بدون تردید خرید توییتر توسط ماسک می‌تواند تغییر بزرگ را در معادلات سیاسی و حتی انتخابات پیش روی کنگره در سال 2022 و نیز ریاست جمهوری در سال 2024 بر جای بگذارد. اکنون بسیاری از دموکرات‌ها نگران هستند که مدیریت ماسک بر توییتر زمینه‌ساز عدم حذف دیدگاه مخالفان‌شان به روال سابق باشد. نگران اصلی آنها این است که «آیا سیاست‌ها و عملکردهای پلتفرم در چرخه انتخاباتی ۲۰۲۲ تغییر خواهد کرد یا خیر؟»
الوقت - پس از ماهها کش و قوس فراوان سرانجام ایلان ریو ماسک، موفق به توافق با سهامداران اصلی توییتر شد. ماسک در ابتدای امر 9.2 درصد سهام توئیتر را خرید و به سهامدار اصلی این شبکه اجتماعی تبدیل شد. اما ناگهان او پیشنهاد خرید کل سهام توییتر را مطرح کرد که در نهایت پس از برگزاری جلسات میان هیات مدیره این شبکه اجتماعی مبلغ 44 میلیارد دلار مورد توافق قرار گرفت.
ایلان ریو ماسک زاده ۲۸ ژوئن ۱۹۷۱ یک کارآفرین و شخصی نامی در زمینه تجارت و رسانه است. او بنیانگذار، مدیرعامل و مهندس ارشد اسپیس‌اکس، سرمایه‌گذار، مدیرعامل و طراح محصولات تسلا، آی‌ان‌سی، بنیانگذار د بورینگ کمپانی و یکی از بنیان‌گذاران مشترک نیورالینک و اوپن‌ای‌آی است. ماسک با دارایی خالص حدود ۲۷۰ میلیارد دلار تا دسامبر ۲۰۲۱، ثروتمندترین شخص جهان شناخته شد.
ماسک برای هر سهم از سهام توییتر ۵۴.۲۰ دلار پول نقد پرداخت کرده است که بخشی بزرگ از آن را از فروش سهام خود در شرکت «تسلا» تامین کرده است. اکنون پس از این معامله بزرک در عرصه ارتباطات و شبکه‌های اجتماعی، پرسش‌های زیادی پیرامون آینده مدیریت توییتر و نیز سرنوشت کارمندان آن مطرح شده است. بسیاری از کاربران این سوال را مطرح می‌کنند که چه کسی جانشین پاراگ آگراوال، مدیرعامل این شرکت خواهد شد و چه تغییراتی را در پلاتفرم‌ها و امکانات توییتر ایجاد خواهد کرد؟ این‌ها مجموعه سوالات عمومی و فنی هستند که شاید پاسخ‌گویی به آنها تنها پس از وقوع تغییرات در آینده ممکن شود.
با این اوصاف، یکی دیگر از حوزه‌هایی که پیرامون تغییر بزرگ ایجاد شده در مدیریت توییتر می‌بایست مورد توجه قرار گیرد، در حوزه تاثیرگذاری آن بر آینده معادلات سیاسی در سطح جهانی به ویژه در ایالات متحده آمریکا است. در حقیقت، فراتر از حوزه اجتماعی، تغییر در مدیریت توییتر در عرصه سیاسی با واکنش و بازتاب‌های متفاوت همراه شده است. لذا اکنون این پرسش مطرح شده که خرید توییتر، از سوی ایلان ماسک بر مسائل سیاسی همچون رقابت‌های سیاسی در آمریکا، آزادی بیان و ... چه تاثیراتی خواهد گذاشت؟
تقسیم صحنه سیاسی آمریکا به دو جببه موافق و مخالف
اعلام خرید توییتر توسط ایلان ماسک همانند تقسیم سیاست‌ورزی در این کشور میان دموکرات‌ها و جمهوریخواهان دو واکنش متفاوت را نیز در پی داشت. در یک سوی ماجرا، دموکرات‌ها که در جریان وقایع پس از انتخابات ریاست جمهوری 2020 توییتر در مسیر کنترل ادعاهای جمهوریخواهان همکاری زیادی با آنها داشته بود و حتی دونالد ترامپ، رهبر جمهوریخواهان را برای همیشه از فعالیت در این توییتر محروم کرده بود، به شدت نسبت به خرید سهام این شبکه اجتماعی اظهار نگرانی کرده‌اند. در سوی مقابل، جمهوری خواهان، که خاطرات خوشی از مدیریت توییتر در چند سال اخیر نداشته و همواره آن را به سانسور هدفمند صدای خود متهم می‌کردند، به شکلی قابل توجه از رخداد جدید حمایت کرده‌اند.
در همین راستا شاهد هستیم که «الیزابت وارن»، رهبر اکثریت سنا که از منتقدان شرکت‌های فناوری است، این معامله را برای دمکراسی خطرناک دانست و گفت: «میلیاردرهایی مثل ایلان ماسک با قواعدی متفاوت از بقیه مردم بازی می‌کنند و قدرت را به نفع خودشان متمرکز می‌سازند.»
یکی از نمایندگان دمکرات نیز ایالت کالیفرنیا گفت این معامله دلیل دیگری است که نیاز به تصویب قانون برای محافظت از اطلاعات آنلاین را یادآوری می‌کند.
با این حال، «جن ساکی»، سخنگوی کاخ سفید درباره معامله ماسک اظهارنظر خاصی نکرد. هرچند به این موضوع اشاره کرد که بایدن مدت‌هاست درباره قدرت پلتفرم‌های شبکه اجتماعی ازجمله توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی در نشر اطلاعات نادرست، ابراز نگرانی کرده است.
