چین تا کنون خود را مایل به هژمون شدن نشان نداده و اولویت را به اقتصاد و وابستگی متقابل قرار داده بود اما لغو محدودیت برای تداوم ریاست جمهوری مجدد شی جینگ پینگ پس از سال 2022 با وجود برنامه های بلندپروازانه وی برای تبدیل کردن چین به قدرت نخست اقتصادی جهان، پکن بسیار مستعد شکستن هژمونی آمریکا ست.
الوقت- رقابت های نظامی همواه بخشی از تلاش قدرتهای بین المللی برای کسب برتری استراتژیک بوده است. در شرایط کنونی نیز که تحولات جهانی به سمت پایان ابرقدرتی آمریکا و شکل‌گیری نظم جدید بین المللی با تعدد مراکز قدرت پیش می‌رود، قدرتهای بزرگ بین المللی تلاش ها برای دستیابی به تکنولوژی‌های نظامی برتر را با افزایش هزینه‌های نظامی خود طی چند سال اخیر شدت بخشیده اند. در این میان رقابت در عرصه دریایی اهمیت بسزایی یافته است به صورتی که جان هایتن رئیس ستاد فرماندهی استراتژیک آمریکا، 9 مارس سال جاری میلادی درجلسه بررسی وضعیت نیروهای استراتژیک آمریکا در مورد روسیه و چین گفت که کشورش قابلیت وارد آوردن خسارت هنگفت و نابودی این دو کشور را دارد. او همچنین اضافه کرد که "آنها نمی‌دانند زیر دریایی‌های ما کجا هستند و این تجهیزات قابلیت دارند که در جریان عملیات آن کشورها را متحمل خسارت سنگینی کنند."
این اظهارات پس از نطق سالانه پوتین بیان شد که در تاریخ ۱۰ اسفند از ساخت انواع جدیدی از تسلیحات فوق پیشرفته هسته ای در روسیه خبر داده بود. پوتین همچنین گفت روسیه موشکهای تازه‌ای طراحی کرده که بر روی جنگنده‌ها نصب شده و قادرند تمام سامانه‌های دفاعی کنونی و سامانه‌های آینده را دور بزنند. همچنین به زیردریایی‌های بدون سرنشین جدید روسیه اشاره کرد که قادرند بدون ایجاد کوچکترین صدایی در اعماق بسیار زیاد دریا حرکت کرده و هیچ سلاحی قادر به هدف قرار دادن آنها نیست و حتی در برابر سلاح‌های هسته‌ای نیز مقاوم هستند.
با این حال روز گذشته یک فرمانده بلندپایه ارتش روسیه مدعی شد، زیردریایی‌های هسته‌ای این کشور اخیرا در یک رزمایش توانسته‌اند بدون آنکه آمریکایی‌ها متوجه حضور آنها شوند به نزدیکی سواحل آمریکا برسند. این زیردریایی از نوع شچوکا- بی اعلام شده که در سال 1986 وارد ناوگان نیروی دریایی شوروی شده بود.
تئوری هارتلند و مزیت ژئواستراتژیک
هارتلند یا قلب زمین تئوری نظریه پرداز معروف انگلیسی به نام میکندر بود. در این تئوری ناحیه ای است که از رود ولگا در غرب تا رود یانگ تسه در شرق ادامه پیدا می‌کند و روسیه در مرکز آن قرار دارد. درحقیقت ناحیه خشکی بین اروپا و قطب تا نزدیکی اقیانوس هند. وی معتقد است هر کس بر هارتلند تسلط یابد بر کل جهان تسلط پیدا می‌کند. هارتلند بوسیله یک هلال بیرونی که حاشیه بین دریا و خشکی است احاطه می‌شود. این قسمت حاشیه ای برای دفع مهاجم یا حتی تسلط بر هارتلند بسیار مهم است.
موقعیت خاص ژئوپلتیتکی روسیه و قرار گرفتن در هارتلند برتری خاصی به روسیه می‌دهد به همین خاطر ایالات متحده سعی کرد در جنگ احتمالی دریایی ، زیر دریایی های غیر قابل ردیابی اطراف روسیه مستقر کند. اما روسیه هم به سرعت زیر دریایی های خود را ارتقا یا راه اندازی کرد و سعی نمود با ساخت زیر دریایی های جدید بازدارندگی خود را حفظ کند و برای زدن ضربه ناتوان کننده غافلگیر نشود. روسیه بندر طرسوس در سوریه را نیز اجاره و زیر دریایی خود را در آنجا نیز مستقر کرد تا از ناحیه حاشیه ای هارتلند خود مورد هجوم قرار نگیرد.
قدرتهای دریایی برتر
کشورهای قدرتمند سعی می‌کنند با ارزیابی توانایی های خود در زمینه های دفاع موشکی و توان نظامی در حوزه های گوناگون دریای و هوایی و با توجه به محاسبات استراتژیک، توانایی های خود را با کیفیت یا کمیت بیشتری ارتقا بخشند. آمریکا با داشتن ۱۱ ناو هواپیما بر و ده کشتی جنگی و ۵۳ زیر دریایی مهاجم رتبه اول قدرت دریایی را به خوو اختصاص داده است . روسیه با یک ناو هواپیما بر ۱۶ زیر دریایی و ۳۲ زیر دریایی مهاجم در جایگاه دوم قدرت دریایی جهان قرار دارد.
