در واقع، دولت آمریکا در وضعیت کنونی بر خلاف چندین دهه گذشته که همواره در پشتپرده سیاستگذاریها، سیستمی از تصمیمگیری وجود داشت، به محلی برای اعمال اراده «من» یا همان «ترامپ» تبدیل شده است
الوقت - به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در مقام رخدادی نامعمول و غیرقابل پیشبینی، صحنه سیاست و اجتماع را در کشور آمریکا دگرگون کرد. این رخداد غیرمنتظره که به سنت شکنی در عرفهای سیاسی و مدیریت حکومت انجامیده، علاوه بر تأثیرگذاری بر وضعیت داخلی آمریکا، در صحنه سیاست بینالملل نیز بازنمود گستردهای داشته است. بدین شرح که بر خلاف سیاستورزی کلاسیک و رایج در حکومتهای دموکراتیک که بر مبنای بهرهگیری از تفکر سیستمی و مدیریت جمعی است؛ اکنون کاخ سفید به محلی برای پاسخگویی و اجرای خواستهای شخصی رئیسجمهوری تبدیل شده است.
در واقع، دولت آمریکا در وضعیت کنونی بر خلاف چندین دهه گذشته که همواره در پشتپرده سیاستگذاریها، سیستمی از تصمیمگیری وجود داشت، به محلی برای اعمال اراده «من» یا همان «ترامپ» تبدیل شده است اما حاکمیت اراده شخصی رئیسجمهوری آمریکا بر تصمیمگیریها تنها به یکهتازی ترامپ در عرصه قدرت ختم نمیشود بلکه در وضعیت جدید، نوعی ادبیات غیردیپلماتیک، غیرمتعارف و بیشرمانه بر دولت آمریکا حاکم شده که میتوان از آن با عنوان «ادبیات گانگستری» یاد کرد. این امر انتقادات گسترده ای را نسبت به ترامپ بوجود آورده است به طور مثال جیمز کومی رئیس پیشین اف بی آی، ترامپ را از نظر اخلاقی فاقد صلاحیت برای پست ریاستجمهوری دانست و رفتار ترامپ را با مافیا (گانگستری) مقایسه کرده و او را فردی بیشرم و دروغگو خواند.
دونالد ترامپ در عرصه سیاست داخلی مخالفان خود را با به کاربردن واژگانی غیرمعمول و خیابانی، از طریق توئیتهای تند مورد آماج حملات قرار میدهد و در عرصه سیاست خارجی نیز همین شیوه را حتی در سطحی گستردهتر اتخاذ میکند. در واقع، حکومت گانگستری دونالد ترامپ با به کار بردن ادبیاتی قلدرمابانه در عرصه سیاست خارجی به تهدید بسیاری از کشورهای جهان و نهادهای بینالمللی میپردازد. موارد بسیار متعددی از این موضوع را میتوان در طول مدت 2 سال سپری شده از دوران ریاست جمهوری ترامپ مشاهده کرد که برگرفته نشأت گرفته از کیش شخصیت و رویکرد «اول آمریکا» وی، علاوه بر انزوای آمریکا موجب افزایش شکاف و اختلافات میان واشنگتن و متحدان سنتی آن در اقصی نقاط جهان شده است.
جدال لفظی ترامپ با اون و تهدید به محو کره شمالی
مهمتری نمود سیات کانگسترمابانه در سال اول ریاست دونالد ترامپ را میتوان در جدال لفظی او با کره شمالی ارزیابی کرد. ترامپ در ضدیت با پیونگ یانگ، بارها از نابودی و حمله بزرگ هستهای به این کشور سخن به میان آورد و کیم جونگ اون را با ادبیاتی تحقیرآمیز «مرد موشکی» نامید. برای نمونه، ترامپ در نخستین سخنرانی خود در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر 2017 با خطاب کردن «اون» به مرد موشکی تاکید کرد: «آمریکا مقتدر و صبور است، اما اگر برای دفاع از خود یا همپیمانانش ناچار شود، ، کره شمالی را به طور کامل نابود خواهد کرد.» ایراد این اظهارات در شرایطی بود که در 8 آگوست 2017 (17 شهریور 1396) ترامپ در اظهارتی بحث برانگیز گفته بود: «بهتر است کره شمالی دیگر آمریکا را تهدید نکند. این کشور با آتش و خشم آنطوری که جهان هرگز ندیده روبرو خواهد شد.»
