الوقت- درحالی که در بحوحه جنگ رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان، این رژیم بیش از هر زمان دیگری به اتحاد و انسجام در داخل نیاز دارد تا شاید دستاوردهایی را در برابر گروه‌های مقاومت کسب کند اما با دست فرمان تندروها در دولت، شکافهای سیاسی در این رژیم عمیق‌تر شده است. پس از ماه‌ها اختلاف بین بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و یوآو گالانت، وزیر جنگ صهیونیستی بر سر راهبرد جنگ در غزه، سرانجام ماه عسل دو یار سابق پایان یافت.
نتانیاهو سه‌شنبه شب با اعلام خبر برکناری گالانت گفت: «امروز تصمیم گرفتم که گالانت را عزل و یسرائیل کاتس را به جای او منصوب کنم. ما نیازمند وجود اعتماد میان وزیردفاع و نخست وزیر هستیم». نتانیاهو گفت:بحران اعتماد میان من و گالانت، اجازه مدیریت جنگ را نمی‌داد و من اطمینان دارم که با این اقدام، کابینه منسجم‌تر فعالیت خواهد کرد».
گالانت هم برای روشن شدن دلیل اصلی این ماجرا در بیانیه‌ای دلایل سه گانه برکناری خود را شرح داد و گفت:«نتانیاهو به دلایل مخالفت من با قانونی که حریدی‌ها را به سربازی فرامی‌خواند، حمایت از آتش‌بس و تبادل اسرا با حماس و همچنین درخواست برگزاری کمیته تحقیق درباره شکست در عملیات طوفان‌الاقصی برکنار کرد». گالانت خطاب به صهیونیستها گفت که اسرا را می‌توان بازگرداند و این به سازش‌های دردناک نیاز دارد. او پیشتر گفته بود که با عملیات نظامی نمی‌توان به هر هدفی دست یافت و زور جایگزین همه چیز نیست.
لازم به ذکر است که ارتش صهیونیستی به دلیل کمبود نیرو خواستار اعزام صهیونیست‌های حریدی به خدمت سربازی شده بود تا اندکی از بحران کمبود نیرو کاسته شود. با این وجود رادیو ارتش اسرائیل گزارش داده که از جولای گذشته، تنها چهار درصد از سه هزار مرد واجد شرایط حریدی موافقت کرده‌اند که به ارتش بپیوندند.
به اذعان رسانه‌های عبری ارتش به دلیل تلفات گسترده و درگیر بودن در چندین جبهه حدود 10 هزار نیرو کم دارد. گالانت قصد داشت تا بخشی از این نیروها را از میان حریدی‌ها تامین کند که نتانیاهو اجازه این کار را نداده است. اسقف اعظم حریدی‌ها، پیشتر تهدید کرده بود که اگر دولت آنها را به خدمت سربازی اعزام کند، آنها سرزمینهای اشغالی را ترک خواهند کرد.
نکته دیگر که در برکناری گالانت می‌توان به آن اشاره کرد، این است که گالانت و هرتزی هالوی، رئیس ستاد ارتش مسئولیت شکست در طوفان الاقصی را گردن گرفته بودند و می‌گفتند که نتانیاهو و دیگران نیز باید مسئولیت این شکست را بپذیرند اما نخست وزیر از زیر بار مسئولیتها شانه خالی کرد. حتی در ابتدای جنگ غزه، رسانه‌های عبری فاش کردند که نتانیاهو بخشی از اسناد مربوط به طوفان الاقصی را که سهل انگاری نیروهای اطلاعاتی و امنیتی و دولت در آن ذکر شده بود را سوزانده است.
ریشه اختلافات
اختلاف نظر جدی بین رویکرد نتانیاهو در قبال جنگ غزه و تشدید تنش در مرز شمالی با حزب‌الله از سپتامبر گذشته به وجود آمد.
گالانت بارها با احزاب افراطی به رهبری بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی و ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی که اولین کسانی بود که برکناری گالانت را به نتانیاهو تبریک گفتند، درگیر شد. این اقدام منعکس کننده اختلافات فزاینده در مورد مدیریت جنگ غزه است که از 7 اکتبر آغاز شد و به نظر می‌رسد که تا سال‌ها ادامه خواهد داشت.
