الوقت- پس از مدتها افت محسوس درگیری بین نیروهای روسیه و اوکراین، در روزهای اخیر آتش جنگ مجدداً شعله ور شده و درگیری‌های گسترده‌ای به وقوع پیوسته است.
در این رابطه، طی موج جدیدی از عملیات‌های غالگیرانه نیروهای نظامی اوکراین روز سه‌شنبه (16 مرداد) در نفوذ غافلگیرانه به استان مرزی «کورسک» روسیه حمله کردند.
نیروهای مسلح اوکراین مدعی شدند که یک فرودگاه نظامی در عمق خاک روسیه را هدف قرار داده و انبارهای آن را با بمب‌های هدایت‌شونده تخریب کرده‌اند.
ارتش اوکراین در بیانیه‌ای از یک حمله شبانه و آتش‌سوزی عظیم و انفجارهای متعدد در فرودگاه «لیپتسک» واقع در ۳۵۰ کیلومتری مرز اوکراین خبر داد.
مقامات محلی در لیپتسک نیز وقوع انفجار در یک «تاسیسات زیربنایی انرژی» را تایید کرده و درانی منطقه وضعیت اضطراری اعلام کرده‌اند.
به گفته ایگور آرتامونوف، فرماندار لیپتسک، حمله گسترده پهپادی شامگاه پنج‌شنبه دور از مرزهای اوکراین، به یک نیروگاه برق آسیب رساند. آرتامونوف در «تلگرام» با بیان اینکه «زیرساخت‌های انرژی آسیب دید»، نوشت که این حمله منجر به قطع برق شد و بعد برق متعاقباً به اکثر خانه‌های آسیب‌دیده بازگشت. فرماندار لیپتسک با اعلام وضعیت فوق‌العاده در این منطقه، دستور تخلیه چهار روستای اطراف را «برای تضمین ایمنی ساکنان» صادر کرد که ۴۱۶ خانواده را شامل می‌شود.
هزاران نفر از کورسک تخلیه شده‌اند و مواردی از تلفات غیرنظامیان گزارش شده است. درگیری‌های شدید در نزدیکی شهر سوجان، جایی که گاز طبیعی روسیه به اوکراین انتقال می‌یابد، نگرانی‌ها را در مورد توقف ناگهانی جریان‌های ترانزیتی به اروپا افزایش داده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین پنج‌شنبه در سخنانی گفت که روسیه جنگ را به کشور آورد و باید تبعات این جنگ را نیز احساس کند. او تاکید کرد:«اوکراینی‌ها می‌دانند چگونه به اهداف خود برسند و ما دستیابی به اهداف خود را در جنگ انتخاب نکردیم».
حمله به کورسک، سومین ضد حمله اوکراینی‌ها در یکسال گذشته است که دو عملیات قبلی با شکست مواجه شد و اوکراینی‌ها امیدوارند که این بار دستاوردی را کسب کنند.
حملات قبلی اوکراین به روسیه، در نزدیکی شهر بلگورود توسط گروه‌های روسی ضد کرملین انجام شد، اما این بار تهاجم نیروهای اوکراینی ترکیبی از پیاده نظام، زرهی، پهپاد، جنگ الکترونیک و پدافند هوایی بود.
درباره حجم تلفات روسیه در این حمله آمار دقیق در دست نیست اما ویدئوهای منتشر شده نشان می‌دهد دهها سرباز روسی در ایست بازرسی غرب منطقه سودژا، توسط اوکراینی‌ها اسیر شده‌اند.
با این حال برخلاف مدعای کیف، مقامات نظامی روسی از شکست عملیات اوکراینی‌ها با تلفات بالا خبر دادند. به گفته وزارت دفاع روسیه دستکم ۱۰۰۰ سرباز اوکراینی و تعدادی تانک و خودروهای زرهی نابود شدند.
روسها این حمله را یکی از بزرگ‌ترین حملات اوکراین به خاک روسیه از زمان آغاز جنگ در فوریه ۲۰۲۲ دانسته اند.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه این اقدام اوکراین را شدیدا تحریک‌آمیز توصیف کرده است.
واکنش برق‌آسای روسیه
اگرچه روسیه در برابر نیروهای اوکراینی غافلگیر شد و آنها برای چند روزی در کورسک قدرت مانور پیدا کردند، اما ارتش روسیه با اعزام نیرو و تسلیحات توانست موازنه را به نفع خود بازگرداند.
