الوقت- مردم ونزوئلا روز یکشنبه که مصادف با هفتادمین سالگرد تولد «هوگو چاوز» رئیس جمهور فقید این کشور بود، در سرنوشتسازترین انتخابات در ۲۵ سال حکومت حزب سوسیالیست، برای انتخاب رئیس جمهور جدید این کشور به پای صندوقهای رای رفتند.
در انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا که در رقابتی تنگاتنگ و به شدت دوقطبی برگزار شد، «نیکلاس مادورو» رئیسجمهور ونزوئلا و نامزد اصلی احزاب چپگرا با کسب ۵۱ درصد آرا، برای بار سوم و به مدت ۶ سال دیگر رئیسجمهور این کشور باقی ماند.
شورای ملی انتخابات ونزوئلا میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاستجمهوری را ۵۹ درصد اعلام کرد. در این انتخابات 10 نامزد احزاب و جریانهای مختلف سیاسی برای تصدی پست ریاستجمهوری با هم رقابت کردند.
«ادموندو گونزالس» نامزد احزاب راست افراطی و جریانهای غربگرا رقیب اصلی مادورو بود که حتی برخی تحلیلگران پیشبینی میکردند که در این دور از رقابتها گونزالس پیروزی شود اما مردم دوباره به مادورو رای دادند.
مادورو پس از پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری با حضور در جمع هواداران خود در کاراکاس، پایتخت این کشور اعلام کرد ما در انتخابات هیچ کشوری دخالت نمیکنیم، و اکنون به عنوان ریاستجمهوری ونزوئلا میخواهم که به حاکمیت، قانون اساسی و اراده مردم ونزوئلا احترام بگذارید.
وی همچنین با گرامیداشت رهبر فقید پیشین این کشور گفت:«این پیروزی شماست آقای چاوز». مادورو در ادامه افزود:«از امروز صلح و ثبات در کشور برقرار خواهد شد، این پیروزی برای صلح، ثبات و میراث جمهوریخواهان است و این پیروزی برای برابری است».
معترضان به سلامت انتخابات
با وجود اعلام پیروزی مادورو، اما گونزالس و احزاب مخالف دولت، صحت نتایج انتخابات را زیر سوال برده و خوستار شفافیت آراء شدند. ماریا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا با عدم قبول شکست حزبش در انتخابات، مدعی شد که گونزالز ۷۰ درصد آراء را از آن خود کرده است. این درحالی است که ناظران انتخاباتی که از آفریقای جنوبی و روسیه به ونزوئلا رفتهاند اعلام کردند که فرایند رأی گیری در انتخابات ریاست جمهوری این کشور آزاد، عادلانه و شفاف بوده است.
پیشتر خورخه رودریگس، رئیس ستاد انتخاباتی ونزوئلا و نامزد حزب سوسیالیست متحد و قطب میهنی سیمون بولیوار بزرگ، نسبت به توطئه ادعای تقلب در انتخابات ریاستجمهوری این کشور از سوی برخی مخالفان دولت هشدار داده بود.
رودریگس تاکید کرد که در پشت این اقدامات، آنها به دنبال احیای مجدد روندی هستند که در ژانویه ۲۰۱۹ در این کشور کارائیب انجام شد، زمانی که خوان گوایدو، رهبر وقت مخالفان دولت خود را به عنوان رئیسجمهور موقت ونزوئلا معرفی کرد.
مشت محکم مردم ونزوئلا به برنامههای آمریکا و غربگرایان
انتخابات ونزوئلا در شرایطی برگزار شد که در چند سال گذشته آمریکا و غربگرایان داخلی کمر به سرنگون کردن دولت مادورو بسته بودند اما او بر چالشهای سیاسی و تاحدودی اقتصادی غلبه کرد و توانست وضعیت داخلی را سر و سامان داده و مجددا اداره کامل امور را به دست بگیرد. پیروزی مجدد مادورو نشان داد که مردم سیاستهای مداخلهآمیز آمریکا را نمیپذیرند و حاضر نیستند سرنوشت مدیریت این کشور نفت خیز را به طرفداران غرب واگذار کنند.
از آنجا که ونزوئلا که در دهههای اخیر به عنوان ضربهگیر دولتهای چپگرای آمریکای لاتین در برابر امپریالیسم آمریکا به ایفای نقش میپرداخت، لذا پیروزی مادورو شکست بزرگی برای دولتمردان کاخ سفید بود که در سال های گذشته با انواع فشارها تلاش کرده بودند تا میان دولت و مردم ونزوئلا اختلاف و شکاف بیاندازند و گزینه مورد نظر خود را به قدرت برسانند.
به همین دلیل سران کاخ سفید نتوانستند خشم خود را از نتایج انتخابات اخیر ونزوئلا پنهان کنند. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا با دخالت آشکار در امور داخلی ونزوئلا مدعی شد:«ما عمیقاً نگران اعلام پیروزی مادورو در انتخابات ریاستجمهوری ونزوئلا هستیم. پیروزی مادورو بیانگر اراده و آرای مردم ونزوئلا نیست».
