الوقت- بیش از دو هفته است که فضای بیت المقدس و شهرهای دیگر کرانه باختری رود اردن و مرز باریکه غزه بار دیگر پرتنش و ملتهب شده است. به نحوی که ناآرامی ها در کرانه باختری فلسطین هر روز شدت و گستره بیشتری می گیرد و رژیم صهیونیستی را سردرگم کرده است. مضاف برآنکه مداخله آمریکا و سازمان ملل و پادر میانی ابومازن هم برای آرام کردن این اوضاع موثر نبوده است.
از نگاه برخی از تحلیلگران، وقوع این شرایط، زمینه های آغاز انتفاضه سوم فلسطین را با شرایط و روندی متفاوت از دو انتفاضه قبلی مهیا کرده است که این مساله تا حد زیادی به وجود اختلافات بسیار در شرایط و موازنه قوا و تحولات مختلف مربوط می شود. از جمله ویژگی‌هایی که انتفاضه فعلی را از دو انتفاضه قبلی متمایز می‌کند عبارتند از:
اولا، تغییر در وضعیت رژیم صهیونیستی، که به علت ضعف و انزوا و سوء مدیریت و وضعیت عمومی‌خود با تنگنای سیاسی ونظامی بی‌سابقه‌ای مواجه شده است.
دوم، رویکرد محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و سرویس‌های امنیتی وی و تمایل او برای هماهنگی امنیتی با رژیم اشغالگر اسرائیل که در مقابله با هرنوع تلاش برای اعتراض و قیام مردمی است .
سوم، تشدید درگیری ها در سطح منطقه و در سطح کشورهای عربی که اوضاع را ناآرام کرده است و آمریکا توان ایفای نقش اول برای کنترل حوادث را ندارد .
علاوه براین؛ انتفاضه سوم فلسطین یک ویژگی منحصر به فرد دیگر دارد؛ و آن اینکه این انتفاضه هیچ مرکز فرماندهی و کنترل ندارد. به نحوی که قیام مردم فلسطین به صورت کاملا خودجوش و نتیجه سالها حاکم بودن فضای امنیتی و سرکوب است. اما آنچه در این میان مهم است اینکه رژیم اسرائیل این بار با هیچ گروه سیاسی که مستقیما قیام مردم را مدیریت، رهبری، یا فرماندهی کند مواجه نیست که بخواهد با سرکوب یا بازداشت اعضا و رهبران آن قائله را پایان دهد.
بنابراین تصمیم جدی مردم در قدس و کرانه باختری و باریکه غزه و اراضی اشغالی برای منتقل شدن به وضعیت انتفاضه فراگیر و مقاومت با وسایل ابتدائی و به شکل خودجوش ، مهمترین وجوه تشابه انتفاضه سوم با انتفاضه‌های قبلی است.
از سوی دیگر با توجه به شکست‌های مکرر نظامی و سیاسی رژیم صهیونیستی، نتانیاهو و کابینه وی در داخل سرزمین‌های اشغالی تحت فشار قرار گرفته و برخی از گروه‌های افراطی در فلسطین اشغالی، ناکامی‌سیاست‌های نتانیاهو را عامل انزوای سیاسی رژیم صهیونیستی می‌دانند و به همین دلیل وی با استفاده از این فضا و برای شکستن فشارهای داخلی سعی دارد که ابتکار عمل میدانی و سیاسی را به‌دست آورد . اما با توجه به اقدامات خشونت آمیز و غیرقابل توجیه ارتش رژیم صهیونیستی و حملات متقابل فلسطینیان به نظر نمی‌رسد که نتانیاهو در رسیدن به خواسته های نامشروع خود موفق باشد و بالعکس فلسطین در آستانه انتفاضه ای فراگیرتر قرار گرفته است.
در چنین شرایطی افزون بر همبستگی کشورهای عربی و اسلامی و علیرغم درگیری‌های داخلی در کشورهای عربی، باید افزایش همبستگی افکار عمومی‌عربی و اروپا به ویژه با ملت فلسطین و نیز در مخالفت با سیاست‌های رژیم صهیونیستی مورد توجه قرار گیرد. این مساله عامل بسیار مهمی‌درتنگ کردن عرصه بر نتانیاهو و کابینه و ارتش وی است که زمینه را برای موفقیت انتفاضه در صورت ثبات آن طی چند ماه آینده فراهم می‌کند.
جواد مددی