این ادبیات ترامپ تنها به او ختم نمیشد بلکه دیگر مقامات آمریکایی از جمله نیکی هیلی نماینده این کشور در سازمان ملل بارها از محدود بودن صبر آمریکا و نابودی کره شمالی سخن به میان آورد. با وجود این ادبیات تهدیدآمیز خیابانی، دونالد ترامپ، در فاصله کمتر از یک سال بعد از دیدار با کیم جونگ اون در 12 ژوئن 2018 در سنگاپور، با به کارگیری ادبیاتی غیرمعمول دیگر این بار به تمجید از اون میپردازد. برای نمونه در آخرین اظهارات خود، دونالد ترامپ در 30 سپتامبر 2018، در یک گردهمایی انتخاباتی در ایالت ویرجینیای غربی درباره رابطهاش با کیم اون اظهار داشت که او و رهبر کره شمالی عاشق یکدیگر هستند و کیم نامههایی زیبایی برای او مینویسد. معالوصف در هر دو سوی ماجرا دولت ترامپ با بهرهگیری از ادبیاتی کانگستری کره شمالی را مورد خطاب قرار میدهد.
افراطگرایی ترامپ در برابر متحدان اروپایی و ناتو
دیگر بُعد قابلتوجه در ادبیات گانگستری دونالد ترامپ را میتوان در موضوع تقابل وی با متحدان سنتی آمریکا در غرب یعنی کشورهای اروپایی ارزیابی کرد. ترامپ بارها در سخنرانیهای خود کشورهای اروپایی و اعضای ناتو را که در سالهای بعد از جنگ جهانی دوم به عنوان متحد استراتژیک آمریکا ایفای نقش کردهاند را مورد آماج حملات لفظی و ادبیات قلدرمابانه خود قرار داده است. برای نمونه در 27 ژاویه 2018 (7 تیر 1397) ترامپ در جریان سخنرانی خود در یک تجمع انتخاباتی در داکوتای شمالی، با بیان اینکه اتحادیه اروپا به دنبال بهره بردن از «قلک» آمریکا است، گفت: «ما کشورهای اتحادیه اروپا را دوست داریم. اما اتحادیه اروپا، قطعا، برای بهره بردن از ایالات متحده شکل گرفته است. میدانید، نمیتوانیم اجازه دهیم چنین چیزی اتفاق بیافتد.» او همچنین در همین سخرنانی تاکید کرد: «چراکه، آنها به اینجا "مرسدس" میفرستند، به اینجا "بی. ام. و" میفرستند، محصولاتشان را به اینجا میفرستند. [اما وقتی] ما چیزهایمان را به آنها ارسال میکنیم، میگوید "نه، ممنون، ما محصولات شما را نمیگیریم." هی هواداران تجارت آزاد، این تجارت آزاد نیست. این تجارت احمقانه است.»
همچنین، در اظهاراتی دیگر دونالد ترامپ به شکل جدی نقش آلمان در ناتو و مناسبات این کشور با روسیه را در عرصه اقتصادی زیر سوال برد. در همین زمینه او در 11 جولای 2018 (20 تیر 1397) با حضور در بروکسل برای شکرت در نشست اعضای ناتو، در دیدار با ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو به خبرنگاران گفت: «"بسیار نامناسب" است که ایالات متحده بابت دفاع از اروپا مقابل روسیه پولی پرداخت کند در حالی که آلمان، بزرگترین اقتصاد اروپا، از توافقهای گازی با مسکو حمایت میکند.» همچنین ترامپ در ادامه تاکید کرد: «آلمان چنین توافق نفت و گاز بزرگی با روسیه دارد و ما قرار است جلوی روسیه بایستیم و آلمان برود میلیاردها میلیارد دلار در سال به روسیه بدهد. ما از آلمان محافظت میکنیم، از فرانسه حفاظت میکنیم، از تمام این کشورها حفاظت میکنیم و بعد خیلی از این کشورها میروند و توافق خط لوله با روسیه منعقد میکنند و میلیاردها دلار به خزانه روسیه میریزند. اگر اینطور است که ما از شما محافظت کنیم و شما بروید میلیاردها دلار به روسیه پول بدهید، فکر میکنم منصفانه و مناسب نباشد. حدود ۷۰ درصد کنترل آلمان با گاز طبیعی در دست روسیه قرار میگیرد. شما به من بگویید، این کار مناسب است؟»
با نگاه به سنخ اظهارات ترامپ نسبت به مناسبات آمریکا با اروپا، به وضوح میتوان به غیر دیپلماتیک بودن و خیابانی بودن ادبیات او پی برد. در حقیقت، قلدرمابی او در قالب زورگویی به کشورهای مختلف جهان، تنها به رقبای آمریکا خلاصه نمیشود بلکه کشورهای متحد آمریکا را نیز در بر میگیرد.
