الوقت – کشتار 10 غیرنظامی از جمله 7 کودک در حمله پهپادی به خودرویی در نزدیکی فرودگاه کابل در 29 آگوست 2021 (7 شهریور 1400) به رسوایی جدید برای دولت آمریکا تبدیل شده است. اکنون با فاصله حدود 20 روز از این رخداد در 17 سپتامبر 2021 (26 شهریور 1400) ژنرال مککنزی، فرمانده نیروهای نظامی سنتکام در ارتباط با این رخداد اعلام کرده که «آنچه در نزدیکی فرودگاه کابل اتفاق افتاد، اشتباه بود و بابت آن عذرخواهی میکنم.» همچنین این مفام آمریکایی تاکید کرده که پنتاگون امکان پرداخت غرامت مالی به خانوادههای قربانیان را بررسی میکند.
اظهارات ژنرال مککنزی در اعتراف به کشتن غیرنظامیانان تنها نمونه کوچکی از میان موارد بیشمار جنایات غیرانسانی ارتش آمریکا در افغانستان است. اما با وجود آنکه کارنامه سیاه لشگرکشیهای کاخ سفید (همانند جنگ افغانستان) مملو از سوابق ننگین کشتار غیرنظامیان میباشد دولت آمریکا همواره با توسل به ابزار رسانه و با دستاویز فشارهای سیاسی خود را از کانون اتهام و محاکمه بینالمللی تبرئه کردهاند. گستاخانهتر آنکه دولت آمریکا بخاطر جنایات خود نه تنها پاسخگو نیست بلکه به صورت وقیحانه همواره در مقام مدعی حقوق بشر برای دیگر کشورهای جهان نسخه میپیچد.
20 سال جنایت آمریکا در افغانستان
سابقه جنابات آمریکا علیه غیرنظامیان و توجیه آنها به عنوان اشتباهات فردی و محاسباتی تاریخی عریض و طویل دارد. آمارها نشان میدهد که در دهههای گذشته، دهها هزار نفر در افغانستان و صدها هزار نفر در سایر نقاط جهان توسط آمریکا قتل عام شدهاند. جنایتهای آمریکا در کشتار غیرنظامیان در جنگ جهانی دوم، جنگ ویتنام، جنگ اول خلیج فارس در 1991، حمله به افغانستان در 2001، حمله عراق در 2003، کشتار غیرنظامیان در سوریه و عراق در سالهای بعد از ظهور داعش (2014) یا حتی مورد حمله قرار دادن هواپیمای مسافربری ایران در 12 تیر 1367 و... همگی از مصادیق اصلی کشتار غیرنظامیان توسط ارتش تروریست آمریکا در سطح جهانی است که همواره به بهانه خطای انسانی یا اشتباهات اطلاعاتی توجیه شدهاند.
در دوران معاصر ملت افغانستان بیش از دیگر نقاط جهان تاوان جنگ طلبی مقامات کاخ سفید را داده اند. تنها کافی است که به مصادیق جنایات آمریکا در کشتار غیرنظامیان در افغانستان نگاهی انداخته شود.
اولین نمود این امر را میتوان در حملات سنگین ارتش آمریکا و انگلستان علیه طالبان در سال 2001 مشاهده کرد که طی آن ولایتهای کابل، قندهار، ننگرهار، قندوز، جوزجان، لوگر، تخار، نیمروز، فراه و غزنی با جنگندههای B-52 و موشکهای کروز مورد حمله قرار گرفت و بیش از هزار نفر غیرنظامی در این مناطق کشته شدند.
در ژوئیه 2002 دو جنگنده آمریکایی به یک مجلس عروسی حمله کرد و منجر به کشته شدن 48 غیرنظامی شد.
همچنین، براساس گزارش دولت افغانستان در ماه مه 2007 طی دو روز بمباران جنگندههای آمریکایی به روستایی در نزدیکی هرات، دستکم 42 نفر، از جمله تعدادى زن و کودك قتلعام شدند. در این بمباران 100 خانه ویران و حدود 1600 نفر بیخانمان شدند.
در نمونهای دیگر، در 22 اوت 2008 در پی حمله هوایی به روستای عزیزآباد در شهرستان شیندند ولایت هرات، ساکنان محلی و منابع دولتی افغانستان گفتند که در این حمله حدود نود غیرنظامی کشته شده اند، اما نظامیان آمریکایی با انتشار گزارشی شمار کشته شدگان غیرنظامی را هفت نفر اعلام کردند.
در رخدادی دیگر، مقامات امنیتی افغانستان 4 مه 2009 اعلام کردند که حملات هوایی ناتو به رهبری آمریکا در منطقه گرانای ولایت فراه باعث کشته شدن 145غیرنظامی از جمله 92 کودک و 22 زن شد. همچنین، حملات هوایی آمریکا در 23 ژوئیه 2010 به منطقه سنگین ولایت ننگرهار باعث کشته شدن بیش از 52 زن و کودک بیگناه شد. حتی در یک فاجعه بزرگتر، رابرت بلز در دادگاه نظامی "سیاتل" در واشنگتن اعتراف کرد که در عملیات یازدهم مارس 2012 پس از خروج از پایگاه نظامی قندهار در افغانستان به ساکنان دو روستای نزدیک این پایگاه حمله کرده و 16 شهروند که بیشترشان زن و کودک بودن را به قتل رسانده است.
نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا در 3 اکتبر 2015، با جنگنده لاکهید AC-130U بیمارستان قندوز در شمال افغانستان را هدف حمله قرار داد. در این حمله دستکم 42 غیرنظامی کشته و 30 نفر مجروح شدند. افزون بر این، در سال 2017 نیز حمله هوایی هلیکوپتر آتشبار آمریکا به بیمارستان «پزشکان بدون مرز» شهر قندوز افغانستان منجر به کشته شدن 42 نفر شد. این اتفاق از زمانی شروع شد که هلیکوپتر آتش بار ac-130 با هدف از بین بردن تعداد زیادی از طالبان فرستاده شد که سیستم هدایتکننده آن به طور اشتباه منطقه دیگری را مورد هدف قرار داد.
البته افزون بر این مصادیق و نمونههای تاریخی، طی 20 سال حضور نظامی آمریکا و متحداناش در افغانستان میبایست بارها حملات هوایی کورکورانه و عملیات جستجوی شبانه منازل نیز مورد توجه قرار گیرد که طی آنها شاید هزاران غیرنظامی کشته و زخمی شدهاند.
ترفند واشنگتن برای کم اهمیت جلوه دادن مرگ غیرنظامیان
نوع بازتاب و بازنمایی رسانهای و سیاسی کشتار غیرنظامیان در نقاط مختلف جهان توسط ارتش آمریکا همواره به صورت تقلیل فاجعه به خطای انسانی و غیرتعمدی بودن رویداد بوده است و اینکه مقامات سیاسی و نظامی از چنین رویدادهایی شرمسار و ناراحت هستند تا اولاً خشم افکار عمومی را از وقوع چنین جنایاتی بکاهند و ثانیاً هرگونه عقوبات پیگری جنایات را از خود سلب نمایند.
این راهبرد به ترفندی برای کارگزاران سیاسی و نظامی واشنگتن در دهههای متمادی تبدیل شده و عملا با مخالفت با هر گونه بررسی مستقل بینالمللی مانع از مجازات نظامیان خود میشوند و اعتنایی برای خواست بازماندگان حادثه که خواهان اجرای عدالت میشوند قائل نیستند. در جنایت اخیر آمریکاییها در اطراف فرودگاه کابل در 29 آگوست نیز مقامات آمریکایی حتی حاضر به عذرخواهی جدی از جان باختگان نشدهاند و همانند گذشته تنها به طرح بحث پرداخت غرامت به خانواده قربانیان اکتفا کردهاند که البته بستگان افغانهای کشته شده در این حمله، عذرخواهی پنتاگون را نپذیرفته و تا کید کردهاند: «عذرخواهی آمریکا کافی نیست و آمریکاییها باید با حضور در افغانستان مراتب عذرخواهی خود را اعلام کنند.»
گردنکشی آمریکایی به سبک غرب وحشی
جنایات آمریکاییها علیه غیرنظامیان در افغانستان و دیگر نقاط جهان امری پوشیده نیست و بارها شاهد بودهایم که نهادهای حقوق بشری و دادگاههای بینالمللی خواستار تحقیق در مورد اقدامات ارتش آمریکا بودهاند. در مهمترین نمود در مارس 2019 دیوان بین المللی کیفری مستقر در لاهه مجوز شروع تحقیقات در مورد جنایات جنگی نیروهای آمریکایی در افغانستان را صادر کرد. بر اساس حکم قضات تجدید نظر این دیوان، مقرر شده بود که علاوه بر بررسی نقش نیروهای نظامی و اطلاعاتی آمریکا، نقش نیروهای طالبان و نیروهای دولت افغانستان در جنایات جنگی از اول ماه مه ۲۰۰۳ میلادی مورد بررسی قرار گیرد.
بلافاصله پس از این حکم دیوان بین المللی کیفری لاهه، دولت وقت آمریکا به رئاست دونالد ترامپ اعلام کرد: «آمریکا عضو دیوان بینالمللی کیفری نیست و صلاحیت این دیوان برای انجام تحقیق در مورد شهروندان آمریکایی را به رسمیت نمیشناسد.» همچنین، پس از اعلام تصمیم دادگاه لاهه برای بررسی جنایات جنگی نیروهای آمریکایی در افغانستان، تحریمهای اقتصادی و محدودیت سفر بر اعضای این دادگاه از سوی ترامپ به امضا رسید. حتی ترامپ، فرمان گسترش محدودیتهای روادید برای مقامات دادگاه بینالمللی کیفری و اعضای خانواده آنان را صادر کرده است. این امر به وضوح نمایانگر رویکرد قلدرمآبانه آمریکا در برابر قوانین بین المللی و اراده جهانی برای اجرای عدالت میباشد.