آمریکا که از سال 1823 و بر اساس دکترین مونروئه، آمریکای لاتین را حیاط خلوت خود اعلام کرد، همواره دنبال این بود که کشورهای این حوزه را با سیاستهای خود همسو کند و کشورهایی که در برابر واشنگتن جبهه گرفتهاند، با تیغ تحریم تنبیه شدهاند.
کشورهای آمریکای لاتین هم دههها است که با سیاستهای امپریالیستی آمریکا مبارزه میکنند و با مداخلات گسترده واشنگتن در امور داخلی خود مواجه هستند.
دولت آمریکا بارها با حمایت از غربگراها کودتاهایی را علیه دولتهای قانونی آمریکای لاتین به راه انداخته تا دولتی مطیع بر سر کار بیاورد. با اینکه آمریکا میلیاردها دلار هزینه کرده تا بتواند غربگرایان را به قدرت برساند اما مردم لاتینتبار پروژههای کاخ سفید را ناکام گذاشتهاند و قدرتگیری رهبران چپ و ضد غرب در آمریکای لاتین بر این مسئله صحه میگذارد.
ظهور چپ به روندهای استقلالطلبانه روزافزون در سیاست خارجی کشورهای منطقه که به دنبال رهایی از رابطه وابستگی از آمریکا بودند، کمک کرد. این منطقه اکنون نه تنها حیاط خلوت برای آمریکا نیست بلکه با حضور قدرتهای فرامنطقهای مانند روسیه، چین و ایران، به منطقه تهدید برای آن تبدیل شده است.
مادورو ادامه دهنده راه چاوز
مادورو تا دو دهه پیش فردی ناشناخته در بین مردم ونزوئلا بود. پیش از مرگ غافلگیرکننده چاوز، کمتر کسی تصور میکرد او که یک راننده ساده کامیون بود روزی رهبری این کشور را برعهده بگیرد.
مادورو در دهه 1990 رهبر اتحادیه تاجران شد تا اینکه در سال ۲۰۰۰ در انتخابات مجلس قانونگذاری ونزوئلا رأی آورد. مادورو در دولت هوگو چاوز، رهبر فقید ونزوئلا دارای پستهای مختلفی از جمله وزیر خارجه از 2006 تا 2012 بود و در سال ۲۰۱۲، به عنوان معاون اول چاوز انتخاب شد و روزنامه والاستریت ژورنال، در آنزمان مادورو را توانمندترین سیاستمدار در حلقهٔ اطرافیان چاوز توصیف کرد.
بعد از مرگ چاوز در مارس ۲۰۱۳، مادورو در انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری، اکثریت آرا را کسب کرد و به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهور ونزوئلا انتخاب شد. مادور میراث کشوری را به ارث برد که با وجود داشتن بیشترین ذخایر نفتی جهان، اما بحرانهای اقتصادی زیادی دست و پنجه نرم میکرد و این کار رهبر جدید را دشوار کرده بود.
دوره اول و دوم ریاست جمهوری مادورو، ونزوئلا تورم خیره کننده 130000 درصدی را در سال 2018 تجربه کرد که بالاترین تورم در جهان بود، اما با وجود چالشهای اقتصادی پایدار در دهههای اخیر، مادورو اخیراً اصلاحات مهمی را انجام داده که چشمانداز اقتصادی را بهبود بخشیده است. در آستانه انتخابات، دولت مادورو کاهش نرخ تورم را در دستورکار خود قرار داد و در اردیبهشت ماه، نرخ تورم سالانه 60 درصد برآورد شد. علاوهبراین، توافق باربادوس، بازگشت شرکتهای نفتی خارجی به ونزوئلا را تسهیل کرد و جریان سرمایه را تقویت کرد. در واکنش به تحریمهای اخیراً تمدید شده آمریکا، دولت مجبور شد هزینهها را کاهش دهد و از ذخایر خود برای تثبیت نرخ ارز و تورم استفاده کند.
بر اساس گزارش شورای روابط خارجی، تولید ناخالص داخلی ونزوئلا بین سالهای 2014 تا 2021 تقریباً سه چهارم کاهش یافت، اگرچه اقتصاد این کشور در سالهای اخیر گسترش یافته است. در ماه آوریل، صندوق بینالمللی پول اعلام کرد که انتظار دارد ونزوئلا رشد تولید ناخالص داخلی واقعی 4 درصدی را در سال 2024 ثبت کند. همچنین بر اساس گزارشهای آماری، ونزوئلا در ماه ژوئن (خرداد) تورم ماهانه دو درصدی را به ثبت رساند که با رشد 8 درصدی اقتصاد همراه شد. با توجه به رفع بخشی از تحریمها و بهبود روابط ونزوئلا با بازیگران جهانی، ثبات نسبی اقتصادی در این کشور حکمفرما شده است.
در چنین شرایط بیثباتی اقتصادی که در یک دهه اخیر بر ونزوئلا مستولی شده بود، مادورو توانست تا حدود زیادی از بار مشکلات معیشتی مردم کم کند. چه بسا اگر تحریمهای آمریکا نبود، مادورو موفقیت چشمگیری را در کارنامه اقتصادی خود میتوانست برای مردمش به ارمغان آورد. در حال حاضر او به عنوان کسی شناخته میشود که توانسته آثار تحریمهای خارجی را خنثی کند و این دستاورد بزرگی برای 11 سال حکمرانی مادورو است.