در ماه‌های اول جنگ، به نظر می‌رسید که گالانت بیشتر از نتانیاهو برای پایان دادن به درگیریها تمایل داشت، با خانواده‌های اسرا تعامل واضح‌تری داشت و پیشتر گفته بود که زمان دستیابی به توافق برای بازگرداندن اسرا فرا رسیده است ولی نتانیاهو در این مسیر سنگ‌اندازی می‌کند.
اما برخلاف گالانت، یسرائیل کاتز منتخب جدید نتانیاهو برای وزارت جنگ، یکی از نزدیک‌ترین افراد به نتانیاهو محسوب می‌شود و از سیاست سخت‌گیرانه او در قبال غزه حمایت می‌کند، زیرا انتظار می‌رود که او «طرح ژنرال‌ها» را با هدف تشدید عملیات نظامی اجرا کند، حتی اگر نیاز به تخلیه شمال غزه و اخراج ساکنان آن به سمت جنوب باشد.
گالانت اصرار نتانیاهو برای دستیابی به پیروزی کامل بر حماس را بیهوده توصیف می‌کرد و مکررا از او می‌خواست تا برنامه‌ای برای مدیریت غزه پس از جنگ تدوین کند.
او همچنین هفته پیش در نامه‌ای که روزنامه "هاآرتص" منتشر کرد، گفت:«جنگ بدون قطب‌نما در حال انجام است و باید اهداف آن به روز شود. شرایط کنونی به مدیریت نبرد و تصمیمات شورای وزیران به‌ویژه تبادل مستقیم لطمه وارد می‌کند حملات بین اسرائیل و ایران، نیاز به بحث و گفتگو و به روزرسانی اهداف جنگ را با نگاهی همه‌جانبه به عرصه‌های مختلف و ارتباط بین آنها افزایش می‌دهد».
از سوی دیگر، گالانت هرگونه پیشنهاد مبنی بر باقی ماندن ارتش به عنوان یک نیروی اشغالگر در غزه را رد می‌کرد که باعث خشم بن گویر و اسموتریچ شد که تمایل خود را برای اشغال مجدد غزه ابراز کرده‌اند.
با توجه به اظهارات گالانت به تحقیق درباره عملیات طوفان الاقصی، نتانیاهو از این واهمه داشت که اگر اسناد این واقعه برملا شود، همه ساخته‌های دروغین او در یکسال گذشته بر باد خواهد رفت. زیرا اخیرا بخشی از اسناد جنگ غزه و درز اطلاعات آن به برخی رسانه‌ها، نتانیاهو را نگران کرده بود و احتمالا او وزیر جنگ را در افشای اطلاعات نظامی دخیل می‌داند.
بر اساس این اسناد، دولت نتانیاهو جنبش حماس و رهبران آنرا مقصر اصلی شکست در پرونده اسرا اعلام کرده ولی اگر با فشارهای گالانت تحقیقات در این زمینه شروع می‌شد، پرده‌ها کنار می‌رفت و رسوایی بزرگی برای نتانیاهو به بار می‌آورد و لذا نخست وزیر دست پیش گرفته تا قبل از رو شدن واقعیت، خود را از معرکه نجات دهد.
با توجه به اینکه اسرائیل در حال حاضر درگیر جنگ چند جبهه‌ای علیه حماس، حزب‌الله و ایران است، زمان برکناری گالانت انتقادات شدیدی را به همراه داشت و مخالفان، این اقدام را سیاستی به ضرر امنیت اسرائیل اعلام کردند.
با توجه به اینکه گالانت عضو حزب لیکود به رهبری نتانیاهو است، لذا نخست وزیر با علم به اینکه اخراج او از کابینه خللی در فروپاشی ائتلاف تندروها ایجاد نمی‌کند مبادرت به این کار کرد تا به خیال خود مزاحم اصلی پیشبرد برنامه جاه‌طلبانه در غزه را از سر راه بردارد.
تشدید شکافهای سیاسی و امنیتی
شاید با اخراج گالانت، وضعیت در داخل کابینه منسجم‌تر شود اما بدون تردید در عرصه میدانی در غزه و لبنان، چالشهای جدی پیش روی نتانیاهو ایجاد خواهد شد.
اظهارات گالانت بلافاصله پس از برکناری نشان داد که او می‌خواهد خود را از زیر بار فشارهای ناشی از شکست‌هایی که در جنگ غزه متحمل شده‌اند نجات دهد.
