اگرچه تهدید ترکیه برای حزب «پ ی د» و نیروهای «ی پ گ» جدی است اما این نیرو راه حفظ قدرت خود را تنها در تسلیم شدن نمی‌بیند بلکه مذاکرات با دولت مرکزی به پشتیبانی روس‌ها را پیش روی خود می‌بیند همچنانکه در چراغ سبز به نیروهای دولتی برای آمدن به منبج مشاهده گردید
الوقت- در حالی که هنوز برنامه و طرحی روشن از سوی واشنگتن در مورد مسئله خروج نیروهای آمریکایی از سوریه ارائه نشده و جدال‌های داخلی میان طرفداران قلیل و مخالفان کثیر این اقدام در ساختار سیاسی آمریکا در جریان است اما بازیگران عمده تحولات سوریه تحرکات خود را برای تأثیرگذاری بر نظام جدید حاکم بر معادلات میدانی سوریه افزایش داده‌اند و در این میان موضوع تحولات مناطق شمالی تحت کنترل کردهای سوریه در کانون توجهات قرار گرفته است.
در این مقوله یک طرف مهم معادله ترکیه می‌باشد که با استقبال از خروج نیروهای آمریکایی شرایط را برای آغاز دور جدیدی از حملات علیه کردهای سوریه با ادعای وجود تهدیدات امنیتی از جانب کردها و از این طریق نقش‌آفرینی بیشتر در تحولات آینده سوریه فراهم دیده است. با این حال ترکیه برای تحقق بخشیدن به این موضوع طیف گسترده‌ای از مخالفان را پیش روی خود می‌بیند که یک طرف آن دولت سوریه و حامیان منطقه‌ای آن همچون ایران و روسیه می‌باشد که خواستار حفظ تمامیت ارضی سوریه و کاهش مداخلات خارجی هستند و طرف دیگر مخالف تهاجم ترکیه به شمال سوریه آمریکا و متحدان عرب آن هستند که نگران نقش آفرینی و نفوذ بیشتر ترکیه در معادلات سوریه و منطقه و در نتیجه از دست دادن جای پای خود (از طریق کردها) در تحولات آینده سوریه هستند.
در این بین همزمان با بی‌نتیجه بودن مذاکرات مکرر مقامات آمریکایی و ترک در مورد چگونگی ایجاد سازوکاری برای جلوگیری از رویارویی کردها و ارتش ترکیه در آیندۀ پس از خروج نیروهای آمریکایی، که در قالب طرح ایجاد منطقه امن در نوار مرزی ترکیه و سوریه دنبال می‌شود، امروز احمد جربا رئیس پیشین هیئت معارضان سوریه از ارائه پیشنهاد جدید خود به طرف‌های درگیر برای باز کردن گره اصلی پروژه آمریکا و ترکیه برای ایجاد منطقه امن در شمال سوریه خبر داد.
بر اساس این طرح منطقه امن بین جرابلس در شمال حلب و فش‌خابور در مرزهای شرقی با عراق به طول ۵۰۰ کیلومتر و عمق ۲۸ تا ۳۲ کیلومتر را پوشش داده و شامل خروج 7000 تن از شبه نظامیان «ی پ گ» و خارج کردن سلاح‌های آمریکایی و از بین بردن پایگاه‌های نظامی می باشد. در این طرح وظیفه تامین امنیت و حمایت از شوراهای محلی در کوبانی، رأس العین، تل ابیض و بقیه مناطق را نیز هشت تا ۱۲ هزار نیروی ویژه عربی و پیشمرگ‌های کرد سوریه که در کردستان عراق آموزش دیده‌اند بر عهده خواهند گرفت. به نظر می‌رسد که این طرح علاوه بر جلوگیری از تهاجم ترکیه به کردها عملاً جلوگیری از سوق یافتن بیشتر ترکیه به سمت همکاری با دولت سوریه و اضلاع دیگر گفتگوهای آستانه و سوچی یعنی روسیه و ایران را پی‌می‌گیرد.
مع الوصف بررسی جوانب مختلف ماجرا می‌تواند در امکان اجرایی شدن این طرح راهگشا باشد.