چین با یک ناو هواپیما بر و ۱۸ زیردریایی مهاجم و ۴۰ ناوچه در جایگاه سوم جهان قرار دارد.
ژاپن با یک ناو هواپیما بر (هلی کپتر) و۳۲ زیر دریایی مهاجم در رده چهارم قرار دارد. انگلستان با یک ناو هواپیما بر و ۸ زیر دریایی مهاجم در رده پنجم قرار دارد.شایان ذکر است در این رده بندی یک شاخص مهم تعداد ناوهای هواپیما بر است که آمریکا ده تا از آنها را در اختیار دارد اما نکته اینجاست که این ده ناو را در یک نقطه مسقر نمی‌کند و برای حفظ تسلط خود بر جهان ناچار است که آنها را در ناوگانهای مختلف دریایی خود تقسیم کند.
انواع زیر دریایی
زیر دریایی هسته ای یا اتمی زیر دریایی است که عموما به موشکهای بالستیک و کروز با کلاهک هسته ای تجهیز می‌شوند. از طرف دیگر به دلیل استفاده از سوخت هسته ای نیازی به این ندارند که روی آب بیایند و از دید دشمن پنهان می‌مانند یا ردیابی آنها دشوار است. در مقابل این زیر دریایی دیزلی الکتریکی قرار دارد که نمی‌توانند همیشه زیر آب بمانند و موتور دیزلی روی آب موتورهای الکتریکی را شارژ می‌کند. زمانی که زیر دریایی زیر آب برود موتور دیزلی را خاموش می‌کنند و موتور الکتریکی را روشن می‌کنند. بدون احتساب نوع زیردریایی کره شمالی از نظر تعداد زیر دریایی رتبه اول با ۷۸ زیر دریایی درجهان را دارد. آمریکا با ۷۲ زیر دریایی در ردیف دوم قرار دارد. کشور چین با ۶۹ زیر دریایی در ردیف سوم و روسیه با ۶۳ زیر دریایی کشور چهارم جهان است.
همینطور که این آمار نشان می‌دهد با احتساب تعداد زیردریایی ها آمریکا رتبه اول نیست و با جمع نمودن تعداد زیر دریایی ها کشورهایی که آنها را در استراتژی امنیت ملی خود تهدید قلمداد نموده فاصله این کشور با آنها بسیار زیاد خواهد شد نکته قابل توجه این است که هر چهار کشوری که در استراتژی جدید امینت ملی تهدید قلمداد شده اند در ردیف اول تا پنجم زیردریایی هوای مختلف هستند.
زیر دریایی های هسته ای روسیه چین و آمریکا از یک جهت قابل مقایسه دقیق نیستند زیرا هر کدام براساس منافع استراتژیک خاص هر کشور ساخته شده اند. یکی از مهمترین زیر دریایی های آمریکا seawolf قابل نفوذ آن ۴۸۷ متر است و ۸ جایگاه پرتاب اژدر برای آن نصب شده است که قطر آنها ۶۶۰ میلی متر است.
چین دارای زیر دریایی های تایب ۹۱-۹۲ -۹۳و ۹۴ است. تایب ۹۴ دارای ۱۱هزار تن وزن ۱۳۵ متر طول که شش لوله اژدر و ۱۲ موشک بالستیک دارد. این کشور بیش از ۸ زیر دریایی از چهار نوع فوق را داراست و گفته می شود ۱۲ نوع دیگر در حال ساخت دارد. همیچنین چین سه زیر دریایی چینی نوع 093G می‌توانند جدیدترین موشکهای ضد ناو به صورت عمودی شلیک کنند.
چرا آمریکا روسیه و چین را تهدید می‌کند؟
خطرناک ترین ائتلافی که می‌تواند هژمونی آمریکا را دچار فروپاشی سازد، ائتلاف روسیه و چین است. چین تا کنون خود را مایل به هژمون شدن نشان نداده و اولویت را به اقتصاد و وابستگی متقابل قرار داده بود اما لغو محدودیت برای تداوم ریاست جمهوری مجدد شی جینگ پینگ پس از سال 2022 با وجود برنامه های بلندپروازانه وی برای تبدیل کردن چین به قدرت نخست اقتصادی جهان، پکن بسیار مستعد شکستن هژمونی آمریکا ست. لذا می توان گفت سخنان رئیس ستاد فرماندهی استراتژیک آمریکا قبل از اینکه از توانایی آمریکا برخواسته باشد از ضعف و ترس آمریکا از این دو قدرت ناشی می‌شود. مهمترین نکته در سخنان او ایجاد ابهام در نقطه حمله احتمالی برای تولید ترسهای ذهنی در رهبران این دو کشور است، در صورتی که آمریکا نمی‌تواند همزمان با این دو کشور هسته ای مواجه شود. حتی تعداد زیر دریایی های روسیه و چین از نظر تنوع و تعداد می‌تواند برتری را در جنبه تجهیزات هسته ای دریایی به این دو کشور را بدهد.
