الوقت - موضوع آغاز عملیات آزادسازی ادلب توسط ارتش سوریه طی چند هفته گذشته، تحولات کشور سوریه را تحت حاشیه خود قرار داده است. بر اساس گزارشهای میدانی ساعت صفر عملیات آزادسازی ادلب توسط ارتش سوریه و متحدان آن با وجود نارضایتی عمیق کشورهای غربی نزدیک است. ادلب به عنوان واپسین محل و مهمترین مکان تجمع تروریستها در سوریه از اهمیتی فوقالعاده در معادلات میدانی برخوردار است و میتواند نقشی کلیدی در آینده معادلات داشته باشد. با این وجود، کشورهای غربی به رهبری آمریکا طی روزهای گذشته تلاش میکنند به بهانههای مختلف از جمله امکان وقوع فاجعه انسانی، با سیاهنمایی در موضوع آزادسازی ادلب، زمینه را برای عدم حمله ارتش سوریه به مواضع تروریستها فراهم نمایند. این در حالی است که طی اواخر هفته جاری نشست سه جانبه روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه در تهران با محوریت موضوع سوریه و ادلب برگزار خواهد شد که به گفته کارشناسان سرنوشت ادلب در این نشست رقم خواهد خورد. لذا با توجه به اهمیت موضوع، «الوقت» در ارتباط با آخرین تحولات ادلب، موضعگیری قدرتهای منطقهای و بینالمللی و نیز آینده پیشروی این استان، با هادی محمدی کارشناس مسائل غرب آسیا گفتوگو داشته است.
عملیات ادلب، شکست بزرگترین طرح تاریخ معاصر غرب آسیا برای ایجاد تغییرات ژئوپلتیکی
هادی محمدی در ارتباط با اهداف دولت سوریه از پیشروی در محور شمال و تاثیرات آزادسازی استان ادلب بر معادلات آتی این کشور بر این باور است که ادلب در مقام آخرین محل تجمع نیروهای تروریستی در پرچمهای مختلف، از اهمیتی فوقالعاده در پایان پیدا کردن مساله تروریسم در سوریه برخوردار است. در حقیقت، پایان حیات تروریستها در ادلب رقم خواهد خورد و با کنترل مجدد دمشق طرح «اشاعه تروریسم» که اساسا برنامه پیچیده آمریکایی، صهیونیستی و عربی بود، به پایان میرسد. این رخداد به معنای شکست بزرگترین طرح تاریخ معاصر برای تغییر معادلات منطقه غرب آسیا خواهد بود. شکست تروریستها در ادلب، به معنای بینتیجه بودن هزینههای چندین میلیارد دلاری غربیها در منطقه غرب آسیا است و در مقابل، جریان مخالف غرب و تروریستها، یعنی محور مقاومت به آنها اثبات میکند که امکان ایجاد تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه وجود ندارد.
آزادسازی ادلب موجب تقویت همگرایی و همکاری میان محور مقاومت و روسیه
این کارشناس مسائل غرب آسیا در بخشی دیگر از اظهارات خود، در ارتباط با تاثیرات آزادسازی ادلب بر معادلات میدانی بحران سوریه تاکید کرد: «اولین پیامد آزادسازی ادلب و پایان حضور تروریستها در ادلب را میتوان اشاعه حاکمیت و افزایش مشروعیت حکومت مرکزی سوریه ارزیابی کرد. همچنین، پیروزی ارتش سوریه در دمشق معادلات را بیش از پیش به نفع محور مقاومت تغییر خواهد داد. بدین معنی که شبکهای از اتحاد میان نیروهای حاضر در محور مقاومت تقویت خواهد شد که منجر به افزایش نقش آنها در آینده معادلات منطقه میشود. بنابراین، در آینده هر گونه رخداد و تحولی در غرب آسیا بدون ایفای نقش قابل توجه محور مقاومت ممکن نخواهد بود. این امر نیز بدین معنا است که هژمونی چند دههای غربیها در منطقه دچار اضمحلال و فروپاشی شده است.»
