به گزارش الوقت با نزدیک شدن به مهلت پایان توافقنامه میان اردن و رژیم صهیونیستی در مورد اجاره دو منطقه الباقوره و الغمر، تحرکات تل آویو برای تمدید زمان این قرارداد شدت یافته است.
بر اساس اعلام روزنامه صهیونیستی هاآرتص «عیدان گرینباوم» رئیس شورای محلی منطقه دره اردن اخیراً با ارسال نامه ای به پادشاه اردن از وی برای یافتن راه حل درخواست ملاقات کرده است اما پس از دو هفته از ارسال این نامه هنوز هیچگونه پاسخی از سوی امان به این نامه داده نشده است.
گرینباوم همچنین با اشاره به عدم پیشرفت در مذاکرات با اردن گفته بود که به محض اتمام قرارداد اجاره مناطق مذکور، کشاورزان اسرائیلی از ورود به اراضی کشاورزی و نیز گردشگران اسرائیلی از ورود به این منطقه ممنوع می‌باشند.
گفتنی است بر اساس توافق موسوم به «وادی عربه» میان اردن و رژیم صهیونیستی که در سال 1994 به امضا طرفین رسید، ۲۶ اکتبر آتی (چهارم آبان) مدت اجاره 25 ساله این دو منطقه به پایان می‌رسد. البته بر اساس یکی از بندهای توافق، اجاره دو منطقه می‌تواند برای ۲۵ سال دیگر نیز تمدید شود؛ مگر اینکه یکی از طرفین از یک سال قبل اعلام کند که حاضر به تمدید نیست.
در همین راستا دولت اردن سال گذشته این تصمیم خود را صراحتا به رژیم صهیونیستی اعلام کرد که باید دو منطقه مذبور را به اردن باز گرداند. پادشاه اردن سال گذشته در روز 30 مهرماه در بیانیه ای تأکید کرده بود که: «اردن تصمیم به پایان الحاقیه هایی که به اسرائیل اجازه استفاده از اراضی الباقوره و الغمر را می داد، گرفته است و این تصمیم به اسرائیل ابلاغ شد. الباقوره و الغمر اراضی اردنی است و اردنی هم باقی می ماند. ما حاکمیت کامل خود را بر اراضی‌مان اعمال می کنیم».
با اعلام دولت اردن مبنی بر عدم تمدید قرارداد «صالح العرموطی» مسئول سابق اتحادیه وکلای اردن گفت که در ۱۰ نوامبر آتی دو منطقه مذکور باید تحویل حاکمیت اردن شود. چرا که این تاریخی است که اجرای توافقنامه در آن شروع و در جراید آن زمان اعلام شد.
چرا اردن از وادی عربه ناراضی است؟
«الباقوره» منطقه مرزی شرق رود اردن در استان اربد واقع در شمال این کشور، با مساحت حدود شش هزار دانوم (یک دانوم معادل 1000 متر مربع است) می‌باشد و «الغمر» نیز یک منطقه مرزی است که در استان العقبه در جنوب بحر المیت واقع شده و به منطقه مورد منازعه اردن و رژیم صهیونیستی معروف است. این مناطق از خاک اردن در طول جنگ های اعراب و اسرائیل طی نیمه دوم قرن بیستم توسط این رژیم اشغال شدند. اسرائیل منطقه الباقوره را در سال 1950 اشغال کرد و و در سال 1967 نیز الغمر را به تصرف درآورد. دولت اردن تنها چند ماه پس از قرارداد غزه ـ اریحا، طی قرارداد صلح وادی عربه (1994) با اسرائیل علاوه بر برقراری روابط دیپلماتیک با این رژیم این مناطق را نیز برای مدت 25 سال در اختیار صهیونیست‌ها قرار داد و در طول این مدت تل آویو این زمین ها را در اختیار کشاورزان یهودی قرار می‌داد.
