الوقت- ایالات متحده روز پنجشنبه قطعنامه پیشنهادی الجزایر به شورای امنیت درباره عضویت کامل کشور فلسطینی در سازمان ملل را وتو کرد. در این رای گیری 12 عضو از 15 عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد، از جمله روسیه، چین و فرانسه، به این اقدام رای مثبت دادند. بریتانیا و سوئیس رای ممتنع و آمریکا رای منفی داد.
مجمع عمومی در سال 2012 به فلسطینیها وضعیت ناظر غیرعضو اعطا کرد اما شورای امنیت و حداقل دو سوم مجمع عمومی باید عضویت کامل سازمان ملل را تأیید کنند.
این اقدام یک جانبه آمریکا که برای دههها نقش میانجی مذاکرات به اصطلاح صلح میان رژیم صهیونیستی و تشکیلات خودگردان فلسطینی را بازی کرده و از سوی دیگر دولت جو بایدن که در سیاستهای اعلامی، خود را حامی طرح دودولتی برای حل این مناقشه تاریخی عنوان کرده است، علاوه بر واکنشهای گسترده، بار دیگر بسیاری از مسائل را روشن کرد و از این رو انتظار میرود این وتو چالشهای سیاست منطقه ای دولت بایدن پس از طوفان الاقصی را به مراتب افزایش دهد.
فلسطینیهای خشمگین و صهیونیستهای راضی
اقدام یکجانبه آمریکا با واکنش مخالفتآمیز منطقه ای و بین المللی رو به شد و در این میان گروههای فلسطینی بیش از همه نسبت به مانعتراشی واشنگتن خشمگین بودند.
دفتر محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، وتوی آمریکا را "تجاوز آشکار... که منطقه را بیش از پیش به لبه پرتگاه سوق می دهد" نامید.
عباس در بیانیه ای، وتوی آمریکا را «ناعادلانه، غیراخلاقی و غیرموجه» خواند.
ریاض منصور سفیر فلسطین در سازمان ملل پس از رای گیری گفت: «اینکه این قطعنامه به تصویب نرسید، اراده ما را زیر پا نمی گذارد و عزم ما را شکست نمی دهد. ما در تلاش خود متوقف نخواهیم شد. دولت فلسطین اجتناب ناپذیر است. واقعی است».
وی افزود: «لطفا به یاد داشته باشید که پس از پایان این جلسه، در فلسطین، بیگناهانی هستند که بهای تأخیر در عدالت، آزادی و صلح را با جان خود می پردازند».
جنبش مقاومت فلسطین (حماس) نیز آمریکا را متهم کرد که با اعمال حق وتو و ممانعت از عضویت کامل فلسطینیها در سازمان ملل، «در برابر اراده بین المللی» ایستاده است.
این جنبش در بیانیهای اعلام کرد که موضع آمریکا را به شدت محکوم میکند و از جامعه بینالملل میخواهد که برای فراتر رفتن از اراده آمریکا و حمایت از مبارزات مردم فلسطین و حق مشروع تعیین سرنوشت، به آنها فشار بیاورد.»
در ادامه این بیانیه آمده است: ما به جهان اطمینان می دهیم که مردم فلسطین ما به مبارزه و مقاومت خود تا زمانی که اشغالگری را شکست داده، حقوق خود را بازپس گرفته و کشور مستقل فلسطینی با پایتختی بیت المقدس را تشکیل دهند، ادامه خواهند داد.»
روسیه نیز که در سالهای اخیر روابط خود را با طرفهای فلسطینی تقویت کرده و حتی خواهان ایفای نقش میانجیگر در مذاکرات جناحهای فلسطینی بوده است شمشیر انتقاد از وتو آمریکا را تیز کشید و به رویکرد واشنگتن تاخت.
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل، گفت که ایالات متحده با اعمال حق وتوی خود، نشان داده است که "آنها واقعاً در مورد فلسطینی ها چه فکر می کنند".
وی افزود که واشنگتن فکر می کند "آنها لیاقت داشتن کشور خود را ندارند" و فقط "منافع اسرائیل" را درک میکند.
