونگذاران آمریكا تحریم ها علیه ترکیه برای خریداری سیستم دفاع هوایی ساخت روسیه S-400 را تصویب کنند آنکارا نیز در پاسخ پایگاه هوایی اینجرلیک که یک قطب مهم برای نیروهای آمریکایی و ناتو مستقر در خاورمیانه می باشد را خواهد بست.
اردوغان همچنین تهدید کرد که ایستگاه Kurecik ، که تاسیسات راداری ناتو در جنوب شرقی ترکیه که به منضور برای هشدار اولیه در برابر حملات موشکی بالستیک علیه اروپا می باشد را نیز تعطیل خواهد کرد. وی گفت: "اگر آنها با اجرای این تحریم ها ما را تهدید کنند ، مطمئناً ما تلافی می کنیم."
اینجرلیک یک مرکز مهم نظامی آمریکا در منطقه محسوب می شود. به عنوان نمونه ایالات متحده برای ماموریت های هواپیمای بدون سرنشین خود در آفریقا از آن استفاده می کند. این پایگاه عظیم در آدانا قرار داد فقط 250 کیلومتر از مرز سوریه فاصله داشته و نزدیک به 5000 هواپیمای آمریکایی با بیش از 50 پناهگاه هواپیما که جت های آمریکایی را پنهان می کنند مستقر هستند.
همچنین دلیل دیگر اهمیت اینجرلیک استقرار بمب های هسته ای آمریکا در این پایگاه است. وجود بمبهای هسته ای آمریکا در ترکیه هرگز به طور رسمی توسط پنتاگون تصدیق نشده است ، اما به طور گسترده ای این دیدگاه پذیرفته شده که 50 بمب هسته ای B-61 در پایگاه هوایی اینجرلیک نگهداری می شود. از سال 2000 ، ایالات متحده 40 بمب هسته ای را از ترکیه خارج کرده است و اکنون 50 بمب در این پایگاه باقی مانده است. B-61 بمبی با کارایی نسبتاً کم است که یک سلاح تاکتیکی محسوب می شود.
تحریم ها علیه ترکیه روز چهارشنبه تحت عنوان "ارتقاء امنیت ملی آمریکا و جلوگیری از تجدید حیات قانون داعش در سال 2019" توسط کمیته سنا ایالات متحده تصویب شد اما هنوز توسط کل سنا تصویب نشده و هنوز مشخص نیست که در صورت قرار پرفتن بر روی میز ترامپ برای تایید نهایی وی این طرح را امضا کند.
ترکیه پس از قرارداد S-400 با مسکو، سعی کرد تا با خریداری سیستم پاتریوت آمریکا که قبلا از فروش آن به آنکارا جلوگیری شده بود، از واشنگتن دلجویی کرده و مانع از اقدامات تنبیهی شود. با این حال ترکیه از برنامه جنگنده های F-35 اخراج شد. اما نه اخراج از پروژه اف 35 و نه حتی مذاکرات با مقامات آمریکایی و مخالفت‌های گسترده ناتو نتوانست اردوغان را از اجرای قرارداد خرید اس 400 با روسها منصرف کند.
حال به نظر می رسد که دور جدید تنش در شطرنج روابط دو طرف به صورت بی سابقه ای شدت یابد تا جایی که حتی با توجه به شخصیت عملگرایی که اردوغان از خود نشان داده احتمال تخریب تمامی پل های اتحاد میان ترکیه و ناتو وجود دارد.
فراز و نشیب در روابط ترکیه و واشنگتن چیز جدیدی نیست و ما مدت هاست که شاهد این امر هستیم که در روابط دوجانبه بالا و پایین صورت گرفته است که نمونه آن را می توان در کودتای ناموفق ژوئیه 2016 و عدم استرداد فتح الله گولن دشمن سرسخت اردوغان به ترکیه مشاهده کرد. با این حال تحولات جدید شکل جدیدی از تنش‌ها را پیش آورده است که دورنمای مثبتی برای حل و فصل آن قابل رویت نیست.
