الوقت- حمله اخیر به فرودگاه اصلی استانبول، ضعف رجب طيب اردوغان رئیس جمهور ترکیه را بیش از پیش آشکار ساخت. آسیب پذیری که از یک سو نتیجه اقدامات متحدان و مخالفان ترکیه بوده و از سوی دیگر به اقدامات اردوغان مربوط بوده است.
از آغاز بحران سوریه تا کنون، اردوغان از درگیری های اين کشور به عنوان فرصتی جهت سرکوب حزب کارگران کرد (پ.ک.ک) استفاده کرده است. این اقدامات به آتش نارضایتی کردها دامن زد و در عوض پ ک ک نیز حملات تروریستی خود را به طور عمده علیه نهادهای امنیتی مانند پلیس و حتي مراکز پرجمعيت تشدید کرد. اردوغان نیز سعی نمود از این حملات بهره برداری کرده و از آن ها برای افزایش مشروعیت خود به عنوان تنها کسی که قتدر به تامین امنیت ترکیه در برابر تروریسم است، استفاده کرد. این تاکتیک برای مدتی موثر واقع شد و اردوغان توانست از سیاست «هراس بیثباتی» به عنوان ابزار محوری جهت پیروزی حزب خود در انتخابات پارلمانی ترکيه بکار برد.
اما تمرکز بیش از حد بر «پ.ک.ک»، موجب انحراف اقدامات منابع امنیتی تركيه شد، و این در حالي بوده است كه يكي از علتهاي عمده بیثباتی منطقه، داعش ميباشد. همچنانکه خود مقامات ترکیه نیز بر اين باورند که حملات اخير فرودگاه استانبول، بيارتباط با داعش نبوده است. گفتنی است که در طی سال های گذشته، سیاست اردوغان در برابر بشار اسد، راه را برای تقویت حضور و فعالیت های داعش در ترکیه هموار کرد. این وضعیت باعث تسهیل ورود و خروج تروريستهاي داعش از طریق مرزهای ترکیه مي شد، و این روند در طولانی مدت ترکیه را دچار مشکلات امنیتی می نمود.
اما ترکیه به مرور دچار این نگرانی شد که سرکوب داعش منجر به اقدامات تلافی جویانه در خاک ترکیه گردد. اتخاذ رویکرد دو پهلو نسبت به داعش نهایتا اردوغان را تحت فشار دوگانه از سوی ایالات متحده و روسیه قرار داد.
برهمین اساس نیز؛ کاخ سفید، ترکیه را به همکاری با ائتلاف بینالمللی عليه داعش تحت فشار قرار می دهد، چیزی که ترکیه تمایلی به انجام آن ندارد، چون دولت ترکیه احساس میکند که ائتلاف عليه داعش موضوع تغییر رژیم سوریه را کنار گذاشته است. اما بعدها مشارکت نسبی ترکیه در ائتلاف باعث شد که که داعش در حال حاضر ترکیه را به عنوان دشمن اصلي خود تلقي کرده و این گروه تروریستی حملات خود را در اين کشور آغاز کند.
امريکا و روسیه هر دو از افزایش گروه های کرد در شمال سوریه که با داعش مبارزه می کردند پشتيباني کردند. اين وضعيت باعث شد که اردوغان در مقابل امريکا در یک طرف و روسیه از سوی دیگر با مشکل مواجه شود.
اردوغان به طور فزاينده اي به علت قطع روابط دیپلماتیک با اسرائیل در سال 2010 در پی بحران ناوگان غزه، در جامعه بين المللي منزوي شده بود. ترکيه بدون پشتوانه قوی منطقهای و فشار هر دو ناحيه غرب و شرق و همچنین مساله رو به رشد تروریستی در داخل کشور، پ.ک.ک و دولت اسلامی(داعش) اردوغان را مجبور به سازش کرد. متوسل شدن به روابط دیپلماتیک با اسرائیل و یا آشتی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در خصوص سقوط جت جنگی از اين موارد محسوب مي شوند.
اين سازشها اردوغان را به جای ظاهر شدن به عنوان یک سیاستمدار زیرک، ضعيفتر جلوه داد و اين وضعيت به نفع داعش شد. داعش زمانی که با فشارفزایندهایی در سوریه و عراق مواجه بود، آسیب پذیری اردوغان این سازمان تروریستی را با یک فرصت طلایی برای جبران زيانهاي خود بهره مند ساخت.
منبع: سی ان ان
مترجم: علیرضا زارعی
