الوقت- جنگ غزه اگرچه در محیط جغرافیایی کوچک انجام میشود اما ابعاد آن مرزهای بینالمللی را درنوریده و نقش مهمی در جهت دهی به سیاست خارجی قدرتهای بزرگ بازی میکند. پس از برگزاری اعتراضات گسترده جهانی در کشورهای غربی در حمایت از مردم فلسطین که به دغدغه اصلی دولتمردان این کشورها تبدیل شده بود، اولین آثار خود را در انتخابات پارلمانی انگلیس به وضوح نشان داد.
در انتخابات پارلمانی انگلیس که روز پنجشنبه برگزار شد، حزب کارگر پس از 14 سال حضور در جبهه اپوزیسیون، به قدرت بازگشت و با کسب یک پیروزی تاریخی در انتخابات سراسری بریتانیا، حدود 412 کرسی، یعنی بیش از 326 کرسی لازم برای کسب اکثریت مطلق در این کشور به دست آورد.
هر چند مردم انگلیس از سیاستهای اقتصادی دولت ریشی سوناک، نخست وزیر سابق ناراضی بودند و در کاهش آرای حزب محافظه کار نقش عمدهای داشت اما موضع دولت سوناک در قبال جنگ غزه، در بریدن شهروندان انگلیسی از محافظهکارن هم تعیین کننده بود.
دولت ریشی سوناک از زمان جنگ غزه در اکتبر 2023، با تمام قوا در کنار رژیم صهیونیستی ایستاد و از نسلکشی فلسطینیان حمایت کرد. دولت سوناک به همراه آمریکا با کمکهای تسلیحاتی گسترده به رژیم اشغالگر، و حمایتهای لجستیکی و اطلاعاتی در سرزمینهای اشغالی، ارتش صهیونیستی را در نابودی کامل زیرساختهای غزه و گروههای مقاومت و غیرنظامیان یاری کرد.
رای منفی به قطعنامههای ضد اسرائیلی در شورای امنیت سازمان ملل و مخالفت با ارجاع پرونده نسلکشی رژیم صهیونیستی به دادگاه کیفری بینالمللی، لندن را شریک جرم جنایات اشغالگران در غزه قرار داده بود.
این حمایتهای بی دریغ دولت انگلیس از صهیونیستها، خشم مردم این کشور را برانگیخت و هزاران نفر در ماههای اخیر به طور متوالی با حضور در خیابانها مخالفت خود را با نسلکشی فلسطینیان ابراز کرده و خواستار توقف کمکهای لندن به تلآویو شدند. موج مخالفتها چنان گسترده شد که در انتخابات روز پنجشنبه مردم در پای صندوقهای رای با ابراز برائت از سیاستهای محافظهکاران، به حزب کارگر و دیگر احزاب حامی فلسطین رای دادند.
درست است که رهبری حزب کارگر با سیاست دولت محافظهکار در حمایت از نسلکشی همسو شد و از اقدامات رژیم صهیونیستی حمایت کرد و کییر استارمر، رهبر حزب کارگر اظهارات نفرت انگیز و وحشتناکی را بیان کرد. با این حال، پس از فشارهای زیاد، رهبران این حزب مواضعشان را تغییر داده و از توقف درگیری در غزه و آتشبس و ارسال کمکهای بشردوستانه به ساکنان این باریکه حمایت کردند و این رویه در برنامه حزب کارگر مشخصا اعلام شده است.
حتی برخی نمایندگان حزب کارگر در اعتراضات انگلیس در حمایت از فلسطین نقش فعالی داشتند و «اندی مکدونالد» عضو مجلس عوام این کشور یکی از این افرادی بود که به دلیل همراهی با شعارهای فلسطینیان در تظاهرات «از نهر تا بحر»، از سوی حزب متبوع خود تعلیق شد. حضور چهرههای حزب کارگر در اعتراضات حمایت از فلسطین نشان داد که مخالفت با جنایتهای اسرائیل در غزه فقط به مسلمانان این کشور محدود نمیشود بلکه مسیحیان نیز در کنار ملت مظلوم غزه بودند.
با توجه به دیدگاههای حمایتی برخی از نمایندگان حزب کارگر از ملت فلسطین، مردم خواستار این هستند تا این حزب سیاستهای اعلانی خود را در قبال مسئله فلسطین در دولت آینده نیز ادامه دهد.
پیروزی حامیان فلسطین
با وجود کسب اکثریت اما برخی نمایندگان حزب کارگر که حامی رژیم صهیونیستی هستند در برخی مناطق قافیه را به رقبای مستقل خود باختند. پیروزی تعدادی از نامزدهای مستقل حامی فلسطین در انتخابات پارلمانی انگلیس گویای این واقعیت است که جنگ غزه یک رویداد تعیینکننده بود که پویایی فعالی را در درون سیاست بریتانیا و در میان مسلمانان ایجاد کرد.
جرمی کوربین، رهبر سابق حزب کارگر، به عنوان یک مستقل با موفقیت کرسی قدیمی خود را در ایسلینگتون شمالی لندن حفظ کرد و رقیب حزب کارگر خود را با اختلاف بیش از 7000 رای شکست داد. کوربین مدتها طرفدار فلسطین بود و موضع او شامل فراخوانی برای پایان دادن به اشغال سرزمینهای فلسطینی بود و یکی از دلایل اصلی برکناری او از حزب کارگر به خاطر مواضع ضد صهیونیستی بود و پیروزی این افراد در انتخابات اخیر با آرای بالا نشان میدهد که حمایت از فلسطین، در افزایش پایگاه رای او در انگلیس نقش مهمی داشته است. شوکت آدام، یکی از نامزدهای مستقلی که پیروزی خود را مدیون حمایت از مردم فلسطین میداند و پس از پیروزی خود گفت:«این از آری غزه است».