روز پنجشنبه کنگره آمریکا قطعنامه ای را به رسمیت شناخت كه نسل كشی ارامنه توسط ترکیه را به رسمیت می‌شناسد. پاك سازی قومی كه گفته می شود در اوایل قرن بیستم توسط عثمانی ترکیه انجام شده است كه تقریباً 1.5 میلیون نفر را كشته است. موضع رسمی آنکارا این است که این نسل کشی هرگز رخ نداد و هرگونه کشتاری به عنوان بخشی از جنگ جهانی اول اتفاق افتاد.ا ین اقدام که خشم ترک ها را در پی داشته به هیچ عنوان نمی تواند نمایی از وجود اتحاد میان ترکیه و آمریکا را نشان دهد. اردوغان نیز در مقابل این قطعنامه وعده داده است که می تواند نسل کشی مردم بومی (سرخپوستان) در ایالات متحده را به رسمیت بشناسد.
شاید این خوشبینی وجود دارد که این اقدامات بدون دخالت و حتی ترامپ ، که رفتاری قانع کننده تر نسبت به آنکارا اتخاذ کرده بود ، به تصویب رسیده است. وی اوایل ماه جاری در اجلاس ناتو گفت: "من ترکیه را دوست دارم." "و من خیلی خوب با رئیس جمهور همراه هستم. او عضو بسیار خوبی از ناتو است و خواهد بود. "
با این حال آنچه چالش ترامپ برای حل این مناقشه را سختتر کرده این است که ترکیه در موضع انفعالی باقی نمانده و اردوغان اکنون در برابر کارشکنی‌های ناتو حفظ اینجرلیک را به ایجاد توافق جدیدی بر سر منطقه امن در شمال سوریه منوط و مشروط کرده است. اردوغان اخیراً از شکست توافق ایجاد منطقه امن با آمریکا و حتی روسیه خبر داده و خواستار اجرای درست خواسته های ترکیه شده است. این در حالی است که کردهای سوریه از تعهد آمریکا به حفاظت از خود در برابر دور جدید حملات ترکیه پس از عملیات «چشمه صلح» خبر می دهند. عملیاتی که تا این نقطه نیز به گرایش بخشی از کردها به سوی همکاری با دولت سوریه منتهی شده و آمریکا به هیچ خواستار چرخش کامل کردها به آغوش دولت مرکزی و روسیه نیست.
شاید بر اساس همین آینده مبهم و گره‌های ناگشودنی است که در ماه اکتبر ، نیویورک تایمز گزارش داد که پنتاگون به صورت مخفیانه در حال بررسی ذخیره بمبهای هسته ای در ترکیه بوده است ، اما هنوز مشخص نیست که آیا این بمبها هنوز به مکان دیگری منتقل شده اند یا خیر. و از طرف دیگر لایحه در کنگره به تصویب رسیده که به پنتاگون اجازه می دهد تا به سرعت مکان دیگری را برای " کارمندان و دارایی های " آمریکایی حاضر در اینجرلیک پیدا کند.
از طرف دیگر ترامپ نیز نشان داده است که تنها در شرایطی برای حفظ پایگاه های آمریکایی در خارج از این کشور تمایل دارد که بودجه آنها را کشورهای میزبان پرداخت کنند. ترامپ بودجه ارتش را از ده ها پروژه در سراسر جهان به منظور تأمین بودجه دیوار مرزی مکزیک خود مسدود کرد ، که یکی از این پروژه ها 14.5 میلیون دلار بود که قرار بود بطور اختصاصی به اینجرلیک اختصاص یابد .
با تمام این شرایط حتی اگر سربازان آمریکایی در اینجرلیک باقی بمانند ، به نظر می رسد دو کشور در مورد مسائل کلیدی سیاست خارجی در حال جدا شدن از هم هستند. به عنوان مثال ، آنکارا یک رابطه ویژه با ایران دارد و جمهوری اسلامی را به عنوان یک شریک اقتصادی نگاه می کند - موضعی که در مقابل تحریم های یک جانبه واشنگتن قرار می‌گیرد. د مجموع می توان گفت اگر ایالات متحده آمریکا چاره ای نیاندیشد، مقابله با اردوغان می تواند اتحاد چندین دهه‌ای ترکیه و غرب را فروبپاشد.
