الوقت- یکی از نهادهای دینی در جهان اسلام که نقش و جایگاه ویژهای در بین مسلمانان سنیمذهب داشته است، موسسه «الازهر» مصر است که در یکسال گذشته از تریبونهای مختلف از مردم بیدفاع غزه حمایت کرده و خواستار اتحاد علیه رژیم اشغالگر شده است.
در این رابطه، الازهر پس از ترور یحیی السنوار، رئیس دفتر سیاس حماس توسط ارتش صهیونیستی در بیانیهای اعلام کرد:ما به خاطر شهدای قهرمان مقاومت فلسطین تسلیت میگوییم، شهدایی که دستان جنایتکار صهیونیستها آنها را ترور کرد، صهیونیستی که در سرزمین عربی ما فساد ایجاد کرده و دست به قتل و تخریب و اشغالگری در مقابل چشم و گوش کشورهای بیاراده و بیفکر و جامعه بینالمللی زده که مثل مردهها در قبرها سکوت کرده است».
در بیانیه الازهر آمده است:شهدای مقاومت فلسطین مبارزان واقعی مقاومت بودند که دشمنشان را به وحشت انداختند و ترس و رعب را در قلبهای آنها وارد کردند. آنطور که دشمن با فریب و نیرنگ میخواهد آنها را تروریست جلوه دهد این اعضای مقاومت تروریست نبودند بلکه مبارزان واقعی مقاومت بودند که به خاک وطن خود چنگ زدند تا اینکه خداوند شهادت را روزی آنها کرد. آنها با حیله و تجاوز دشمن مقابله کرده و از سرزمین و مسئله آنها و مسئله ما دفاع میکنند.
همچنین در بیانیه گفته شده:«ما بر اهمیت رسوا کردن کذب ماشین رسانه صهیونیستها و تلاش آن برای مخدوش کردن چهره شخصیتهای مقاومت فلسطین در ذهن جوانان و فرزندان ما و تروریست خواندن آنها تاکید داریم. مقاومت و دفاع از وطن و سرزمین و مسئله و مرگ در راه آن یک افتخار است».
تکرار این مواضع موجب شده تا الازهر برخلاف ببیشتر دولتها و سازمانهای عربی که در برابر جنایات تحمیل شده بر مردم مظلوم فلسطین و غزه طی یکسال گذشته موضعی منفعلانه داشتهاند، کارنامه مثبتی در نزد افکار عمومی جهان اسلام و ملتهای عربی از خود برجای بگذارد.
الازهر بلافاصله پس از شروع حملات ارتش اشغالگر به غزه، از ملتهای مسلمان خواست تا علیه این رژیم به پا خیزند و از دول اسلامی نیز درخواست کرد تا در روابط خود با آمریکا به عنوان حامی صهیونیستها تجدیدنظر کنند و از این کشور به عنوان «استکبار» یاد کرد.
احمد الطیب، شیخ الازهر، حتی در نامهای به دبیرکل سازمان ملل، گفت که جهان بدون اصول انسانی یا دستورالعملهای اخلاقی در مسیر اشتباهی پیش میرود و در صورت تداوم وضعیت فعلی، ما شاهد گسترش بیسابقه جنایت، نفرت، ویرانی، جنگ و خشونت خواهیم بود.
الازهر فقط به درخواستهای شفاهی و بیانیههای حمایتی اکتفا نکرد و در عمل نیز حمایت خود را از مردم غزه نشان داد.
در اول نوامبر 2023، به عنوان بخشی از کمپین "کمک به غزه"، اولین کاروان از زکات و خانه خیریه مصر به سمت غزه راه اندازی شد که شامل 18 کامیون پر از دارو، پزشکی، غذا و امداد به نوار غزه بود. حتی دیگر کمکهای مالی هم از سوی این موسسه به مردم فلسطینیان جمعآوری شد تا بخش اندکی از آلام ساکنان این باریکه را التیام دهند.
اهمیت حمایتهای الازهر از آرمان فلسطین
موضع الازهر در حمایت از مردم فلسطین از این بابت مهم به نظر میرسد که حاکمان سازشکار عرب که میتوانستند در مجامع بینالمللی و با تحت فشار قرار دادن رژیم صهیونیستی، نقش مهمی در توقف ماشین جنگ این رژیم داشته باشند،
متاسفانه در یکسال گذشته چشم خود را به روی جنایتهای اسرائیل در غزه بستهاند و حتی در خفا از این رژیم حمایت مالی و تسلیحاتی میکنند و همین مواضع انفعالی سران تلآویو را به ادامه نسلکشی در غزه گستاختر کرد.
حتی برخی رژیمهای مرتجع عرب در سالهای اخیر گروههای مقاومت مانند حماس را به دلیل اینکه با افکار سازشکاران در تضاد بود، در لیست تروریسم قرار داده بودند.
بنابراین، در این شرایط که اعراب سازشکار در پازل بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر صهیونیستی بازی میکنند، الازهر و دیگر شهصیتهای دینی بار سنگینی بر دوش دارند تا با برانگیختن وژدان عمومی مسلمانان علیه جنایتهای اسرائیل، جهان اسلام را به حمایت از فلسطینیان ترغیب و متحد کنند.
