پوتین تلاش می کند تا نفوذ آمریکا در خاورمیانه را محدود کند و در این راه از هر ابزار ممکنی استفاده می کند. با این وجود این واقعیت را از نظر دور داشت که همزمان با اعلام علاقه طرف فلسطینی برای پررنگ شدن نقش روسیه به جای آمریکا، تل‌آویو این جایگزینی را هرگز به سود منافع توسعه‌طلبانه خود نمی‌داند.
الوقت- محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین 23 بهمن عازم مسکو شد تا با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و دیگر مقامات روسی در کاخ کرملین دیدار و گفتگو کند. در دیدار مقامات فلسطینی با روسی، عباس صراحتاً با رد میانجیگری آمریکا در حل اختلافات دو طرف فلسطینی و اسرائیلی، عنوان کرد که خواهان روند سازشی چندجانبه در این رابطه است. در همین ارتباط عبدالحفیظ نوفل سفیر فلسطین در مسکو اعلام کرد: عباس در این سفر مساله تشکیل کمیته بین المللی با مشارکت نماینگان روسیه، آمریکا، چین، سازمان ملل، شورای امنیت این سازمان، و یا کمیته ابتکار «گروه چهار خاورمیانه» شامل سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا و روسیه به منظور تدوین نقشه راهی برای حل و فصل منازعه فلسطین و اسرائیل و یا کمیته چند ملیتی جهت آغاز مذاکرات صلح را مورد بررسی قرار خراهد داد».
از دید عباس و رهبران فلسطینی، طرح «معامله قرن» ترامپ نفی اساسی توافقات پیشین و پایان طرح تشکیل دولت مستقل فلسطینی به پایتختی قدس شرقی می‌باشد. در این شرایط مقامات تشکیلات خودگردان با توجه تلاش کرملین برای نقش‌آفرینی بیشتر در تحولات خاورمیانه به دنبال جایگزین برای آمریکا هستند. در همین راستا روز یک‌شنبه مجید الخلیلی، از مشاوران دولت فلسطین، گفت: «روسیه و پوتین می‌توانند در چهارچوب اجماع بین‌المللی برای صلح خاورمیانه، نقش مهمی ایفا کنند». در همین زمینه ریاض مالکی وزیر امور خارجه تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز ضمن اعلام مخالفت با رویکردهای اخیر واشنگتن و تلاویو عنوان کرده است که به دنبال بررسی و انتخاب گزینه های جدید و عملی است. مالکی در مصاحبه با خبرگزاری اسپوتنیک روسیه از طرف اسرائیلی نیز خواسته است تا با رویکردهای صلح طلبانه مسکو موافقت کند. هرچند هری کورن سفیر رژیم صهیونیستی در مسکو اعلام کرده است که تلاویو از پیشنهاد مذاکره مستقیم با فلسطینیان توسط روسیه پشتیبانی می کند اما پیش شرط هایی نظیر سفر عباس به تلاویو و برخی مسائل دیگر را نیز افزوده است. مع الوصف این موضوع که دولت روسیه تا چه اندازه می تواند به حل مناقشه فلسیطین-اسرائیل کمک کند و اصولاً روسها چه دیدگاه‌هایی در خصوص این مناقشه دارند، پرسش مهمی است که باید به آن پاسخ داد.
نقش‌آفرینی کرملین از دو جهت در این رابطه قابل بررسی است؛ نخست این که طرح ترامپ صدای اعتراض فلسطینی ها را درآورده است و دیگر این که روسها سرخوش از شکست داعش در عراق و سوریه، به دنبال افزایش نفوذ و حضور خود در دیگر مناطق غرب آسیا و شمال آفریقا هستند.
