الوقت- «مولانا سمیع‌الحق» رهبر حزب جمعیت علمای اسلام، شاخه سمیع‌الحق و مدیر مدرسه «دارالعلوم حقانیه» در ایالت پشتون‌نشین «خیبر پختونخواه» پاکستان همراه با سایر علمای این مدرسه با «ملا اختر منصور» رهبر جدید طالبان افغانستان بیعت کرده است. سمیع‌الحق که به نام پدر طالبان در پاکستان معروف است، با حضور علمای افغانستان در مراسم آغاز سال تحصیلی مدرسه دارالعلوم حقانیه در تجمع هزاران حامی این حزب با رهبر جدید طالبان افغانستان اعلام بیعت کرد. وی در این تجمع اعلام کرد: علما و جهادی‌های پاکستان و افغانستان باید اختلافات و ملاحظات خود را در کنار بگذارند، زیرا زمان آن فرا رسیده که منطقه امن شود. همه علما و جهادی‌های پاکستان و افغانستان باید رهبری جانشین ملا عمر رهبر سابق طالبان افغانستان را به اتفاق آرا بپذیرند.
رهبر حزب جمعیت علمای اسلام شاخه سمیع‌الحق اظهار داشت: مردم افغانستان برای برقراری امنیت و حفظ کشور و همچنین برای برپایی نظام اسلامی در این کشور شاهد قربانی‌های زیادی در طول تاریخ بودند. اتحاد بین علما و جهادی‌های افغانستان برای نجات از توطئه‌های خارجی لازم و ضروری است در غیر اینصورت پیروزی مسلمانان در منطقه تبدیل به شکست خواهد شد. گفته می‌شود که جمعیت هزاران نفری حاضر در این تجمع، از موضع سمیع‌الحق در قبال طالبان افغانستان حمایت کردند.
پس از اعلام خبر مرگ ملامحمد عمر و انتخاب ملا اختر محمد منصور به‌عنوان رهبر جدید طالبان، برخی از اختلافات گسترده بر سر این موضوع خبر می‌دادند که به نظر می‌رسد در روزهای گذشته دامنه این اختلافات تا حدی فروکش کرده است. طوری كه رهبران جهادی، مجاهدین، نخبگان، بزرگان قومی، افراد دارای نفوذ و مردم در ولایت‌های هلمند، قندهار، ارزگان، زابل، ننگرهار، پکتیکا، غور، غزنی، پکتیا، بغلان، نورستان، بادغیس، قندوز، فاریاب، کنر، بدخشان، بلخ، سمنگان، پروان، بامیان، پنجشیر، کاپیسا، کابل، لوگر و ... گرد هم آمدند و پس از برپایی نماز برای ملا عمر رهبر سابق طالبان افغان، با ملا اختر محمد منصور رهبر جدید این گروه اعلام بیعت کردند. علاوه بر ولایت‌های مختلف افغانستان، افراد دارای نفوذ، نخبگان، بزرگان افغان و مردم نیز در شهرهای کراچی، پیشاور، هری‌پور، کویته و دیگر شهرهای پاکستان نیز پس از برپایی نماز برای رهبر سابق طالبان افغان، با رهبر جدید این گروه بیعت خودشان را اعلام کردند. تمام این بیعت‌ها در حالی اتفاق افتاده که افراد بانفوذ مانند «جلال‌الدین حقانی» رهبر شبکه حقانی، و خانواده‌اش، خانواده «یونس خالص بابا»، خانواده مولوی «محمد نبی محمدی» و اعضای خانواده و اقوام «نصرالله منصور» کشته شده‌اند. هفته گذشته خبر مرگ ملاعمر رهبر سابق طالبان افغانستان منتشر شد و مورد تأیید دولت و ریاست امنیت ملی افغانستان و حتی خانواده ملاعمر و طالبان قرار گرفت.