وی در ادامه دومین تاثیر مهم آزادسازی ادلب را افزایش همگرایی و همکاری نیروهای حاضر در محور مقاومت ارزیابی میکند. بدین معنا که روسیه از شراکت و همکاری با محور مقاومت طی سالهای گذشته دستاوردهای زیادی را کسب کرده است و عملیات آزادسازی ادلب میتوان منافع مشترک دو طرف را تقویت کند. این امر میتوان در مقام مدلی برای همکاریها در آینده نیز تلقی شود.
محمدی در بخش دیگر با اشاره به اینکه رژیم صهیونیستی از سال 2006 تلاش داشته مکانیزم منطقه را از طریق اشاعه تروریسم به نفع خود تغییر دهد، دیگر تاثیر آزادسازی ادلب را قرار گرفتن این رژیم در ضعیفترین موقعیت تاریخی طی چند دهه گذشته ارزیابی میکند. در واقع، پیروزی محور مقاومت در ادلب و دیگر کانونهای بحران در منطقه، عرصه را بر تلآویو برای در پیش گرفتن طرحهای یکجانبه علیه مسلمانان فلسطینی تنگ خواهد کرد و صهیونیستها دیگر قادر نخواهند بود برنامههای قلدرمابانه دونالد ترامپ را در مساله صلح فلسطین و رژیم صهیونیستی پیش ببرند.
آزادسازی ادلب، پایان حوزه نفوذ آمریکا در غرب آسیا
هادی محمدی در ادامه گفتههای خود در ارتباط با دلایل آمریکا، ترکیه و دیگر کشورهای غربی بر ضرورت عدم حمله دمشق به ادلب به بهانه جلوگیری از وقوع فاجعه انسانی تاکید کرد: «نابودی و شکست حدود هزار تروریست و خانوادههای آنها در استان ادلب برای حامیان و نیروهایی که در ایجاد این نیروها نقش داشتهاند، بسیار ناگوار است. شکست تروریستها در ادلب به معنای پایان حوزه نفوذ و اثرگذاری آمریکا بر معادلات غرب آسیا تلقی میشود، لذا راهبرد مرحلهای حفظ تروریستها در دستور کار آمریکا و غربیها قرار دارد.»
وی در ادامه در ارتباط با مواضع ترکیه نیر تصریح کرد: «آنکارا از ابتدا سیاست اشتباهی را نسبت به بحران سوریه در دستور کار خود قرار داد. ترکیه بر این باور بود که از طریق گروههای سلفی میتواند نوعی امپراتوری اخوانی را ایجاد کند اما اکنون همراه با ایران و روسیه، روند رفتاری مثبتی را نشان داده است. با این وجود، همچنان از ارتباط با تروریستها ناامید نشده اما نمیتوان کنش ترکیه را همانند آمریکا و دیگر کشورهای غربی مشابه ارزیابی کرد؛ زیرا جنس و سنخ مخالفتها کاملا متفاوت است.
ترکیه در نشست تهران، راهی فارغ از همکاری با ایران و روسیه ندارد
این کارشناس مسائل غرب آسیا در بخش پایانی از اظهارات خود در ارتباط با تاثیر نشست سه جانبه کشورهای ایران، ترکیه و روسیه در تهران بر آینده وضعیت ادلب تاکید کرد: « نشست تهران از مهمترین نشستهایی است که در تداوم نشستهای آستانه و سوچی انجام میشود. تصمیمگیری در ارتباط با جزئیات پرونده آزادسازی ادلب، میتواند یکی از مهمترین محورهای مورد گفتوگو در نشست تهران باشد. توافق بر سر ادلب در نتیجه مواضع مثبت و همکاری آنکارا با تهران و سوریه ممکن میباشد و ترکیه راهی دیگر خارج از همکاری با دمشق ندارد. ترکیه تلاش خواهد کرد از ادلب به عنوان سکویی برای امتیازگیری از آمریکاییها بهره بگیرد و آنکارا قصد دارد از نقش یک بازیگر بازنده به بازیگری دارای نفوذ و سهم در آینده معادلات منطقه تغییر جایگاه دهد.»