تحقیر کشورهای عربی به سبک عربستان
یکی دیگر از محورهای ادبیات گانگستری ترامپ در عرصه سیاست خارجی در ارتباط با عربستان است. ترامپ در دوسال گذشته بارها با تحقیرآمیزترین الفاظ حکومت سعودیها را مورد خطاب قرار داده و آنها را همچون برده آمریکاییها ازنمایی کرده است. در همین ارتباط، اولین اظهارات گانگسترمابانه دونالد ترامپ را خطاب به عربستانیها را میتوان در جریان رقابتهای انتخاباتی او دانست. او در یکی از سخنرانیهای انتخاباتی خود، در جمع هواداران خود تاکید کرد: «آل سعود برای ما همچون گاوی شیردهاند که هروقت دیگر نتواند به ما دلار و طلا بدهد آنگاه دستور ذبح آن را صادر می کنیم و یا از دیگران می خواهیم اینکار را بکنند یا به آنها در این کار کمک میکنیم و این یک واقعیتیست که همه دوستان و دشمنان آمریکا به ویژه خود آل سعود از آن آگاهند.»
در اظهاراتی دیگر، بعد از دیدار ترامپ با محمد بن سلمان در ماه مارس 2018 درکاخ سفید، برخی منابع عربی از اظهارات توهینآمیز عجیب ترامپ در قبال محمد بن سلمان پرده برداشتند. در همین زمینه، یک منبع مطلع عربی در واشنگتن به نقل از یک عضو کنگره آمریکا، گفت: ترامپ پس از دیدار ماه گذشته اش با بن سلمان در کاخ سفید از کارکنانش خواسته است «صندلیها و اشیایی را که بن سلمان لمس کرده و بر روی آن نشسته است بگردند و اگر شپشی به جا مانده است تمیز کنند.»
همچنین، در واپسین اظهارات تحقیرآمیز او نسبت به سعودیها دونالد ترامپ در 2 اکتبر 2018 (10 مهر 1397) در جمع حامیانش در شهر ساوتهیون در ایالت میسیسیپی تاکید کرد: «ما از عربستان سعودی محافظت میکنیم. شاید شما بگویید که آنها ثروتمندند و من عاشق پادشاه، ملک سلمان هستم. اما گفتم پادشاه، ما از شما حفاظت میکنیم. شما بدون ما دو هفته هم دوام نخواهید آورد. باید هزینههای ارتش خودتان را بپردازید.»
ایراد این الفاظ توهینآمیز از سوی دونالد ترامپ، را میتوان بالاترین سطح از به کارگیری ادبیات زورگویانه و ساستورزی گانگستری در کاخ سفید ارزیابی کرد. به گونهای که اکنون توهینهای ترامپ به سعودیها، به امری عادی برای رسانهها و ناظران سیاسی تبدیل شده و حاکمان عربستانی نیز با روی گشاده از تداوم اتحاد علی رغم این سخنان تحقیرآمیز سخن میگویند.