تحلیل رویداد
رسانه‌های خبری از بیعت مولانا سمیع‌الحق رهبرجمعیت علماء اسلام پاکستان (شاخه سمیع‌الحق) با ملااختر منصور رهبر جدید طالبان خبر داده‌اند. بیعت سمیع‌الحق هشتاد و چندساله و رئیس مدرسه حقانیه که یکی از معتبرترین مدارس علمیه پاکستان بوده و بسیاری از رهبران طالبان در این مدرسه علوم دینی را فراگرفته‌اند؛ از جهات مختلف حائز اهمیت و قابل بررسی است.
سمیع‌الحق سه سال قبل رهبری شورائی تحت عنوانِ شورای دفاع پاکستان را بنا بر توصیه سازمان اطلاعات و امنیت ارتش پاکستان موسوم به ISI بر عهده گرفت. یکی از وظایف اصلی این شورا، ایجاد مانع برای کاروان‌های سوخت نیروهای ناتو و آمریکا معین گردیده بود که از کراچی به مقصد افغانستان درحرکت بودند. این شورا از طریق برخی از اعضاء آن مانند ژنرال بازنشسته حمید گل رئیس اسبق ISI ؛ کلنل امام از عوامل مرتبط با ISI و سرکنسول پاکستان در هرات در دوران طالبان؛ ( وی اخیرا ازدنیا رفت )؛ حافظ محمد سعید رهبر جماعت الدعوه پاکستان که متهم ردیف اول حادثه بمبئی نیز می‌باشد؛ علیه کاروان‌های سوخت‌رسان اقدام نموده و آنها را به آتش می‌کشیدند.
با توجه به موارد فوق‌الذکر، اعلام بیعت سمیع‌الحق با رهبر جدید طالبان در واقع می‌تواند گویای مدیریت و رهبری ISI بر طالبانی باشد که تحت هدایت ملااختر منصور قرارگرفته است. در این خصوص قابل ذکراست كه بیعت سمیع‌الحق با ملا اختر منصور، عملا راه را برای پشتیبانی و حمایت کامل پاکستان از ملااختر فراهم خواهد کرد. از سوی دیگر باتوجه به نفوذ و تاثیرگذاری مولانا سمیع‌الحق بر گروه حقانی و از آنجائی که سمیع‌الحق از روابط بسیار نزدیک با سراج الدین حقانی رهبر شبکه حقانی برخوردار است ؛ لذا این بیعت را باید در واقع بیعت شبکه حقانی با ملااختر محسوب نمود و از این پس باید شاهد همراهی و اقدامات مشترک شبکه حقانی و ملااختر منصور باشیم.
قدرمسلم اتحاد میان شبکه حقانی و طالبانی که تحت رهبری ملااختر هستند، تحولات قابل توجهی را در افغانستان رقم خواهند زد و مشکلات جدی برای دولت افغانستان بوجود خواهند آورد. آنچه که دراین برهه از تحولات افغانستان باید به آن توجه نمود، تغییر تاکتیکی راهبرد آمریکا در افغانستان است. پس از وقایع 11سپتامبر بویژه در دوره ریاست جمهوری حامد کرزی، آمریکا علاقه چندانی به حضور پاکستان در تحولات افغانستان نداشت؛ تاجائی که بدون اطلاع ارتش و ISI ؛ شبانه به مخفیگاه اسامه بن‌لادن در یک شهر نظامی (ابیت آباد) و درکنار مرکز آموزش ارتش پاکستان قرار داشت حمله نموده و پس از دستگیری و انتقال وی به محل نامعلوم ظاهرا وی را به قتل می‌رسانند.
اما درحال حاضر آمریکا در یک تعامل نزدیك با ارتش پاکستان، راه نفوذ آنها را به منظور هدایت و رهبری طالبان در افغانستان باز گذاشته‌اند و لذا سرویس امنیتی پاکستان سعی دارد که با تمام قوا تحولات افغانستان را در جهت منافع و اهداف مشترک خود و آمریکا هدایت کند. بنابراین این ملاحظه را باید در نظر گرفت كه نفوذ پاکستان در افغانستان همواره با بحران‌های متعدد امنیتی همراه بوده است و اكنون نیز این بحران به گونه‌ای دیگر، نه تنها در افغانستان بلکه به سایر مناطق مانند آسیای مركزی کشیده خواهد شد.
منصور افراسیابی
