الوقت- در شرایطی که مردم غزه هفتهها است زیر بمباران شدید هوایی، زمینی و دریایی رژیم صهیونیستی قرار دارند و هزاران نفر شهید و زخمی شدهاند، این مسئله تکلیف سنگینی روی دوش کشورهای اسلامی گذاشته است تا با همگرایی و اجماع، جلوی جنایات صهیونیستها را بگیرند. از اینرو، کشورهای عربی و اسلامی روز شنبه بار دیگر در ریاض گردهم آمده بودند تا راهکاری برای پایان دادن به درگیریها در غزه پیدا کنند.
بیانیه پایانی؛ کمتر از انتظار
در بیانیه پایانی این نشست ضمن محکومیت حمله رژیم اشغالگر علیه نوار غزه، بر لزوم لغو محاصره اعمال شده علیه غزه و ورود فوری کاروانهای کمکهای بشردوستانه که شامل مواد غذایی، دارو و سوخت به غزه، تاکید شد. در این بیانیه از شورای امنیت خواسته شد که تصمیمی فوری برای محکوم کردن تخریب وحشیانه بیمارستانها در نوار غزه توسط اسرائیل بگیرد. بیانیه نشست سران کشورهای عربی و اسلامی همچنین مخالفت خود را با توصیف جنگ تلافیجویانه علیه غزه و دفاع از خود یا توجیه آن تحت هر بهانهای اعلام کرد.
سران کشورهای اسلامی در ادامه بیانیه خود بر رد کامل و مطلق و پاسخ جمعی خود به هرگونه تلاش برای تبعید و کوچ اجباری مردم فلسطین چه در داخل غزه یا کرانه باختری تأکید و اعلام کردند که این یک خط قرمز و جنایت جنگی است. راهکار تشکیل دو دولتی هم از جمله خواسته شرکت کنندگان در نشست ریاض بود.
هر چند بیانیه پایانی کنفرانس ریاض آنگونه که انتظار میرفت به اقدامات عملی برای توقف جنگ نیانجامید، اما برخی کشورها مواضع قاطعانه در قبال جنایات تلآویو در غزه گرفتند.
یکی از این مواضع صریح از سوی سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران مطرح شد که در سخنرانی خود با ارائه پیشنهادی 10 بندی نشان داد که ایران مهمترین حامی و پشتیبان آرمان ملت فلسطین است. رئیسی با بیان اینکه آمریکا صحنه گردان اصلی جنایت در غزه است، خواستار قطع هرگونه ارتباط سیاسی و اقتصادی با رژیم صهیونیستی توسط کشورهای اسلامی شد و در این راستا، تحریم تجاری علیه رژیم صهیونیستی خصوصاً در حوزه انرژی باید در اولویت قرار گیرد.
کنفرانس ریاض در حد گفتمان باقی ماند
با وجود اینکه بیش از یک چهارم کشورهای جهان در ریاض دورهم جمع شده بودند و تصمیمات آنها میتوانست در روند تحولات میدانی در غزه و حتی کل فلسطین تاثیر مثبتی برجای بگذارد اما متاسفانه نتایج آن فقط در حد گفتمان باقی ماند.
حقیقت این است که افکارعمومی جهان اسلام اکنون منتظر است تا صفوف عربی و اسلامی درباره مناقشه فلسطین و فاجعه نسلکشی مردم غزه به نوعی همگرایی و اتحاد برسند و با یک نظر واحد و دید جمعی، موضع شجاعانه و قاطع در مقابل ماشین جنگی ویرانگر رژیم صهیونیستی اتخاذ کنند. اما نشست ریاض هم مثل سایر نشستهای قبلی فقط به صدور بیانیه محکومیت و لزوم ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه بسنده کرد و نتوانست خواست عمومی مسلمانان و فلسطینیان را برآورده کند.
انتظار میرفت پس از نشست منفعلانه وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی که یک هفته پس از شروع حملات اسرائیل به غزه برگزار شد و فقط به صدور بیانیه ختم شد، سران جوامع اسلامی موضعی قاطعانه در برابر اشغالگران بگیرند. چرا که در هفتههای اخیر موج حملات صهیونیستها به نوار غزه شدت گرفته و حتی تهاجم زمینی نیز در کنار آن ادامه دارد و نیاز به اجماع بینالمللی است تا جلوی این وحشیگریها را بگیرند.
درخواست ارسال کمکهای بشردوستانه و توقف درگیریها که کنفرانس ریاض به آن تاکید کرد، شعاری است که هر روزه از سوی بسیاری از رهبران جهان اعلام میشود اما چنین موضعگیریهای سیاسی در پنج هفته گذشته هیچ تاثیری در کاهش حملات اسرائیل به غزه نداشته که بیش از 11000 شهید و 35 هزار نفر زخمی بر جای گذاشته است.
اگر 57 کشور اسلامی با اجماع به سمت استفاده از اهرمهای قدرت خود حرکت میکردند چه بسا حامیان غربی صهیونیستها با نگرانی از عواقب تداوم جنگ افسار این رژیم سرکش را میکشیدند. اما صدور بیانیه نیمبندی و مخالفتهای شعار گونه برخی رهبران عرب، اسرائیل را برای کشتارهای بیشتر جریتر کرده است. همانگونه که با وجود نسلکشی در غزه، مقامات سعودی اخیرا اعلام کردند که پرونده عادی سازی روابط با تلآویو همچنان روی میز است و نشان میدهد آرمان قدس برای حکام سازشگر مرده است.