نبنزیا گفت که «ایالات متحده چشم خود را روی "جنایت اسرائیل" علیه غیرنظامیان غزه و همچنین ادامه شهرک سازی غیرقانونی در کرانه باختری اشغالی می بندد. هدف این است که اراده فلسطینیان را بشکنیم، یک بار برای همیشه آنها را وادار به تسلیم در برابر قدرت اشغالگر کنیم، آنها را به نوکران و افراد درجه دو تبدیل کنیم و شاید یک بار برای همیشه آنها را از سرزمین مادری خود بیرون کنیم». با این حال، او گفت: «این سیاست تنها تأثیر معکوس دارد».
اما در میانه مخالفتهای بین المللی با اقدام آمریکا، سران رژیم صهیونیستی رضایت و خوشحالی کامل از وتو جدید کاخ سفید را پنهان نکردند.
اسرائیل کاتز، وزیر خارجه رژیم، در پستی در شبکه اجتماعی X از آمریکا به دلیل وتوی این قطعنامه که او آن را "پیشنهاد شرم آور" نامید، قدردانی کرد.
گیلاد اردان، سفیر رژیم تلآویو در سازمان ملل نیز گفت که عضویت کامل فلسطینی ها "جایزه ای برای تروریستها" خواهد بود و "هرگونه مذاکره در آینده را تقریبا غیرممکن میکند".
وی بدون اشاره کشتار حدود 34 هزار فلسطینی از جمله زنان و کودکان و موج محکومت جهانی این جنایتها نوشت: «این افتضاح است که حتی نیم سال پس از کشتار 7 اکتبر، شورای امنیت سازمان ملل نتوانست جنایات وحشتناک حماس را محکوم کند».
بر اساس تحلیل Blue Marble، ایالات متحده بیش از هر عضو دیگری قطعنامه های مربوط به محکومیت رژیم صهیونیستی را وتو کرده است که تا 18 دسامبر 2023 رقمی بالغ بر 48 وتو بوده است. ایالات متحده از سال 1945 در مجموع 89 قطعنامه شورای امنیت را وتو کرده است، که نشان میدهد بیش از نیمی از وتوهای آن در به نفع رژیم صهیونیستی استفاده شده است. از میان قطعنامه های وتو شده، 33 قطعنامه مربوط به اشغال سرزمین های فلسطینی توسط اسرائیل یا رفتار این رژیم با مردم فلسطین بوده است.
اولین باری که ایالات متحده از حق وتو برای حمایت از اسرائیل استفاده کرد، در سپتامبر 1972 بود، زمانی که شورای امنیت در قطعنامه ای از اسرائیل خواسته بود تا تجاوزات خود را در لبنان متوقف کند . این دومین باری بود که ایالات متحده از حق وتوی خود در شورای امنیت استفاده می کرد. بر اساس آمارها بیشترین حجم وتوهای آمریکا به نفع رژیم صهیونیستی بین سالهای 1982 و 1990، بوده که واشنگتن 21 بار از وتوی حمایتی برای اسرائیل استفاده کرد. در قرن جدید و از سال 2001 به این سو نیز، ایالات متحده 14 بار از وتوی خود در حمایت از صهیونیستها استفاده کرده است.
در حالی که واشنگتن در بیش از 50 سال گذشته از حمایت بیچون و چرا از رژیم صهیونیستی در شورای امنیت تغییر رویه نداده است این موضوع تنها به افزایش تلفات فلسطینیان، آوارگی بیشتر و تبدیل غزه به محلی غیرقابل سکونت برای میلیونها نفر انجامیده است.
بن بست دیپلماتیک کاخ سفید
اقدام روز پنجشنبه واشنگتن که با ناکام گذاشتن خیز جدید بینالمللی برای پایان دادن به بحران تاریخی و فاجعه کنونی در سرزمینهای، موجی جدید از بیاعتمادی و انتقادات بینالمللی نسبت به سیاستهای یکجانبهگرایانه و بحرانساز کاخ سفید در غرب آسیا را در پی داشت، همانند سدی در برابر پیشبرد سیاستهای منطقه ای دولت جو بایدن بویژه در موضوع به نتیجه رسیدن مذاکرات آتش بس در قاهره، شکلگیری دور جدید مذاکرات سازش و در نهایت عادیسازی روابط میان کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی عمل خواهد کرد.
