کمتر از سه ماه پیش بود که یک گروه مطرح حقوق بشر از امریکا خواست تا قرارداد پیشفروش سلاح را به عربستان سعودی و بحرین را تأیید نکند، اما حال قرار است دونالد ترامپ در نخستین دور از سفر خارجی خود که عربستان نیز یکی از مقاصد این سفر است، قرار داد فروش بیش از یک میلیارد دلار سلاح آمریکایی به عربستان را به امضا برساند.
به گزارش الوقت در اسفندماه 1395، سازمان عفو بینالملل با ارسال نامهای به دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، اعلام کرد فروش تسلیحات به عربستان تنها به ارائۀ تسلیحات بیشتر به ائتلاف تحت رهبری عربستان منجر میشود که برخلاف قوانین بینالمللی هزاران غیرنظامی را در یمن هدف حمله قرار داده است. حال اما برخلاف این هشدار حقوق بشری، منابع آمریکایی اعلام کردهاند که تنها ارزش قراردادهای مربوط به فروش مهمات که قرار است ترامپ در جریان سفر خود به ریاض آن را امضا کند، به بیش از یک میلیارد دلار میرسد.
در همین ارتباط شبکه خبری روسیا الیوم گفته است که عربستان و آمریکا برای انعقاد مجموع قراردادهای معاملات تسلیحاتی قبل از سفر دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا به ریاض تلاش میکنند. قرار است ترامپ اواخر ماه جاری میلادی به ریاض سفر کند. منابع آمریکایی گفتهاند عربستان سعودی اولین هدف سفر بینالمللی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا است که نشان از قصد ترامپ برای تقویت روابط با این همپیمان اصلی منطقهای دارد.
همچنین خبرگزاری رویترز از تلاش آمریکا برای فروش میلیاردی سلاحهایی نظیر جنگنده "اف ۱۵" و سامانههای فرماندهی و کنترل نبردها به عربستان گزارش داده است.
آمریکا تأمینکننده اصلی اکثر نیازهای نظامی سعودی است و در سالهای گذشته از جنگندههای "اف ـ ۱۵" گرفته تا سامانههای فرماندهی و کنترل به ارزش دهها میلیارد دلار را به ریاض فروخته است. در همین حال ترامپ وعده داده که اقتصاد عربستان را با ایجاد فرصتهای شغلی در بخش تولید به تحرک در بیاورد.
گفته شده است که برنامههای شرکت لاکهید مارتین که شامل سامانه دفاع موشکی تاد میشود از جمله موارد مذاکرات بین دو کشور است. ارزش سامانه تاد مانند آن چه که در کره جنوبی مستقر شد حدود یک میلیارد دلار است.
بر پایه این گزارش، مذاکراتی نیز برای فروش سامانه نرمافزار C2BMC برای فرماندهی و کنترل نبردها و ارتباطات و همچنین بستهای با قابلیتهای ماهوارهای که هر دو تولید شرکت لاکهید است در جریان است.
همین منابع به رویترز گفتهاند، فروش خودروهای زرهی برادلی و تانک "ام ۱۰۹" به عربستان نیز از جمله موارد مورد مذاکره با آمریکاست.
همچنین قرار است در جریان سفر ترامپ به عربستان مجموع قراردادهایی میان دو طرف به امضا برسد. از جمله این قراردادها توافق بر سر فروش چهار فروند کشتی جنگی چندمنظوره همراه با خدمات و قطعات یدکی به ارزش ۱۱ و نیم میلیارد دلار است که در سال ۲۰۱۵ به تأیید وزارت خارجه آمریکا رسید. بعد از این توافق مذاکراتی برای افزایش قابلیتها، ساخت و طراحی کشتیهای جنگی صورت گرفت اما هرگز وارد مرحله نهایی نشد. قدم بعدی درمورد این کشتیها، احتمالا امضای توافق میان دو کشور خواهد بود.
نیروی دریایی آمریکا مجهز به کشتی رزمی لیتورال، ساخت شرکت کشتیسازی اوستال استرالیا و شرکت لاکهید مارتین است. در صورتی که معامله بین دو کشور تکمیل شود این اولین فروش کشتیهای جدید آمریکا به قدرتهای خارجی در دهههای اخیر خواهد بود.
بر پایه این گزارش، هر گونه فروش عمده سلاح به خارج از کشور باید توسط کنگره نظارت و بررسی شود. قانونگذاران آمریکایی باید این شرط قانونی را مد نظر قرار بدهند که برتری نظامی اسرائيل بر همسایگان خود حفظ شود.
منابع یادشده گفتهاند، این قرارداد شامل مهماتی با ارزش بیش از یک میلیارد دلار شامل گلولههای ضد زره و بمبهای "پیووی" یا بمبهای هدایتشونده لیزری ساخت شرکت ریتون میشود.
دولت باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا این طرح را به دلیل افزایش انتقادات و اعتراضات پیرامون حمله نظامی عربستان علیه یمن و تلفات گزارششده از غیر نظامیان، مسکوت گذاشته بود و حال یک مقام دولت ترامپ گفته است که قرارداد فروش شرکت ریتون باید مورد بازبینی نهادهای امنیتی آمریکا قرار بگیرد.
پیش از ترامپ، دولت اوباما نیز قراردادهای فروش بیش از ۱۱۵ میلیارد دلار به عربستان سعودی عرضه کرد که بیشتر آنها رأی مثبت کنگره را دریافت کرده و به موافقتنامه تبدیل شدند. واشنگتن همچنین به نیروهای امنیتی عربستان خدمات آموزشی و نگهداری از سلاح ارائه میکند.
با این حال مجموع روابط گرم و نزدیک دولت ترامپ و دربار سعودی بویژه در حوزه معاملات تسلیحاتی در حالی صورت میگیرد که پیشتر عفو بینالملل با توجه به وخامت اوضاع انسانی در یمن خواستار توقف فروش تسلیحات به عربستان شده بود. مارگارت هوانگ، مدیر عفو بینالملل در امریکا، در بیانیه سه ماه پیش خود هشدار داده بود که قرارداد (تسلیحاتی) آمریکا با عربستان در صورت تصویب شدن بهمنزلۀ آن است که ترامپ روی خانهای که در حال سوختن است بنزین بریزد و راه خروجی را نیز مسدود کند. هشداری که دولت ترامپ تا کنون وقعی به آن نداده است.
همچنین پیش از ترامپ، کاخ سفید در پی افزایش فشارها و انتقادات نسبت به تداوم حمایت از عربستان در طول جنگ و بمباران یک مراسم عزاداری در صنعا که به کشته شدن 1400 غیرنظامی منجر شد، اعلام کرد که فروش تسلیحات به عربستان سعودی را محدود می کند.
با این حال اعلام موافقتنامههای تسلیحاتی بیسابقه و بزرگی که قرار است میان عربستان و آمریکا به امضا برسد، نشان میدهد اعتراضات و انتقادات علیه عملکرد دولت آمریکا در جریان جنگ یمن و تداوم حمایت واشنگتن از ریاض تاثیری بر تصمیمگیری دولت ترامپ نداشته است. دولتی که حمایتش از عربستان بویژه طی دو سال جنگ علیه یمن منجر به کشته شدن حداقل 4600 غیرنظامی یمنی شده، حال مصمم است در این شرایط همچنان قراردادهای تسلیحاتی جدید خود را با ریاض گسترش دهد.