به گزارش الوقت به نقل از آکسیوس، «رجب طیب اردوغان»، رئیسجمهور ترکیه خواستار جبران خسارت مادی و بازگشت پول این کشور در جریان فسخ معامله خرید جنگنده اف ۳۵ توسط آمریکا شده است.
در این ارتباط گفته شده، اردوغان از آمریکا خواسته است تا بعد از کنار گذاشتن آنکارا از پروژه ساخت جنگنده اف ۳۵ مبلغ ۱.۴ میلیارد دلار پول کشورش را به آنکارا باز پس دهد.
براساس اعلام منابع خبری، رئیس جمهور ترکیه درباره کنار گذاشته شدن کشورش از پروژه ساخت جنگندههای اف ۳۵ خطاب به مقامات آمریکایی گفته است: ما ۱.۴ میلیارد دلار پرداخت کردیم. این پول چه میشود. ما این پول را به سادگی به دست نیاوردیم. یا باید هواپیماهایمان را به ما بدهند و یا پولمان را برگردانند.
این موضع گیری اردوغان چند ماه پس از آن اعلام میشود که یک مقام مسئول در پنتاگون اعلام کرد که واشنگتن رسماً آنکارا را از اخراج از برنامه تولید جنگنده نسل پنجمی اف -۳۵ مطلع کرده است.
پیشتر در سال ۲۰۱۹ گزارش شده بود که آمریکا ترکیه را به دلیل خرید سامانه دفاع موشکی اس -۴۰۰ از روسیه از برنامه چند ملیتی مذکور کنار گذاشته و تحویل این جنگندهها به آنکارا و آموزش خلبانان آن را به تعلیق درآورده است.
ترکیه در کنار، ایالات متحده، انگلیس، کانادا، دانمارک، استرالیا، ایتالیا، هلند، نروژ در برنامه «ساخت جنگنده اف ۳۵» مشارکت داشت و بر اساس این قرارداد، هر کدام از این کشورها که در ساخت این جنگنده مشارکت دارند، قطعاتی را میسازند که در نهایت در سه نقطه جهان این قطعات کنترل شده و سر هم میشوند و به جز ایالات متحده، دو خط تولید دیگر در ایتالیا و ژاپن هستند.
ترکیه خواستار خرید ۱۰۰ فروند جنگنده پیشرفته اف -۳۵ شده بود. نخستین جنگندهها در سال ۲۰۱۸ به ترکیه تحویل شد و خلبانان ترکیه تحت آموزش قرار گرفتند و سپس، پنج فروند دیگر از این جنگنده به ترکیه تحویل شد اما تصمیم آنکارا مبنی بر خرید سامانه پدافندی اس ۴۰۰ از روسیه، موجب شد که طرف آمریکایی از تحویل این جنگندهها به آنکارا خودداری کند و خلبانان ترکیه را از برنامه آموزش برای پرواز این نوع جنگنده خارج کرد.
از سوی دیگر، «وندی شرمن»، معاون وزیر خارجه آمریکا به ترکیه درباره خرید تجهیزات نظامی از روسیه هشدار داد.
در این ارتباط، وندی شرمن گفته است که خرید تسلیحات نظامی روسیه برای ترکیه تبعات خواهد داشت.
پس از اعلام «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه مبنی بر طرح این کشور برای خرید دومین سری از سامانه موشکی اس ۴۰۰ روسیه، که در گفتوگو با شبکه خبری آمریکایی سی بی اس انجام گرفت، آمریکا در طی چند مرحله وارد فاز هشدار به ترکیه شده است و چند روز پیش از این نیز سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اظهار داشت که به ترکیه نسبت به خرید محصولات بیشتر نظامی از روسیه هشدار میدهیم.
اردوغان در آن مصاحبه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا قصدی برای خرید سری دیگری از سامانه موشکی اس ۴۰۰ را دارید، گفته بود: از این دوره به بعد کسی نمیتواند در سیاست ما نسبت به خرید سامانههای دفاعی و اینکه از چه کشوری و به چه میزان باشد، دخالت کند. کسی که در این خصوص تصمیم میگیرد ما هستیم.
در پی خرید اولین سری سامانه موشکی اس ۴۰۰ روسیه از سوی ترکیه، واشنگتن ضمن تحریم بخش نظامی این کشور، آنکارا را از پروژه تولید مشترک جنگنده اف ۳۵ خارج کرده و حتی واشنگتن از تسلیم کردن جنگندههایی که ترکیه سفارش داده و آماده تحویل بود نیز اجتناب کرد و آنها را به ارتش آمریکا تسلیم کرد.