کمپین «صدای مسلمانان» پیش از انتخابات پارلمانی، از شهروندان انگلیس خواسته بود تا به نامزدهای حامی فلسطین چه از حزب کارگر و چه مستقل رای دهند و نتیجه این فراخوانها در صندوقهای رای به وضوح قابل مشاهده بود و رهبران جدید لندن هم به این مسئله واقف هستند. در همین رابطه، «دیوید لمی»، وزیر خارجه جدید انگلیس در نخستین موضعگیری سیاسی خود پس از انتصابش تاکید کرد:«اکنون باید در راستای برقراری آتشبس فوری و آزادی اسرا تلاش کنیم».
بسیاری از بریتانیاییها، خواهان پایان دادن به کشتار و اجرای عدالت در فلسطین هستند. آنها از نمایندگان خود میخواهند تا علیه نسلکشی و سایر موارد نقض آشکار قوانین بینالمللی صحبت کنند، حتی زمانی که این نقضها توسط رژیم متحد استراتژیک انگلیس انجام شود. علاوهبراین، بسیاری از شهروندان انگلیس همدستی تاریخی این کشور در خلع ید فلسطینیها از سرزمین خود را تصدیق میکنند و از دولت میخواهند که موضعی اصولی در مورد این مناقشه اتخاذ کند تا اشتباهات گذشته را جبران کند. به همین دلیل است که موضع اولیه رهبر حزب کارگر در قبال غزه باعث شد بسیاری از رای دهندگان به این حزب پشت کنند.
حزبی که از پایگاه دیرینه در بین مسلمانان و سایر اقلیتها برخوردار بود، تقریباً 20 درصد از آرای مسلمانان را در انتخابات اخیر از دست داد. نظرسنجی انجام شده در ماه گذشته نشان داد که 44 درصد از رای دهندگان مسلمان جنگ غزه را یکی از پنج موضوع مهم میدانند و 85 درصد نیز گفتهاند که حمایت از یک نامزد مستقل را که از آرمان فلسطین حمایت کند، در نظر میگیرند.
انتظارات عمومی از حزب کارگر
بدون شک مردم انگلیس با رای دادن به حزب کارگر و دیگر نمایندگان مستقل حامی فلسطین، انتظاراتی را از دولت آتی دارند. اگرچه حزب کارگر هم حامی رژیم صهیونیستی است اما از راهکار دو دولتی نیز حمایت میکند تا از این طریق هر دو طرف مناقشه را راضی نگه دارد.
دال فانسی، یکی از بزرگترین کمک کنندگان به حزب کارگر و یکی از بزرگترین حامیان فلسطین در توییتی در پلتفرم اکس، تایید کرد:«اعلام تعهد استارمر برای به رسمیت شناختن دولت فلسطین گامی در جهت درست است، فشار فزایندهای برای پایان دادن به این جنگ هولناک و همچنین پایان دادن به بیش از 50 سال استعمار غیرقانونی و تبدیل شدن راه حل دو دولتی به تنها راه حل واقع بینانه وجود دارد».
بسیاری از مسلمانان بریتانیا و دیگر رای دهندگان، از رهبران حزب خواسته بودند که افزایش تلفات و تشدید بحران انسانی در غزه را با صدای بیشتری محکوم کنند و از دولت جدید میخواهند که اسرائیل را برای دستیابی به آتشبس فوری با حماس تحت فشار قرار دهد.
مسلمانان انگلیس گفتهاند که نگاه حزب کارگر به جنگ غزه به وضوح با تعهد تاریخی این حزب بر علیه استعمار در تضاد است. آنچه اکنون اتفاق افتاده این است که همدردی با فلسطینیها افزایش یافته و اعضای حزب باید دیدگاه خود را در قبال اسرائیل تغییر دهند.
حتی برخی کارشناسان پا را فراتر گذاشته و خواستار محکوم کردن ریشی سوناک در دادگاههای بینالمللی به دلیل مشارکت در ارتکاب جنایات جنگی در غزه هستند.
میدل ایست مانیتور، در گزارشی در این باره نوشت:«حزب کارگر باید با موضعی که دیوید لامی اعلام کرد که گفته بود دولت کارگر حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت را پس از صدور حکم توسط دادگاه اجرا خواهد کرد، اجرا کند».
با وجود مطالبه عمومی انگلیسیها برای کاهش حمایتهای لندن از اسرائیل، اما برخی ناظران معتقدند که حزب کارگر بعید است که موضع حمایتی از تلآویو را تغییر دهد اما تلاش خواهد کرد تا به جنگ کنونی پایان داده و آتشبس را برقرار کنند. با این حال، کاهش میزان حمایت مسلمانان از حزب کارگر و رای دادن به نامزدهای مستقل حامی فلسطین برای مستاجران جدید ساختمان شماره 10 داونگ استرینگ، این پیام را دربردارد که برای کسب حمایت مسلمانان انگلیس باید تغییراتی در رویکردهای خود در قبال مناقشه فلسطین انجام دهند.