مقاومت فلسطین باید به خود اتکا کند
کنفرانس ریاض در قبال تحولات غزه، برای گروههای مقاومت فلسطین هم پیام معناداری داشت. جنبش حماس که طرف اصلی درگیری با رژیم صهیونیستی در غزه است، روی نتایج احتمالی نشست ریاض حساب باز کرده بود و به همین دلیل در پیامی به نشست سران کشورهای عربی و اسلامی، از آنها خواسته بود تا تصمیمی تاریخی و سرنوشتساز برای توقف حملات رژیم صهیونیستی در غزه بگیرند.
اما با وجود درخواستهای حماس، در بیانیه کشورهای اسلامی نه تصمیمی درباره تحریم اقتصادی رژیم اشغالگر گرفته شد و نه اعراب از واشینگتن خواستند که دست از جنگافروزی در غزه بردارد. کشورهای عرب منطقه اگر سناریوی تحریم نفتی غرب و رژیم صهیونیستی در جنگ 1973 را تکرار میکردند، موفقیت بزرگی حاصل میشد اما این گزینه به طور کل از روی میز شیوخ عرب برداشته شده است و حتی بر اساس گزارشها برخی کشورهای اسلامی و عربی نیازهای انرژی اسرائیل را تامین میکنند.
این وضعیت حجت را بر گروههای مقاومت فلسطین تمام کرد که بعد از این نباید روی حمایتهای اعراب حساب باز کنند. گروههای مقاومت غزه اکنون باید با اتکا به توانمندیهای داخلی خود و در اتحاد با جبهه مقاومت مسیر جنگ را به پیش ببرند و همانطور که در دو دهه گذشته موفقیتهایی را در برابر دشمن به دست آوردهاند و بنیه دفاعی خود را تقویت کردهاند، زین پس هم با عزم و اراده پولادین خود این مسیر را ادامه دهند.
رهبران مقاومت به این باور رسیدهاند که تنها راه مقابله با دشمن صهیونیستی و آزادی سرزمینهای اشغال شده، مبارزه مسلحانه است. گروههای مقاومت غزه که تا چند سال پیش فقط از سلاحهای سبک در برابر اسرائیل استفاده میکردند، اکنون با وجود محاصره شدید اقتصادی، در ساخت موشک و پهپاد به قابلیتهای زیادی دست یافتهاند.
عملیات «طوفان الاقصی» نشان داد که مقاومت به سطحی از بازدارندگی رسیده که میتواند قواعد بازی را تغییر داده و دشمن صهیونیستی را زمینگیر کند و این تواناییها هر روز گستردهتر میشود و در آینده نیز ضربات مهلکی را به اشغالگران وارد خواهند کرد.
چشمها به سخنران اصلی که در ریاض نبود
اما در حالی که لنز دوربین رسانههای جهان بر روی نشست ریاض و مواضع رهبران کشورها زوم بود صهیونیستها نگاهشان را به صدها کیلومتر آن طرفتر دوخته بودند تا سخنان شخص دیگری را بشنوند، فردی که برخلاف لفاظیهای بی پشتوانه رهبران عربی هر واژه از کلامش لرزه بر تاروپود سرزمینهای اشغالی از شمال تا جنوب میاندازد.
با اینکه دهها رهبر اسلامی در ریاض حضور داشتند اما افکارعمومی و سران ارشد تلآویو تمام تمرکزشان روی سخنرانی نصرالله بود که روز شنبه همزمان با کنفرانس ریاض، درباره تحولات غزه سخنانی را ایراد کرد. نصرالله در دفاع زا مردم غزه، آمریکا را مقصر اصلی جنگ افروزی در منطقه و غزه خواند و خطاب به کاخ سفید و تلآویو هشدار داد:«اگر میخواهید وارد جنگ منطقهای نشویم، باید جنگ غزه را متوقف کنید».
نصرالله درگیرهای کنونی در غزه را متفاوتتر از دورههای قبل توصیف کرد و خطاب به دشمن صهیونیستی گفت:«ما با شرایط جبهه گام برمیداریم. سیاست ما در نبرد کنونی، میدان است که عمل میکند، میدان است که سخن میگوید پس چشمتان به میدان باشد نه به سخنرانیها». به گفته نصرالله، موشکها و پهپادهای حزبالله هر روز به آسمان حیفا میروند و این اقدام دشمن را گیج و مضطرب کرده است.
سران صهیونیستی هم بارها اعلام کردهاند که سخنان دبیرکل حزبالله را با دقت گوش میکنند و برای مقابله با آن برنامهریزی میکنند تا نشان دهد که سید مقاومت به تنهایی خواب را برای سران تلآویو حرام کرده است. بنابراین، اگر شیوخ عرب هم مانند نصرالله رگ غیرتشان برای مردم فلسطین به جوش میآمد، دشمن صهیونیستی به خود جرأت نمیداد تا صدها هزار نفر را کشته و از خانه خود آواره کند.