بر خلاف دموکرات‌ها، در جبهه جمهوریخواهان به شدت مواضع متفاوت است. فرماندار ایالت تگزاس که ساکنان آن را بیشتر جمهوریخواهان تشکیل می‌دهند از ایلان ماسک خواست که دفتر مرکزی توییتر را به این ایالت منتقل کند.
همچنین یکی از نمایندگان محافظه‌کار ایالت فلوریدا در کنگره آمریکا در توییتی نوشت: «به ایلان ماسک باید نشان افتخار آزادی رئیس‌جمهوری اهدا شود.»
یک سناتور جمهوریخواه هم، زمانی که خبر معامله منتشر شد، این روز را روز خوبی برای آزادی بیان دانست و اظهار امیدواری کرد که ماسک به سانسور صدای کاربرانی که عقاید متفاوتی دارند، پایان دهد.
با این اوصاف، دونالد ترامپ که پس از تغییر مدیریت توییتر، جمهوریخواهان بازگشت او را درخواست کرده بودند، نسبت به هم‌حزبی‌های خود واکنش محتاطانه‌ای را اتخاذ کرد. او پیش از قطعی شدن خرید توییتر از سوی ماسک اعلام کرد که «به توییتر نمی‌روم و در Truth باقی می‌مانم. امیدوارم ایلان ماسک توییتر را بخرد، چرا که آن را بهبود می‌دهد. ماسک آدم خوبی است، اما باز هم در Truth می‌مانم.»
بدون تردید خرید توییتر توسط ماسک می‌تواند تغییر بزرگ را در معادلات سیاسی و حتی انتخابات پیش روی کنگره در سال 2022 و نیز ریاست جمهوری در سال 2024 بر جای بگذارد. اکنون بسیاری از دموکرات‌ها نگران هستند که مدیریت ماسک بر توییتر زمینه‌ساز عدم حذف دیدگاه مخالفان‌شان به روال سابق باشد. نگران اصلی آنها این است که «آیا سیاست‌ها و عملکردهای پلتفرم در چرخه انتخاباتی ۲۰۲۲ تغییر خواهد کرد یا خیر؟» در واقع، نگرانی اصلی این است که بر خلاف دو سال گذشته جمهوریخواهان و منتقدان سیاست دموکرات‌ها به صورت آشکار مواضع خود را بیان کنند و همین امر زمینه‌ساز تحولاتی بزرگ در عرصه معادلات سیاسی این کشور باشد.
انتقادات ماسک از وضعیت آزادی بیان؛ این گوی و این میدان
ایلان ماسک بعد از موفق شدن در خرید ۹.۲ درصد از سهام توییتر، در اظهاراتی اعلام کرده بود که قصد دارد آزادی بیان و ویژگی های جدیدی را در این شبکه اجتماعی افزایش دهد. او تاکید کرده بود که «امیدوارم حتی بدترین منتقدان من هم در توییتر بمانند، چون معنای آزادی بیان همین است».در واقع، مالک جدید توییتر در گذشته یکی از بزرگ‌ترین متتقدان محدودیت‌های گسترده در این شبکه اجتماعی بوده است.
ورود ایلان ماسک به عرصه مدیریت توییتر در شرایطی است که گزارش مرکز تحقیقات رسانه در آمریکا در اکتبر ۲۰۲۱ فاش کرده که شرکت‌های فناوری بزرگ، تعداد بسیار بیشتری از اعضای جمهوریخواه کنگره را نسبت به همتایان دموکرات خود سانسور کرده‌اند: این نسبت ۵۴ به ۱ است. افزون بر این، توییتر نظرات بسیاری از کاربران را که دموکرات‌ها را مورد انتقاد قرار می‌دادند یا در سطح جهانی مواضعی مخالف با صهیونیست‌ها را اتخاذ می‌کردند، بارها حذف و سانسور کرده‌اند. با این اوصاف، اکنون پرسش این است که رویه توییتر بعد از تسلط ایلان ماسک بر آن به چه سمتی پیش خواهد رفت؟ آیا او واقعا توانایی جامه عمل پوشیدن به وعده حدف محدودیت‌ها در آزادی بیان را دارد یا خیر؟
در این زمینه دو دیدگاه اساسی قابل طرح است. در سطح ابتدایی، یک دیدگاه این است که کنترل توییتر از سوی ایلان ماسک می‌تواند پدیده‌ای بسیار خطرناک باشد؛ زیرا حجم بالایی از اطلاعات کاربران نزد یک شخص قرار می‌گیرد. همین امر قدرتی بی‌سابقه را به ثروتمندترین مرد جهان خواهد بخشید و در آینده نه چندان دور می‌تواند زمینه‌ساز ورود او به معادلات سیاسی بزرگ باشد. در سطح دوم، بسیاری از ناظران سیاسی نسبت به این امر نگران هستند که کاهش سخت‌گیری‌ها در توییتر می‌تواند نشر محتواهای کاذب را ترویج ببخشد. حتی این روند می‌تواند زمینه‌ای برای افزایش خشونت‌ها در سطح جامعه آمریکا منجر شود. در واقع، مساله‌ای که اکنون به وجود آمده همان جدال سنتی میان طرفداران آزادی مثبت و منفی می‌باشد. توییتر همراه با محدودیت و سخت‌گیری مورد پسند طرفداران آزادی مثبت و توییتر بدون محدودیت خواست طرفداران آزادی منفی است.