ادبیات گانگستری ترامپ خطاب به چین
چین یکی دیگر از کشورهایی است که طی دو سال پس از ریاست جمهوری ترامپ مورد آماج حملات ادبیات قلدرمایانه دولت ترامپ قرار گرفته است. رئیسجمهوری آمریکا، بارها کشور چین را به دلیل نقش قوانین منصفانه تجارت با آمریکا و تراز تجاری نابرابر میان دو کشور زیر سوال برده و این کشور را به بازبینی در مناسبات اقتصادی با آمریکا فراخوانده است. در جدیدترین اظهارات ترامپ در 28 سپتامبر 2018 (6 مهر 1397) در جلسه شورای امنیت اعلام کرد: «پکن به خاطر مواضع سرسختانه وی مایل نیست که هواداران او در انتخابات پیروز شوند. «چین تلاش داشته در انتخابات پیشرو در ماه نوامبر سال ۲۰۱۸ مداخله کند؛ علیه دولت من.». وی همچنین در بخشی دیگر از سخنان خود گفت که چین به خاطر «مغز خیلی خیلی بزرگش» به وی احترام میگذارد. وی افزود: «مدارکی داریم که ارائه خواهد شد. (ادعای ما) همینطوری نیست. آنها (چینیها) تأیید کردهاند که سراغ کشاورزان ما رفتهاند. من از چین خوشم میآید، از رئیسجمهور شی خیلی خوشم میآید.» به کار بردن اظهارات «مغز خیلی خیلی بزرگ» و دوست داشتن رئیسجمهوری چین، اظهاراتی کوچه خیابانی است که به وضوح نشاندهنده ادبیات سخیفانه رئیس کاخ سفید.
علاوه بر ترامپ، معاون او نیز در اندیشکده «هادسن» در 3 اکتبر 2018 (11 مهر 1397) با تداوم ادبیات قلدرمابانه ترامپ، او را به شدت مورد انتقاد قرار داد. «مایک پنس» در اظهاراتی بیسابقه، اتهاماتی بزرگ را بر چین وارد کرد و مدعی شد که این کشور تلاش میکند تا «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا در انتخابات بعدی شکست بخورد. وی در سخنرانی آتشین خود مدعی شد که چین تلاش میکند با خرید سهام و مالکیت شرکتهای آمریکایی و همچنین «سرقت فناوری آمریکایی، از جمله نقشههای نظامی»، از توان فنی آمریکا به نفع خود بهره ببرد.
«چاله مستراح»؛ ادبیات نژادپرستانه ترامپ به کشورهای آفریقایی
کشورهای آفریقایی و موضوع مهاجران آفریقاییتبار به امریکا دیگر بُعدی است که در ارتباط با ادبیات سیاسی گانگستری دونالد ترامپ میتوان مورد اشاره قرار داد که به وضوح نمایانگر دیدگاه نژادپرستانه او به مسئله اقلیتها می باشد. در ماه ژانویه 2018 ترامپ در نشستی در کاخ سفید که با حضور نمایندگان دو حزب جمهوریخواه و دموکرات برگزار شد، با اشاره به مهاجرانی که از هائیتی، السالوادور و بعضی از کشورهای آفریقایی به آمریکا مهاجرت کردهاند، گفت: «چرا این مردم از کشورهایی که "چاه مستراح" هستند را به اینجا راه میدهیم؟» ترجیح میدهم مهاجرانی از کشورهایی مانند نروژ به آمریکا بیایند.
ایراد این گونه اظهارات و دیگر سخنانی که در عرف سیاسی جهانی نامعمول میباشد، تنها مختص به موارد مذکور با کشورهای فوق نیستند؛ بلکه ترامپ در نقش یک قلدر در سطح جهانی بارها مشروعیت نهادهای جهانی را زیر سوال برده و خطاب به کشورهایی همانند ایران، سوریه و شخصیتهای سیاسی همانند بشار اسد و پوتین نیز، ادبیات سخیفانهای را به کار گرفته است.
در مجموع، حاکمیت رویکرد گانگستری بر ادبیات سیاسی ترامپ و دیگر دولتمردان آمریکایی، در شرایط کنونی، موجبات انزوای آمریکا را در سطح جهانی فراهم کرده و به نظر میرسد در آینده نیز این انزوا بیش از پیش نمایان شود. جامعه جهانی در وضعیت کنونی بیش از هر زمان دیگری از اقدامات و اظهارات زورگویانه و غیر عقلانی ترامپ به ستوه آمدهاند و عواقب این ادبیات را برای کل جهان خطرناک ارزیابی میکنند. در نتیجه به شکل روزافزون شاهد گرایش کشورهای مختلف، حتی متحدان آمریکا، برای ایجاد جبهه جهانی واحد علبه گانگستربازیهای دونالد ترامپ و حاکمان کاخ سفید هستیم که برآینده اولیه این امر میتواند انزوای روزافزون آمریکا و سپس کاهش نفوذ این کشور در معادلات جهانی باشد.