به طور حتم نقطه اتکا این طرح برای آنچه حل گره کور اختلاف دیدگاه آنکارا و واشنگتن ذکر شده است به موضوع جایگزین شدن نیروهای پیشمرگه کرد شورای ملی کرد با نیروهای کرد YPG و همچنین بازپسگیری سلاح‌های آمریکایی از آنها باز می‌گردد. در این موضوع نکته مهم نقش‌آفرینی حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی در این عرصه می‌باشد که طی سال‌های گذشته با وجود موضوعات بحران‌زایی همچون برگزاری رفراندوم، رقابت بر سر مدیریت کرکوک یا حملات هوایی ترکیه به مناطق روستایی شمال عراق توانسته است روابط اربیل- آنکارا بر مدار همکاری و اتحاد حفظ کند. ترکیه معتقد است که حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) و شاخه نظامی آن ی پ گ دنباله سوری حزب کارگران کردستان (pkk) بوده که در حال جنگ با آنکارا می باشد. در این شرایط با دست برتر یافتن شورای ملی کرد (KNC) -که اکتبر 2011 در اربیل عراق و تحت نظر مسعود بارزانی تشکیل شد- در مناطق کردی شمال سوریه به نظر می‌رسد که می‌تواند بخشی از نگرانی‌های آنکارا را در مورد آینده تحولات این منطقه رفع کند. همچنین دیگر ترکیه نگرانی‌هایی کمتری از بابت تحرکات و دست‌یابی شبه نظامیان پ ک ک به سلاح‌های در اختیار YPG خواهد داشت.
ازاین رو شاهد آن بودیم که نصر حریری رئیس معارضان سوری در سفر دو روز پیش خود به اقلیم کردستان عراق و دیدار با بارزانی از وی درخواست ایفای نقش فعال‌تر در تحولات شمال سوریه را کرده بود. در این راستا «کامران حاجو» رئیس کمیته روابط خارجی شورای موسوم به «شورای ملی کرد» مدعی شد که تلاش‌هایی در سطح جهانی در جریان است تا مناطق کردنشین در شمال سوریه از تسلط حزب «اتحاد دموکراتیک» خارج شده و شورای ملی کردی و دیگر گروههای سیاسی و عشایر منطقه بر این مناطق مسلط شوند. وی همچنین این اقدام را در راستای جلب رضایت ترکیه دانست که با اعلام حمایت آمریکا نیز همراه بوده است.
بااین وجود همچنان نمی‌توان به اجرایی بودن این طرح چندان خوشبین بود.
طبیعتاً بخش مهمی از این ماجرا رقابت‌های موجود درون گروههای کرد سوری است که طیف بسیار گسترده ای را شامل می‌شود و بر اساس تفاوت‌های ایدئولوژیکی راه‌حل‌های متفاوتی را برای اداره مناطق کردی شمال سوریه دارا هستند. در این موضوع لازم به یادآوری است که اختلافات موجود میان شورای ملی کرد و حزب اتحاد دموکراتیک موجب شکست زودهنگام توافق تشکیل «کمیته عالی کرد» متشکل از این دو جبهه گردید که ژوئیه 2012 در اربیل برای پایان دادن به درگیری‌ها، تقسیم قدرت و تأسیس نیروی دفاع عمومی برای دفاع از کردستان سوریه برگزار شد.
دامنه این اختلافات بعدها حتی به درون شورای ملی کرد نیز کشیده شد. در روزهای 12 و 13 فوریه 2016 در کنفرانسی در قامشلی، پنج حزب کرد سوریه، یک اتحاد جدید را تشکیل دادند که به دلیل ارتباط آنها با حزب اتحاد دموکراتیک (PYD)، چهار حزب این اتحاد جدید از شورای ملی کردستان اخراج شدند.
از این رو اگرچه تهدید ترکیه برای حزب «پ ی د» و نیروهای «ی پ گ» جدی است اما این نیرو راه حفظ قدرت خود را تنها در تسلیم شدن نمی‌بیند بلکه مذاکرات با دولت مرکزی به پشتیبانی روس‌ها را پیش روی خود می‌بیند همچنانکه در چراغ سبز به نیروهای دولتی برای آمدن به منبج مشاهده گردید.
اما بخش دیگر چالش طرح به تلاش ترکیه برای در دست گرفتن امنیت منطقه امن باز می‌گردد. در این رابطه ابراهیم کالین سخنگوی کاخ ریاست جمهوری ترکیه ضمن رد ادعاهای مطرح شده درباره توافق ترکیه و آمریکا درباره منطقه امن در سوریه اظهار امیدواری کرد که کنترل منطقه امنی که قرار است در سوریه ایجاد شود را به دست بگیرد. حتی برای ترکیه این امر که تأمین امنیت مناطق شمالی سوریه را دمشق طی توافق با نیروهای ی پ گ عهده‌دار شود، یعنی موضوعی که هفته گذشته در اظهارات اردوغان و پوتین در مورد بازگشت به توافق آدانا مشاهده گردید، قابل پذیرش‌تر از طرح احمد جبرا می‌باشد. بااین حال باید منظر ماند و دید نتیجه مذاکرات همزمان ترکیه با آمریکا و روسیه چه مسیری را طی خواهد کرد.