نابودی حماس که نتانیاهو و دوستانش بر روی آن پافشاری می‌کنند عملا از دید مقامات نظامی اسرائیل، غیرممکن است و ادامه جنگ در غزه فقط هزینه‌ها را برای این رژیم افزایش خواهد داد و تلفات نظامیان را بیشتر می‌کند.
در این میان او به عنوان وزیر جنگ که مدیریت تحولات میدانی را در دست داشت، زیر تیغ انتقادات خانواده‌های اسرا قرار داشت و لذا می‌خواهد به شهروندان صهیونیست بگوید که مقصر اصلی شکست در بازگرداندن اسرا خود نتانیاهو بود که به طرح‌های ارتش وقعی نمی‌نهاد، تا از این طریق موج فشارها علیه دولت را افزایش دهد.
از نظر احزاب مخالف و شهروندان، نتانیاهو به دلایل تامین منافع سیاسی و شخصی خود، امنیت شهرک‌نشینان را به خطر انداخته است و با روشن شدن واقعیتهای پشت پرده جنگ در غزه، موج اعتراضات علیه دولت نیز شدت خواهد گرفت چنانکه پس از برکناری گالانت اعتراضاتی در مخالفت با این قضیه شکل گرفت و پلیس خیابان‌های منتهی به محل اقامت نتانیاهو در شهر قدس را مسدود کرد. یائیر لاپید، رهبر مخالفان دولت و دیگر احزاب مخالف نیز که از هر فرصتی برای ضربه زدن به نتانیاهو استفاده می‌کنند، از همه اسرائیلی‌ها خواستند که برای اعتراض به خیابان‌ها بیایند.
بنابراین برکناری گالانت نه تنها وضعیت کابینه نتانیاهو را بهتر نخواهد کرد بلکه شکافهای داخلی را تشدید خواهد کرد، چیزی که اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم صهیونیستی نیز به آن اشاره کرد و گفت:«دشمنان اسرائیل فقط منتظر نشانه‌ای از ضعف، فروپاشی یا تفرقه در میان ما هستند. از مقامات می‌خواهم که با مسئولیت پذیری زیادی عمل کنند».
در این میان، شکافهای سیاسی بر وضعیت میدانهای نبرد نیز تاثیر منفی خواهد گذاشت و آثار آن از این الآن خود را نشان داد که برخی فرماندهان ارتش در واکنش به برکناری گالانت، مخالفت خود را با ادامه جنگ در غزه و لبنان اعلام کرده‌اند.
فرماندهان که برخلاف سیاسیون، واقعیتهای میدانی را به خوبی درک می‌کنند نسبت به دستاوردسازی در مقابل گروه‌های مقاومت در غزه و لبنان امیدی ندارند و به همین منظور سعی دارند با تمرد و خالی کردن میدانهای نبرد، فشارها به نتانیاهو را برای پایان دادن به درگیریها افزایش دهند. بنابراین، شکاف بین ارتش و دولت، نتانیاهو را در دوراهی سختی قرار خواهد داد.
از طرف دیگر، دلایل اصلی برکناری که گالانت آنها را ذکر کرده تنها مربوط به جنگ غزه است و هیچ اشاره‌ای به جنگ در جبهه شمالی نشده است. این درحالی است که ارتش اشغالگر در یکماه گذشته تلفات سنگینی را در برابر حزب‌الله متحمل شده و هیچ راهبردی برای دستاوردسازی در جبهه شمالی ندارد.
وزرای تندرو تصور می‌کنند در نبود گالانت، دستاوردهای بزرگی در مرز لبنان کسب خواهند کرد اما هر چه بیشتر برای جنگ با حزب‌الله تقلا کنند، بیشتر در این باتلاق فرو خواهند رفت، زیرا با افزایش تمرد در بین نظامیان، ادامه جنگ با دشواری‌های زیادی همراه خواهد شد.
با ادامه فراخوان‌ها برای تظاهرات سراسری در واکنش به برکناری گالانت، همزمان با گشوده شدن جبهه‌های مختلفی علیه اراضی اشغالی، دولت نتانیاهو به سمت پرتگاهی می‌رود که راه فراری از آن وجود ندارد.
