سران کشورهای اتحادیه اروپا و ترکیه در نشستی اضطراری گرد هم میآیند تا بر سر مهار بحران پناهجویان رایزنی کنند. محافل دیپلماتیک در آستانه این نشست گفتهاند که مسیر بالکان به روی پناهجویان بسته خواهد ماند.
خبرگزاری آلمان بامداد دوشنبه (۷ مارس / ۱۷ اسفند) از بیانیهی از پیشآمادهشدهی نشست سران کشورهای اتحادیه اروپا و ترکیه گزارش داد که طبق آن مسیر بالکان به روی آوارگان و پناهجویانی که میخواهند خود را به غرب اروپا برسانند، بسته خواهد ماند.
سباستیان کورتس، وزیر خارجه اتریش روز یکشنبه (۶ مارس) در گفتوگو با تلویویزن آلمان گفت که کشورهایی چون اتریش، آلمان و سوئد توان آن را ندارند تمامی انسانهایی را که میخواهند خود را به این کشورها برسانند، بپذیرند.
او همچنین تصریح کرد که در نشست اضطراری اروپا و ترکیه که روز دوشنبه آغاز میشود، تلاش بر آن خواهد بود که به سیاست "عبور پیگیر از کشوری به کشور دیگر" پایان داده شود.
سران ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا و احمد داوداوغلو، نخستوزیر ترکیه در پیش از آغاز رسمی این نشست بر سر این رایزانی میکنند که چگونه میتوان جلوی حرکت پناهجویان از ترکیه به اروپا را گرفت.
به گزارش رسانهها شامگاه یکشنبه گفتوگوهایی مقدماتی میان آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و داوداوغلو درمورد راهکارهای حل بحران پناهجویان صورت گرفته است.
گفته میشود که عملکرد مقامات ترکیه علیه روزنامه انتقادی "زمان" نیز از موضوعاتی است که در نشست اروپا و ترکیه مطرح خواهد شد.
واکنشهای مقامات آلمان و اتحادیه اروپا به عملکرد بحثبرانگیز دولت ترکیه علیه نشریه "زمان" و دولتی کردن این روزنامه بسیار محتاطانه و خویشتندارانه بود.
این رفتار سبب شکلگیری این تصور شد که اروپا میخواهد با آنکارا بر سر پناهجویان به توافق برسد و ترجیح میدهد مسئله نشریه "زمان" را مطرح نکند.
کارشناسان معتقدند که اعضای اتحادیه اروپا زمانی قادر به کسب توافق درونی و سیاستی یکپارچه در قبال بحران پناهجویان خواهند بود که ترکیه نیز حاضر به انجام همکاریهای لازم باشد.
آوارگان و پناهجویانی که قصد رساندن خود به اروپا را داشتهاند، در ماههای گذشته میتوانستند خود را از کشوری به کشور دیگر برسانند. این وضعیت اما با کشیدهشدن سیمهای خاردار در نقاط مرکزی و مستقر شدن نیروهای امنیتی در مرزها تغییر کرد.
مقدونیه که در مسیر بالکان قرار دارد، به ندرت به پناهجویی اجازه میدهد که از یونان وارد خاک این کشور شود.
در حال حاضر دهها هزار نفر در اردوگاههایی در یونان به سر میبرند، به امید اینکه مسیر بالکان بار دیگر قابل عبور شود و آنان بتواند یونان را ترک گویند و از این طریق خود را به غرب اروپا برسانند.
هایکو ماس، وزیر دادگستری آلمان گفته است که تکتک کشورها نمیتوانند با بستن مرزهای خود بحران جهانی پناهجویان را رفع کنند. او معتقد است که باید پناهجویان را در بین کشورهای اروپایی تقسیم کرد. وزیر دادگستری آلمان همچنین تصریح کرد که باید به علل آوارگی و پناهجویی پرداخت و آنها را حل کرد.
اتحادیه اروپا و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان امیدوارند که ترکیه آوارگان و پناهجویانی را که تقاضای آنان در اتحادیه اروپا رد شده است، هر چه سریعتر پس گیرد. ترکیه نیز اعلام کرده که تحت شرایطی خاص حاضر به انجام چنین همکاریای خواهد بود.
اتحادیه اروپا قرار است در صورت اجرای توافقنامه عودت پناهجویان و همچنین تشدید کنترل مرزهای آبی یونان و ترکیه توسط گاردهای ساحلی ترکیه مبلغ ۳ میلیارد یورو در اختیار ترکیه قرار دهد.
اتحادیه اروپا امیدوار است که پناهجویان در صورت بهبود شرایط زندگی در ترکیه از لحاظ رفاهی، تحصیلی و بهداشتی، از آمدن به اروپا صرف نظر کنند. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه پیشاپیش گفت که برای تحقق چنین امری به مبلغی بیش از ۳ میلیارد یورو نیاز است.
کشور یونان که عضو اتحادیه اروپا است نیز با بحران پناهجویان دست و پنجه نرم میکند. در حال حاضر ۳۰ هزار پناهجو در یونان به سر میبرند که سخت میکوشند خود را به غرب اروپا برساند.
کمیسیون اتحادیه اروپا پیشنهاد کرده که مبلغ ۷۰۰ میلیون یورو نیز به یونان کمک شود، تا این کشور بتواند برنامههای کمک و رسیدگی به پناهجویان را پیش ببرد.