وزارت دفاع روسیه روز جمعه با اشاره به اینکه اوکراین در ۲۴ ساعت گذشته تقریبا ۲۸۰ سرباز و ۲۷ خودروی نظامی را از دست داده، اعلام کرد:«در مجموع، از زمان آغاز درگیریها در کورسک، تلفات دشمن به ۹۴۵ نفر نیروی نظامی و ۱۰۲ دستگاه خودروی زرهی رسیده است، از جمله ۱۲ فروند تانک، ۱۷ نفربر زرهی، ۶ خودروی رزمی پیاده‌نظام و ۶۷ خودروی رزمی زرهی».
وزارت دفاع روسیه خبر داد که جنگنده سوخو - ۳۴ ارتش این کشور به پرسنل و تجهیزات نظامی نیروهای مسلح اوکراین در منطقه مرزی استان کورسک حمله کرده و مواضع آنان را هدف قرار دادند.
همچنین فیلم‌های منتشر شده از ستونهای در حال حرکت به سمت کورسک، سامانه‌های گراد، توپخانه، تانک و تجهیزات سنگین چرخ زنجیردار را نشان می‌دهد.
وزارت روسیه گفت:«عملیات برای شکست دادن تشکیلات نیروهای مسلح اوکراین ادامه دارد و ارتش روسیه همچنان به دفع تلاش‌های اوکراین برای نفوذ در منطقه کورسک ادامه می‌دهد».
از سوی دیگر، کمیته ملی ضد تروریسم روسیه هم اعلام کرد که اقدامات ضدتروریستی را در مناطق کورسک، بریانسک و بلگورود برای تضمین امنیت مردم و توقف حملات تروریستی رژیم کی‌یف اعمال می‌کند.
حمله جدید اوکراین با تسلیحات غربی
اوکراین درحالی حمله به کورسک را کلید زده که در ماه‌های اخیر کمک‌های بیشتری را از غرب دریافت کرده است.
سه ماه پیش کنگره آمریکا، لایحه کمک 61 میلیارد دلاری به اوکراین را تصویب کرد تا دولت بتواند هر چه سریعتر تسلیحات جدید را به اوکراین ارسال کند.
در بحبوحه درگیریها در کورسک، پنتاگون روز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد برای کمک به کی‌یف در برآوردن «نیازهای حیاتی امنیتی و دفاعی»، ایالات متحده موشک‌های ضدهوایی استینگر، مهمات برای سیستم‌های موشکی توپخانه هیمارس، گلوله‌های ۱۵۵ میلیمتری و ۱۰۵ میلیمتری، جاولین، موشک‌های ضد تانک AT-۴ و TOW، مهمات برای تسلیحات کوچک، مین ارسال می‌کند.
بر اساس ارقام پنتاگون، از زمان روی کار آمدن جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، ایالات متحده بیش از ۵۶.۲ میلیارد دلار کمک نظامی به اوکراین ارسال کرده است.
علاوه بر ارسال هزاران موشک و تانک به اوکراین، در عرصه هوایی هم اخیرا کمک‌هایی به اوکراین ارائه شده است و پس از دو سال رایزنی کی‌یف با ناتو، سرانجام اولین محموله جنگنده‌های اف 16 تحویل ارتش اوکراین گردید.
گابریلیوس لندسبرگیس، وزیر خارجه لیتوانی دو هفته پیش در شبکه ایکس نوشت:«اف-۱۶ در اوکراین. یک کار غیرممکن دیگر کاملاً ممکن شد».
غربی‌ها امیدوارند که با ورود اف 16 به عرصه نبرد با روسیه، بتوانند موازنه میدانی را به نفع خود تغییر دهند اما مقامات مسکو گفته‌اند که این سامانه نیز در روند درگیریها کمکی به اوکراین نخواهد کرد.
روسها در سه سال سپری شده از جنگ، توانسته‌اند بسیاری از تسلیحات ناتو را منهدم کنند و بعید نیست که اف 16 هم به سرنوشت تسلیحات قبلی دچار شود.
ارتش اوکراین تاکنون مجبور بود برای عقب نگه داشتن نیروهای روسیه، به ناوگان نسبتاً کوچکی از جت‌های دوران شوروی پیشین تکیه کند و به همین دلیل مقامات اوکراینی افزودن اف-۱۶ به ناوگان هوایی خود را یک ارتقاء حیاتی می‌دانند.
هر چند هنوز معلوم نیست که چه تعداد جنگنده اف 16 قرار است به اوکراین تحویل داده شود اما دانمارک متعهد شده که در مجموع ۱۹ جت اهدا کند و هلند نیز قول تحویل ۲۴ فروند داده است.
اگر اف -16ها بتوانند در میدان جنگ، دستاوردی داشته باشند، احتمالا ارسال تعداد زیادی از این تسلیحات در دستورکار غرب قرار خواهد گرفت.
اهداف اوکراین از دور جدید ضدحمله
حمله غافلگیرانه اوکراین به کورسک نه از موضع قدرت بلکه نوعی حرکت تاکتیکی و موقت است تا ضرباتی را به روسیه وارد کند.