هنگامی که پوتین در ماه مه 2000 به طور رسمی قدرت را به دست آورد، دکترین سیاست خارجی خود را بر مبنای نگاه مجدد به شرق بجای مشی غرب‌گرایانه بوریس یلتسین رئیس جمهوری پیشین روسیه طرح ریزی کرد. همچنین در طول سالهای زمامداری پوتین رویکرد کرملین در قبال تحولات خاورمیانه برخلاف جهت‌گیری عمدتاً ایدئولوژیک اتحاد جماهیر شوروی، بر پایه عملگرایی استوار بوده است. پوتین نشان داده است تا زمانی که منافع روسیه اقتضا می‌کند با هر کسی در منطقه همکاری کند. در همین راستا مسکو در طول سالهای گذشته از یک طرف مناسبات سطح بالا با تل‌آویو را دنبال نموده است و از طرف دیگر به دنبال بهبود روابط روسیه فلسطینیان می باشد.
در زمینه پتانسیل‌های روسیه برای نقش‌آفرینی بیشتر در مذاکرات موسوم به صلح خاورمیانه در آینده، نخستین نکته این است که روسیه بسیار مشتاق است تا نقشی بی‌طرفانه و بر مبنای ایجاد صلح، در درگیری های رژیم صهیونیستی و فلسطین ایفا کند و دعوت از عباس برای سفر به روسیه در این رابطه قابل بازخوانی است. چندی پیش نیز سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، برآورد کرد که احتمال بازگشت مجدد مذاکرات مستقیم بین دو طرف در وضعیت فعلی نزدیک به صفر است. در واقع پس از اعلام طرح ترامپ که به دور شدن گروه‌های فلسطینی از واشنگتن انجامید اکنون مسکو فرصت را برای تقویت بیشتر نفوذ خود در خاورمیانه از طریق به دست گرفتن ابتکار عمل برقراری مجدد مذاکرات تعطیل شده میان دو طرف مناسب دیده است. این امر با توجه به مناسبات مساعدی روسیه که با هر دو طرف فلسطینی و اسرائیلی دارد، به طور بالقوه قابل تحقق است.
روسها پیشتر و در سال 2016 نیز پیشنهاد مذاکرات بدون هیچ قید شرطی میان عباس و نتانیاهو را مطرح کردند که البته به دلیل عدم استقبال طرف صهیونیستی عملی نشد.
چنانچه مشاهده می شود دست یافتن به رویکردی مشترک در زمینه حل و فصل مناقشه فلسطین-اسرئیل بسیار مشکل و پیچیده است اما این واقعیت را نباید از نظر دور داشت که روسیه طی سالهای اخیر با در پیش گرفتن رویکردی واقع‌گرایانه در حوزه بحران‌ها توانسته است به‌خوبی نقش یک بازیگر جهانی را بر عهده گیرد. روسها که خواهان ایجاد یک جهان چندقطبی و به دور از هژمونی آمریکا هستند اقداماتی جدی را در پیشبرد این هدف انجام داده‌اند.
به طور کلی، پوتین تلاش می کند تا نفوذ آمریکا در خاورمیانه را محدود کند و در این راه از هر ابزار ممکنی استفاده می کند. با این وجود این واقعیت را از نظر دور داشت که همزمان با اعلام علاقه طرف فلسطینی برای پررنگ شدن نقش روسیه به جای آمریکا، تل‌آویو این جایگزینی را هرگز به سود منافع توسعه‌طلبانه خود نمی‌داند و رویکرد اصلی نتانیاهو آن است که در دوران ریاست جمهوری دولت راستگرای ترامپ حداکثر امتیازات لازم را از فلسطینیان گرفته شرایط تشکیل دولت مستقل فلسطینی با پایتختی قدس شرقی را برای همیشه غیرقابل تحقق سازد. از بعدی دیگر تقابل و تعارض استراتژی منطقه‌ای مسکو و تل‌آویو در تحولات سالهای اخیر خاورمیانه و بویژه مورد بحران سوریه مانع دیگری بر تحقق میانجیگری روسیه می باشد. بنابراین می توان گفت هدف اصلی مسکو از دعوت عباس نشان دادن چهره‌ای میانه‌رو و حامی ثبات به دولت‌های منطقه در شرایط نارضایتی از سیاست‌های آشوب‌آفرین واشنگتن در منطقه می باشد.