رویکرد حمایتی بیحدومرز واشنگتن از رژیم صهیونیستی، به صورتی که این رژیم خود را مافوق تمام معاهدات و کنوانسیونهای بین المللی میبیند و در دست بردن به اقدامات جنایتکارانه علیه فلسطینیان و تجاوز علیه کشورهای منطقه هیچ خط قرمز حقوقی و انسانی به غیر از حرف زور را پذیرا نیست، بیاعتمادی بین المللی و منطقهای و بویژه فلسطینی را نسبت به ثمربخش بودن هرگونه راه حل مذاکره با میانجیگری آمریکا را تشدید میکند. در واقع با این وتو این سوال بیش از قبل پررنگ میشود که آیا واشنگتن در ادعای تلاش برای پیشبرد راه حل دو دولتی و تشکیل کشور مستقل فلسطینی صادق است؟ این پرسش به طور حتم و یقین چالش بزرگی نیز برای کشورهای عربی بویژه عربستان سعودی است که به بهانه کسب حقوق فلسطینیان به دنبال یافتن مسیر هموارتری برای عادیسازی هستند.
بی تردید برای فرار از چنین بن بستی است که مقامات آمریکایی پس از وتو قعطنامه باز هم تلاش کردند تا خود را متعهد به راهکار دو دولتی نشان دهند. در این ارتباط رابرت وود، معاون سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد، گفت که کشورش "به شدت و با عزم راسخ برای حمایت از تشکیل کشور فلسطین در چارچوب یک توافقنامه صلح جامع که به طور دائم مناقشه اسرائیل و فلسطین را حل میکند، کار کرده است."
وی پس از آن که دست خود را برای رأی مخالف و وتوی قطعنامه بالا برد، گفت: «از زمان حملات 7 اکتبر، پرزیدنت بایدن به صراحت اعلام کرده است که صلح پایدار در منطقه تنها از طریق راه حل دو کشوری با تضمین امنیت اسرائیل حاصل می شود.»
وود ادامه داد: "هیچ مسیر دیگری وجود ندارد که امنیت و آینده اسرائیل را به عنوان یک کشور یهودی دموکراتیک تضمین کند."
او همچنین افزود «ما مدتهاست که از تشکیلات خودگردان فلسطین خواستهایم اصلاحات لازم را برای کمک به ایجاد ویژگیهای آمادگی برای تشکیل دولت انجام دهد و توجه داشته باشیم که حماس، یک سازمان تروریستی، در حال حاضر در غزه، بخشی جدایی ناپذیر از دولت پیشبینیشده در این قطعنامه، در حال اعمال قدرت و نفوذ است.»
با توجه به این مواضع رسمی دولت آمریکا، مبرهن است که فارغ صادقانه بودن وعده حمایت از راه حل دودولتی، آنچه واشنگتن به عنوان کشور فلسطینی مطرح میکند به هیچ وجه با مشخصات یک کشور مستقل دارای حاکمیت پذیرفته شده بین المللی و عضو سازمان ملل و برخوردار از امتیازات سایر اعضا همخوانی و مطابقت ندارد.
در واقع اگر فلسطین به عنوان یک کشور مستقل و دارای حاکمیت سرزمینی به عضویت سازمان ملل درآید در آن صورت رژیم صهیونیستی علاوه بر برخورد به محدودیت جدی برای تداوم تجاوزات خود به مناطق فلسطینینشین کرانه باختری و غزه، برای اشغالگریهای گذشته و حال از جمله شهرکهای غیرقانونی که برخلاف قطعنامههای سازمان ملل ساخته شده اند و همچنین جنایات تاریخی و نسلکشی که علیه غیرنظامیان انجام داده است میتواند تحت فشارهای بین المللی از سوی دولت فلسطینی قرار گیرد.