الوقت- جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل آفریقا در گفتگو با پایگاه تحلیلی خبری الوقت با اشاره به حضور نیروهای اماراتی در یمن و شکست القاعده تاکید کرد چنین تحرکاتی با راهبردهای امارات و دیگر کشورهای مداخله گر در صحنه یمن تطابق دارد و از سوی دیگر باهدف تاثیر گذاری بر مذاکرات صلح یمن در کویت، از ابعاد تاکتیکی نیز برخوردار است. او همچنین افزود که آمریکا در صحنه یمن چندین هدف راهبردی و تاکتیکی را دنبال می‌کند که بخشی از این اهداف، از طریق حضور نظامی در این کشور تأمین می‌شود. او در خصوص اهداف راهبردی آمریکا نیز به اهمیت استراتژیکی و ژئوپلتیکی بسیار زیاد یمن در تنگه باب المندب اشاره کرد. این کارشناس معتقد است که مقامات واشنگتن به هیچ وجه علاقمند نیستند در صورت برقراری صلح در یمن، فرصتی برای حضور نیروهای نظامی دیگر قدرت‌ها همانند روسیه، ایران و یا حتی رقبای اروپایی‌شان در مناطقی از یمن فراهم شود.
الوقت- تحرکات اخیر اماراتی‌ها در جنوب یمن به ویژه در بندر مکلا در مبارزه با القاعده را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قنادباشی: تحرکات اخیر امارات را نباید اقدامی بی ارتباط با مجموعه کنش‌ها و واکنش‌های سیاسی و نظامی در صحنه یمن به شمار آورد. تحرکاتی که در مواردی، با راهبردهای امارات و دیگر کشورهای مداخله گر در صحنه یمن تطابق دارد و از سوی دیگر باهدف تاثیر گذاری بر مذاکرات صلح یمن در کویت، از ابعاد تاکتیکی نیز برخوردار است. بدیهی است که از دیدگاه راهبردی کشورهای عربی خلیج فارس و حامیان غربی این کشورها، گروهک القاعده در آینده منطقه جایی نباید داشته باشد و آنچه درحال حاضر در تعامل با این گروهک صورت می‌گیرد، تنها جنبه بهره برداری مقطعی از توانمندی‌های خرابکارانه القاعده دارد؛ لذا بیرون راندن نیروهای القاعده از برخی مواضع مستحکمش در بندر «مکلا» مرکز استان پهناور«حضرموت»، با اهداف کلی و راهبردی این کشورها، تطابق دارد؛ به خصوص که از یک سو خیال مقامات سعودی را که مرزی طولانی با این استان دارند از نفوذ عناصر القاعده به خاک عربستان راحت می‌کند و از سوی دیگر نیروهای القاعده اخراجی از این استان را به استان‌هایی که در اختیار انصارالله و متحدینشان است، گسیل می‌کند.
الوقت- چرا در شرایط فعلی، مبارزه با نیروهای القاعده در دستور کار قرار گرفته است. این در حالی است که پیش از این القاعده به عنوان ابزار ائتلاف سعودی در مقابله با انصارالله محسوب می‌شد؟
قنادباشی: انتخاب زمان کنونی برای به اصطلاح مبارزه با القاعده، از یک طرف به مذاکرات صلح یمن در کویت و نیاز «هیأت ریاض» به برگ برنده‌ای در مقابل انصار الله باز می‌گردد و از سوی دیگر، به نیازهای تبلیغاتی دمکرات‌ها در عرصه‌های انتخاباتی آمریکا مربوط است؛ اما این اقدامات به معنی حذف کامل القاعده از معادلات سیاسی و نظامی یمن نیست. با توجه به شواهد و نشانه‌های بسیار، درحال حاضر هم، گروهک القاعده به صورت ابزاری در اختیار حکومت سعودی و متحدین غربی و منطقه‌ای این رژیم است. ولیکن نوع مأموریت و یا به عبارتی مکان بهره کشی از این گروهک، به تناسب نیاز تامین کنندگان سلاح و حامیان اقتصادی‌اش تغییر یافته است. البته باید به این نکته مهم توجه داشت که هم عربستان و هم حامیان غربی، پیوسته از گسترش دایره قدرت القاعده جلوگیری کرده و هیچگاه اجازه نداده‌اند این گروهک مناطق وسیعی از یمن را تحت سیطره خود درآورد. این درحالی است که بیش از پانزده سال است ( از زمان واقعه یازده سپتامبر تاکنون )که آمریکا حملاتی هوایی را علیه القاعده یمن صورت می‌دهد و تلفات و خساراتی به این گروهک وارد می‌کند؛ ولیکن هیچگاه درصدد از میان برداشتن و انهدام کامل این گروهک برنیامده است.