رهبران کی‌یف که 15 درصد از خاک کشورشان را از دست داده‌اند و باتوجه به موضع گیری مقامات مسکو، می‌دانند که بازگشت این منطق ممکن نیست، لذا سعی دارند با ضد حملات به خاک روسیه در نزدیک چهار استان درگیر جنگ، شرایط را برای روسها سخت کنند.
اوکراین قصد دارد با ورود به خاک روسیه، تمرکز روسها را از پیشروی در خاک اوکراین که در هفته‌های اخیر چند منطقه را تصرف کردند، از بین ببرند.
اغلب تحلیلگران بر این باورند که روسیه خیلی زود نیروهای اوکراینی را از خاک خود اخراج می‌کند، اما با این وجود اوکراینی‌ها خواستند تا به رهبران کرملین این پیام را بدهند که در صورت طولانی شدن جنگ، ناامنی به داخل مرزهای روسیه نیز کشیده خواهد شد.
به نظر می‌رسد که ضد حمله اوکراین موقتی باشد، زیرا اوکراین نیروهای مورد نیاز یا تمایلی برای اشغال این سرزمین برای مدت طولانی ندارد و تنها با هدف عقب‌نشینی نیروهای روسی از خطوط مقدم دونباس و ایجاد ترس در بین سربازان روسی است.
برخی کارشناسان معتقدند که اوکراین جسارت حمله به خاک اوکراین را نداشته و یک محرک خارجی قوی مانند دولت آمریکا انجام شده است که سعی دارد در آستانه انتخابات ریاست جمهوری به مردم این کشور اینگونه وانمود کنند که سیاستهای آنها در میدانهای جنگ اوکراین مفید بوده است.
به همین خاطر، سابرینا سینگ سخنگوی پنتاگون روز جمعه از حمله به کورسک دفاع کرد و مدعی شد که حملات ارتش اوکراین با سیاست امریکا مطابقت دارد و تنش‌ها را در منطقه تشدید نکرده و اکنون مسئولیت مهار تنش‌ها برعهده ولادیمیر پوتین است.
آلمان متهم ردیف اول برای کرملین
از انجا که اوکراین در حمله به روسیه از تسلیحات غرب استفاده کرده است، لذا رهبران مسکو نسبت به عواقب آن برای ارسال کنندگان هشدار دادند.
دیمیتری مدودف، معاون شورای امنیت ملی روسیه با اشاره به استفاده نیروهای اوکراینی از تانکهای آلمانی در حمله به کورسک در پیامی در رسانه اجتماعی ایکس نوشت:«روزنامه آلمانی بیلد مقاله‌ای را منتشر کرده که در آن با افتخار از بازگشت تانکهای آلمانی به سرزمین روسیه خبر داده است. در پاسخ به حمایت آلمان از حمله اوکراین به خاک روسیه، مسکو هر کاری را برای آوردن مدرن‌ترین تانکهای روسی به میدان برلین انجام خواهد داد».
حضور تانکهای آلمانی در کورسک پس از آن انجام شد که کشورهای عضو ناتو چندی پیش همه ملاحظات امنیتی در برابر روسیه را کنار گذاشته و به کی‌یف مجوز دادند تا از تسلیحات غرب برای حمله به خاک روسیه استفاده کند.
این اقدام که با هدف عقب راندن روسیه انجام می‌شود می‌تواند بیش از پیش احتمال رویارویی مستقیم ناتو و مسکو را در پی داشته باشد، چیزی که برخی مقامات آلمانی نسبت به عواقب آن برای برلین هشدار می‌دهند.
در این راستا، مایکل کرچمر، نخست وزیر ایالت فدرال زاکسن آلمان روز جمعه تاکید کرد: «اگر در حمله نیروهای مسلح اوکراین به منطقه کورسک از تانکهای آلمانی استفاده شده، این نقض خط قرمز دیگری است. دو سال است که می‌بینیم هر آنچه از سوی مقامات آلمانی اعلام شده، در عمل اجرا نمی‌شود. ما به سمت تبدیل شدن به یک طرف درگیری در اوکراین نزدیک‌تر می‌شویم. و مردم در مورد آن نگران هستند».
نخست وزیر ایالت زاکسن همچنین تاکید کرد که برلین باید ارسال کمک نظامی به نیروهای مسلح اوکراین را متوقف کند.
عبور گام به گام ناتو از خطوط قرمز روسیه نه تنها کمکی به حل بحران نمی‌کند بلکه می‌تواند جرقه جنگ جهانی سوم را بزند که با حضور قدرتهای هسته‌ای، برنده‌ای در آن وجود ندارد.
