الوقت- امریکا در سال ۲۰۱۱ نیروهای خود را از عراق خارج کرد اما ظهور داعش در این کشور بهانه جدیدی به دست واشنگتن داد تا در سال ۲۰۱۴ نیروهای خود را این بار با عنوان جدید «ائتلاف بینالمللی مبارزه با داعش» مجددا وارد خاک عراق کند. در حال حاضر، حدود دو هزار پانصد نیروی آمریکایی همچنان به بهانه ائتلاف شکست داعش در عراق مستقر بوده و ۱۱ پایگاه آمریکایی نیز در این کشور وجود دارد.
البته نمی توان این نکته را نادیده گرفت که پس از نابودی داعش در عراق توسط نیروهای مقاومت؛ امریکا برای جلوگیری از نفوذ بیشتر ایران در عراق و همچنین دخالت در امور سیاسی این کشور خود تصمیم به حضور مستمر در این کشور گرفته است. نکته مهم دیگر اینکه امریکا با حمایتهای تسلیحاتی به گروهک های تروریستی باقی مانده در عراق برای بی ثباتی در منطقه و تامین امنیت متحد اصلی خود یعنی رژیم صهیونیستی کمک میکند. که این عوامل را میتوان در عدم ترک عراق از سوی امریکا موثر دانست. با وقوع بحران غزه و افزایش حملات آمریکایی ها به مواضع گروه های مقاومت که منجر به شهادت «ابوباقر الساعدی» از فرماندهان سازمان الحشدالشعبی و «ابو تقوی» معاون نظامی نجباء و معاون فرمانده عملیات حشد شد؛ در نهایت درگیری میان گروه های مقاومت و امریکا در عراق شدت گرفت.
این وضعیت موجب شده تا مطالبه اخراج نیروهای آمریکایی بار دیگر به اولویت افکار عمومی و فضای سیاسی در عراق تبدیل شود. موضوعی که دولت السودانی را نیز به واکنش وادار نمود و بغداد اعلام کرد که:«همه اقدامات قانونی لازم را برای پاسخ به این تجاوز انجام خواهد داد و از واشنگتن به شورای امنیت شکایت میکنیم».
همین اواخر هم پارلمان این کشور فشارها را بر دولت مرکزی برای اجرای هر چه سریعتر این مصوبه بیشتر کرد. در همین رابطه کمیته مشترکی درعراق تشکیل و دور اول گفت و گوهای دوجانبه میان عراق و ایالات متحده آمریکا برای پایان دادن به ائتلاف در عراق در بهمن ماه امسال شروع شده است. عراق این طور گفته است که هدف از این مذاکرات پایان دادن به فعالیت ائتلاف نظامی به رهبری آمریکا است.
در بخشی از این بیانیه آمده است:«کارشناسان نظامی بر پایان مأموریت نظامی ائتلاف جهانی علیه داعش، یک دهه پس از آغاز آن و پس از موفقیت آمیز بودن مأموریت خود در مشارکت با نیروهای امنیتی و نظامی عراق، نظارت خواهند کرد». الجزیره در مطلبی با شاره به جزئیات مذاکرات بغداد- واشنگتن می نویسد: واشنگتن اعلام کرده است که با بغداد بر سر راه اندازی «کارگروه های متخصص متشکل از متخصصان نظامی و دفاعی» به عنوان بخشی از کمیسیون مشترک توافق کرده است. بغداد انتظار دارد که مذاکرات منجر به تعیین جدول زمانی برای کاهش حضور امریکا شود. این در حالی است که پنتاگون میگوید نشست اخیر کمیسیون عالی نظامی ایالات متحده و عراق به خروج نیروهای آمریکایی ربطی ندارد.
در سال ۲۰۲۰ نیز مجلس نمایندگان عراق مصوبهای را تصویب کرده بود که دولت را ملزم میکرد تا درخواست نیاز به کمکهای امنیتی از نیروهای ائتلاف بین المللی را لغو کند. براساس این مصوبه دولت ملزم شده بود برای پایان دادن به حضور نیروهای خارجی در خاک این کشور و جلوگیری از استفاده آنها از زمین، هوا و آبهای این کشور به هر دلیلی، تلاش کند.
تاکید گروههای مقاومت بر اجرای قانون «خروج امریکا از عراق»
گروههای مقاومت عراق هم بارها تأکید کردهاند که طبق قانون مصوب پارلمان این کشور، نیروهای آمریکایی باید عراق را ترک کنند و تا زمانی که این خواسته محقق نشود، حملات نظامی در مناطق مختلف عراق علیه مواضع آنها ادامه خواهد داشت. گروه های مقاومت درعراق بر این مسئله تاکید دارند که دولت مرکزی باید از حمایت های حضور امریکا در کشور تحت عناوینی همچون کمک مستشاری دست برداشته؛ مشروعیت را از آنان بگیرد تا بتوان به این چالش جدی به زودی خاتمه داد.
رسانه های عرب زبان نیز به نقل از قیس خزعلی، دبیرکل «عصائب اهلحق» عراق، در همین رابطه مطلبی را منتشر کرده بودند در آن گفته بود: «آمریکاییها بهدنبال ایجاد یک منطقه در مرزهای عراق و سوریه هستند. اطلاعات دقیقی درباره جایگزینی نیروهای آمریکایی با 2هزار و ۵۰۰ نظامی دیگر داریم. در این میان نکته قابل تامل از رسانه های غربی به گوش می رسد. به عنوان مثال پولیتیکو از بازی دادن دولتمردان عراقی و سوری توسط امریکا خبر داده و می نویسد: «پنج مقام دولت آمریکا گزارش دادند هیچ دستور قریبالوقوعی از سوی جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، برای خروج از عراق یا سوریه در کار نیست».
مسئله ای که تحلیگران و ناظران سیاسی در خصوص خروج آمریکا از خاک عراق بر سر آن اجماع دارند این است که خروج نیروهای آمریکایی از این کشور عربی با قید فوریت انجام نخواهد گرفت. کارشناسان منطقه ای معتقدند که آمریکا از عراق خارج نمیشود بلکه پوستاندازی میکند . به نوعی تابلوی خود را عوض میکند و عنوان و بهانه حضور خود در عراق را با لفاظیها مرتب تغییر میدهد. به عنوان مثال بهانه حضور قبلا مبارزه با داعش و امروزه ارتقا همکاری های نظامی میان دو کشور به هر حال مقصود امریکا یک دلیل بیشتر نبوده و آن هم ماندن در عراق است.
در مجموع می توان این طور نتیجه گرفت که آمریکا به دلایل متعدد همچون موقعیت ژئوپلیتیکی ؛ ذخایر نفتی و مهار نفوذ ایران در ابعاد نظامی و سیاسی در این کشور؛ همچنین تضعیف توان گروه های مقاومت در عراق. سوریه و فلسطین در نتیجه حمایت های لجستیکی از متحدان تل آویو همچون اقلیم کردستان که منجر به تثبیت موقعیت اسرائیل و بر هم زدن امنیت در کشورهای غرب آسیا خواهد شد؛ به راحتی دست از سر عراق بر نخواهد داشت. تا جایی که ممکن است به نتیجه رساندن توافقات و مذاکرات دو جانبه ای که السودانی در جهت خروج هر چه سریعتر امریکا از کشورش بر آن تاکید می کند به عمر دولت او قد ندهد و همچنان این موضوع در دولت های آتی نیز در دستور کار قرار بگیرد. چه بسا تداوم جنگ در غزه لزوم مقابله و مهار نیروهای مقاومت در منطقه را برای واشنگتن دو صد چندان می کند.