یکی از مهمترین دلایلی که اردن را به سمت فسخ قرارداد وادی عربه سوق داده است مسئله تقسيم آب رود اردن بين اردن و رژيم صهيونيستي می باشد که موضوع مذاکرات پيچيده امان و تل آویو بود و چندين دهه طول کشيده تا در نهايت به امضاي توافقنامه‌هاي «وادي عربه» و «اسلو» و اجحاف کامل در حق عرب‌ها در مسئله تقسيم آب انجامید. در توافقنامه وادي عربه بين اردن و رژيم صهيونيستي اين رژيم توانست حق بهره برداري از منابع آب وادي عربه و رودخانه يرموک را به دست آورد.
بر اساس این قرارداد رژیم صهیونیستی متعهد بوده سالیانه 55 میلیون متر مكعب آب را به اردن انتقال بدهد، ولی همه ساله با دزدیدن 20 میلیون متر مكعب سهم آب اردن تنها 35 میلیون متر مكعب آب را به این كشور انتقال می دهد.
در واقع می توان گفت مزایای اقتصادی یک طرفه این قرارداد برای صهیونیست‌ها و دست و پتجه نرم کردن حکومت اردن با معضلات امضای این قرارداد از جمله نارضایتی های داخلی و عدم پایبندی صهیونیست ها به مفاد قرارداد در مورد احترام به تولیت اردن بر اماکن مقدسه فلسطین، موجب شده است تا هیئت حاکمه این کشور از مدت‌ها قبل تصمیم خود را برای لغو این پیمان تحقیرآمیز و استعماری گرفته باشند.
بر همین اساس اسحاق لیوانوون سفیر پیشین صهیونیست ها در مصر که به عنوان پژوهشگر در اندیشکده "هرتزلیا" فعالیت دارد، اخیرا در چاره جویی برای متقاعد کردن اردن به تمدید قرارداد وادی عربه به سران صهیونیست پیشنهاد داده بود: اسرائیل باید علاوه بر توسعه پروژه های مشترک در زمینه انرژی و علوم و دادن تسهیلات به اردنی ها برای استفاده از بندر حیفا برای صادرات و واردات در سایه بسته بودن مرزهای زمینی اردن با سوریه، در کنار واشنگتن، روابط خود با أمان را تقویت کنند.
از طرف دیگر علاوه بر مزایای اقتصادی که لغو این توافق بویژه در حوزه کشاورزی می تواند برای اردن به ارمغان بیاورد، اردنی ها به شدت نسبت به اهداف سوء رژیم صهیونیستی در ضمیمه کردن این مناطق در آینده به دیگر سرزمین های اشغالی نگرانند. این رژیم با انتقال سفارت خود به بیت المقدس و شهرک سازی های گسترده در کرانه باختری و همچنین اعلام الحاق جولان سوریه، عملاً ذات اشغالگرانه و توسعه طلب خود را نمایان و به صورت یکجانبه توافقات را لغو کرده است. بویژه اینکه نتانیاهو بیستم شهریور گذشته در سخنانی مربوط به منطقه غور اردن گفت: که در صورت رأی آوردن در انتخابات حاکمیت رژیم صهیونیستی بر منطقه «غور» را به طور رسمی اعلام خواهد کرد.
بر همین اساس نیز در آذر 96 نمایندگان پارلمان اردن پس از به رسمیت شناختن شهر قدس به عنوان پایتخت فلسطین اشغالی از سوی آمریکا به اتفاق آراء به بازبینی در تمامی توافقات با رژیم صهیونیستی رای دادند.
با این حال علی رغم عزم راسخ اردن برای بازپسگیری مناطق واگذار شده به صهیونیست‌ها با آگاهی از سوابق گسترده تل آویو در نقض اصول و پیمان‌نامه های بین المللی به پشتوانه حمایت های آمریکا و غرب، این امکان که اردن مجبور به شکایت بردن به مجامع بین المللی برای محکوم کردن صهیونیست‌ها شود بسیار زیاد است. این احتمالات از چشم‌انداز رو به وخامت روابط میان تل آویو و امان خبر می دهد.