الوقت- نقش عربستان را در تحرکات اخیر یمن چطور می‌بینید و چرا به صورت مشخص و بارز شاهد نقش آفرینی سعودی‌ها نیستیم؟
قنادباشی: مقامات عربستان مدت زیادی است که می‌کوشند تا خود را از دشواری‌های ناشی از گرفتار آمدن در باتلاق یمن نجات بدهند و یا لااقل در عرصه‌های خبری و رسانه‌ای، این گونه وانمود کنند که افتضاحاتی که در یمن به بار آمده، نتیجه اقدامات آنها در این کشور همسایه نبوده است. از طرف دیگر سعودی‌ها در حال حاضر (همزمان با مذاکرات کویت) می‌کوشند تا چینش و ترکیب نیروهای سیاسی و نظامی در مناطق مختلف یمن، به گونه‌ای رقم بخورد که نیروهای منصور هادی ( نیروهای دست نشانده ) در ظاهر، موقعیتی بهتر از نیروهای انصار ا.. داشته باشند. اضافه بر این، کمک گرفتن از نیروهای اماراتی و کویتی بخشی از فشارهای وارده به ارتش عربستان را کاهش می‌دهد و بخشی از نارضایتی‌های خطرناکی که در نیروهای مسلح عربستان پدید آمده را از میان می‌برد.
الوقت- با توجه به ریشه دار بودن و توانایی القاعده در جنوب یمن، چرا این جریان به سرعت شکست خورد؟ آیا در پشت صحنه خبر دیگری است ؟
قنادباشی: گروهک القاعده دارای ویژگی‌هایی است که علل شکست ظاهراً سریع این گروهک را تشریح می‌کند: اول آنکه سرکردگان این گروهک بنا به تجربه اهل زدوبند و معامله سیاسی نیز هستند و حاضرند در مقابل امتیازاتی که دریافت می‌کنند، از برخی مواضع نظامی خود به سرعت عقب نشینی کنند، امری که با راهبردهای غرب هم منطبق است. دوم این که مجموعه نیروهای القاعده به دو دسته سران و افراد رده پایین تقسیم می‌شوند و این گروهک در عرصه عمل ثابت کرده که حاضر است در مواقع خطر، افراد رده پایین خود را فدای منافع سرانش کند و نکته سوم، موضوع جابجایی سریع نیروهاست که مختص نیروهای مسلحِ گروهک‌هایی با این ماهیت است و این جابجایی‌ها (تغییر ماموریت) نباید به معنی شکستی متعارف، معنا شود.
الوقت- در نهایت حضور نظامی آمریکا در جنوب یمن به بهانه مقابله با القاعده را چگونه ارزیابی می کنید؟ در پشت این حضور چه اهداف و دلایلی پنهان است ؟
قنادباشی: آمریکا در صحنه یمن چندین هدف راهبردی و تاکتیکی را دنبال می‌کند که بخشی از این اهداف، از طریق حضور نظامی در این کشور تأمین می‌شود. در خصوص اهداف راهبردی آمریکا، باید به اهمیت استراتژیکی و ژئوپلتیکی بسیار زیاد یمن در تنگه باب المندب اشاره کرد که مقامات واشنگتن به هیچ وجه علاقمند نیستند در صورت برقراری صلح در یمن، فرصتی برای حضور نیروهای نظامی دیگر قدرت‌ها همانند روسیه، ایران و یا حتی رقبای اروپایی‌شان در مناطقی از یمن فراهم شود. از سوی دیگر حضور نظامی کنونی آنها در یمن، به معنی نوعی کمک رسانیِ اضطراری به نیروهای ائتلاف نظامی به سرکردگی عربستان است که در حال حاضر در برابر انصارا.. و نیروهای مردمی یمن احساس ضعف می‌کنند. افزون بر این، حضور نظامی آمریکا در یمن، روحیه از دست رفته نیروهای دست نشانه منصور هادی را تقویت و امکان باجگیری‌های تازه واشنگتن از ریاض را فراهم می‌سازد.