الازهر همواره نشان داده که با سیاست حاکمان عرب در قبال مناقشه فلسطین زاویه دارد حکام سازشکار در مسیر هویتهای دینی قرار ندارند و منافع سیاسی و امنیتی و اقتصادی خود را به حمایت از فلسطینیان ترجیح میدهند.
حاکمان مرتج عرب، رهبران حماس را تروریست میدانند اما از نظر الازهر، آنها قهرمانان واقعی هستند که با حمایتهای مسلمانان میتوانند سرزمینهای از دست رفته را دوباره آزاد کنند.
الازهر همچنین در ژانویه 2018 کنفرانس بینالمللی حمایت از بیتالمقدس را با مشارکت نمایندگانی از 86 کشور جهان راه اندازی کرد که در آن جنایتهای اسرائیل در سرزمینهای اشغالی به ویژه قدس محکوم و از مردم فلسطین به خاطر ایستادگی در برابر دشمن اشغالگر قدردانی و حمایت کردند.
الازهر همچنین در جنگهای مقاومت فلسطین با رژیم اشغالگر، در جبهه حمایت از فلسطینیان قرار داشته است.
در جنگ «سیف القدس» بین حماس و ارتش اشغالگر در می 2021، احمد الطیب، شیخ الازهر، به رهبران الازهر و اداره مسئول کاروانها دستور داد تا سریعا اقدامات لازم را برای اعزام کاروان امدادی فوری به غزه انجام دهند که طی آن تعدادی کامیون حامل کمکهای بشردوستانه به غزه ارسال شد. الازهر حتی از طریق کمپین خود، اطلاعات صحیح و ثابتی را که هویت عربی بیت المقدس را تأیید میکند، با تکیه بر منابع مستند تاریخی مستند کرد.
با توجه به اینکه مردم فلسطین دیگر به حمایتهای حاکمان عرب امیدی ندارند، لذا نقش نهادهای دینی مانند الازهر در خنثی سازی طرحهای دشمن اشغالگر برای نفوذ در بین مسلمانان بیش از هر زمان دیگری مشهود است.
یکی از اقدامات خزنده رژیم صهیونیستی برای نفوذ در کشورهای اسلامی، استفاده از رسانهها است که در جهتدهی به افکارعمومی تاثیر شگرفی دارند.
نمونه بارز آنرا در فضاسازی رسانههای سعودی به خوبی میتوان دید. شبکه MBC عربستان سعودی که در یکسال گذشته به تریبون رژیم صهیونیستی تبدیل شده است روز جمعه در گزارشی به بزرگانی چون شهید سید حسن نصرالله، شهید قاسم سلیمانی، شهید ابومهدی المهندس و شهید اسماعیل هنیه و شهید یحیی السنوار و دیگر شهدای شاخص مقاومت اهانت کرد و آنها را تروریست نامید؛ اهانتی که با واکنش شدید کاربران عربی در رسانهها و شبکههای اجتماعی همراه شده است. از اینرو، الازهر میتواند در خنثی سازی این طرحهای نفوذ برای همسو کردن ملل مسلمانان با سیاستهای رژیم صهیونیستی نقش مهمی ایفا کند.
به دلیل حضور هزاران دانشجوی مسلمان در دانشگاه الازهر از سراسر جهان، علمای دینی این دانشگاه میتوانند این تحصیلکردگان را با هویت و تاریخ فلسطنی آشنا کرده و پس از فارغ التحصیلی از آنها به عنوان سفیر آگاه سازی مردم در کشورهای اسلامی استفاده کنند.
الازهر در قرنهای گذشته به عنوان دژ مستحکم در برابر اشغالگران خارجی ایستاده و با آگاه سازی مردم نسبت به هویت و تاریخ کشور مصر، در اخراج بیگانگان از این کشور نقش سازنده داشته است. این اتفاق در زمان اشغال مصر توسط فرانسه و چندین بار با برخی از حاکمان محلی رخ داد، جایی که شیخ الشرقاوی، رئیس وقت الازهر دستور بستن مسجد الازهر را به عنوان نوعی نافرمانی مدنی در برابر بیعدالتی حاکمان آن زمان صادر کرد.
از نظر کارشناسان، قیام شیوخ الازهر علیه ممالیک مصر بخشی از بیداری اسلامی بود که با توبه و عقبنشینی ممالیک از ظلم به پایان رسید و پیشتازان و رهبران این بیداری و اقتدار آنها بر تودهها و عموم مردم، ممالیک را مرعوب و نگران کرده بود.
بنابراین، با توجه به تداوم جنایات رژیم صهیونیستی در سرزمینهای اشغالی، الازهر میتواند نقش موثری در تنویر افکارعمومی در حمایت فلسطین و مقابله با اشغالگران داشته باشد.
الازهر در سالهای اخیر حتی کتابهایی را درباره تاریخ فلسطین و هویت اسلامی آن چاپ کرده که توزیع آنها در سراسر جهان اسلام، میتواند تاثیر زیادی داشته باشد.