الوقت- انتشار هزاران اسناد محرمانه وزارت خارجه عربستان در سايت افشاگر ويكي ليكس بيش از آنكه مايه نگراني پادشاهي آل سعود شود، ترس را در ميان روزنامهنگاران و رسانهها و انديشكدههايي انداخته است كه از اين رژيم پول ميگيرند تا واقعيتها را معكوس جلوه دهند و از يك نظام خانوادگي ثروتمند و فاسد تصويري مثبت ارائه كنند.
اين اسناد مملو از وقايع و نامهنگاري سفراي عربستان سعودي در سرتاسر جهان به وزارت خارجه اين كشور است كه در بعضي از آنها خواستار تخصيص اعتبار براي خريد چهرههاي مختلف سياسي، روزنامه نگاران و رسانهها شده است.
در سندي به تاريخ ١٧ مارس ٢٠١٢ علي عسيري سفير عربستان سعودي در بيروت از سعود الفيصل وزير خارجه وقت اين كشور ميخواهد به سمير جعجع به دليل رويكرد ضدايراني و حزبالله كمك مالي شود. سعود الفيصل نامه را به ملك عبدالله پادشاه پيشين عربستان ارجاع و پيشنهاد داده كه از سمعير جعجع به دليل اينكه « تحت دستورات پادشاهي [آل سعود] كار ميكند» حمايت مالي شود.
بر اساس اسناد ويكي ليكس «پادشاهي ثروتمند نفتخيز عربستان سعودي و خانواده حاكم يك رويكرد نظاممند براي نگه داشتن تصويري مثبت از چهره عربستان سعودي در سطح بينالمللي اتخاذ كردهاند» كه هسته مركزي اين رويكرد «ساكت كردن منتقدان و برقراري روابط با رسانههاي با نفوذ است.» اين اسناد نشان ميدهد عربستان سعودي از طريق مانيتورينگ رسانهها از استراليا تا كانادا و هر جاي ديگر روزنامهنگاران و انديشكدهها را به خدمت خود درميآورده است. اين افراد به خدمت درآمده از طريق دلارهاي نفتي از نشان دادن چهرهاي منفي و نقشي كه آلسعود در بحرانهاي منطقهاي دارد خودداري ميكنند.
اين در حالي است كه انديشههاي وهابي ريشه اصلي تروريسم در منطقه است و نقش آلسعود در حمايت از گسترش اين انديشه بر كسي پوشيده نيست اما بنگاههاي خبرپراكني و رسانهاي و حتي سازمانهاي بينالمللي از نقش اين كشور در گسترش تروريسم چشم پوشي ميكنند. ويكيليكس با اشاره به قطع شدن سر يكصد نفر از زندانيان در عربستان سعودي در سال جاري ميلادي مينويسد: «اما اين داستان در هيچكدام از رسانههاي عربي ديده نشد... حتي رسانههاي بينالمللي نيز نسبتاً سكوت كردند.» عربستان سعودي نه تنها انتقادرسانهاي بانفوذ را عليه خود خنثي ميكرده بلكه لبه اين انتقادها را به سمت ايران سوق ميداده تا چهرهاي منفي از ايران به تصوير بكشد. رسانههاي غربي و عربي به ويژه در سه سال اخير مملو از گزارشها و خبرسازيهايي است كه در بيشتر آنها سعي ميشود گروههاي شيعي در عراق و لبنان خطرناكتر از داعش و القاعده نشان داده شود و حتي بعضي مقامات امريكايي به صورت علني به اين مسئله اذعان كردهاند. اسناد ويكي ليكس نشان ميدهد مقابله با ايران و حزبالله مهمترين دغدغه سفارتخانههاي سعودي در سرتاسر جهان است و چگونه سياستمداران، روزنامهنگاران و رسانهها به خدمت يك خانواده فاسد ثروتمند در ميآيند تا اقدامات خرابكارانه و تروريستي رژيم آلسعود را پوشش ندهند. ماكس آبراهامز تحليلگر ارشد شوراي روابط خارجي امريكا ضمن انتقاد از عملكرد رسانهها در پوشش اسناد ويكيليكس در صفحه توئيتر خود نوشت: «تصور كنيد اگر اين كابلها مربوط به ايران ميشدند رسانهها چگونه آنها را پوشش ميدادند.» تحليلگران معتقدند انتشار اين اسناد نه تنها چهرهاي واقعي از عربستان فاش ميكند بلكه نوري بر بخش تاريك بنگاههاي سخن پراكني و خبري مياندازد كه چگونه از طريق پول به خدمت يك نظام فاسد درآمدهاند. د. كريستوفر ديفيدسون نويسنده كتاب «پس از شيوخ؛ فروپاشي پادشاهيهاي خليج [فارس]» در صفحه توئيتر خود نوشت: پس از پايان انتشار 500 هزار سند ما ايده خوبي داريم درباره اينكه كدام روزنامه نگاران قابل اعتماد و كدام به دنبال سكه هستند.» ناصر عطا خبرنگار شبكهاي «انبيسي نيوز» هم نوشت: «كابلهاي سعودي ويكيليكس تاكنون نشان دادهاند چگونه نخبگان سياسي، مذهبي و رسانهاي عربي زماني كه با دسته چك سعوديها مواجه ميشوند خود را ميفروشند».
محمد بابایی