الوقت- روسیه درحالی خود را برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آماده میکند که جنگ در اوکراین وارد سومین سال خود شده و تنشها با غرب به اوج رسیده است. طبق اعلام دومای روسیه ۱۷ مارس، این کشور شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود. در این دور از انتخابات ریاست جمهوری علاوه بر ولادیمیر پوتین،سه نامزد دیگر یعنی «ولادیسلاو داوانکوف» معاون رییس دوما، نامزد حزب لیبرال «مردم جدید»«لئونید اسلوتسکی» نماینده پارلمان- نامزد و رییس حزب لیبرال دموکرات و «نیکولای خاریتونوف» نماینده پارلمان و نامزد حزب کمونیست روسیه به رقابت خواهند پرداخت. نکته قابل تامل در جریان انتخاب نامزدهای انتخاباتی اینکه سه نامزد دیگر که قرار است با رئیس جمهور فعلی برای کسب پست ریاست جمهوری رقابت کنند هیچ کدام مخالف جنگ در اوکراین نبوده و از سیاستهای کرملین حمایت می کنند.
در همین راستا دادگاه عالی روسیه حکم کمیسیون انتخابات این کشور را برای رد نامزدی «بوریس نادژدین» تنها رقیب ولادیمیر پوتین برای انتخابات ریاست جمهوری تأیید کرده است. ناژدین تنها کاندیدای ریاست جمهوری بود که منتقد سیاست های روسیه و شخص پوتین در اوکراین است. او در واقع تنها رقیب پوتین محسوب می شد.
کمیسیون انتخابات روسیه معتقد است که بخشی از امضاهایی که نادژدین ثبت کرده است قابل قبول نیستند و در نتیجه کاندیدا شدن او برای انتخابات ریاست جمهوری را رد کرده است. دیوان عالی روسیه دو چالش حقوقی او در مورد تصمیمات کمیسیون انتخابات این کشور را رد کرده بود. قبل از ناژدین «یکاترینا دونتسووا» سیاستمدار ضد جنگ هم به دلایل مشابهی از رقابت با پوتین در انتخابات ریاست جمهوری 2024منع شده بود.
پوتین 71 ساله که از سال ۱۹۹۹ تاکنون بر مسند رئیس جمهوری یا نخست وزیری در روسیه تکیه زده است در انتخابات امسال هم پنجمین دوره ریاست جمهوری خود را جشن خواهد گرفت تا رکورد طولانیترین دوره ریاست جمهوری را از آن خود کند. او چهار دوره پیروز انتخابات ریاست جمهوری بوده است و به احتمال فراوان پوتین همچنان در کاخ کرملین مستقر خواهد بود. اگر او برنده شود، همانطور که انتظار می رود، به لطف اصلاحات قانون اساسی که مدت دوره ریاست جمهوری را افزایش داده است، شش سال دیگر سکان هدایت روسیه را به دست خواهد گرفت. این پنجمین دوره ریاست جمهوری او خواهد بود و در نتیجه می تواند مجدداً در سال 2030 برای ششمین دوره انتخاب شود.
اما از نظر طیف وفاداران جمهوری فدرال روسیه، پوتین یک نخبه سیاسی است که از تجزیه روسیه جلوگیری کرده همچنین الیگارش های میلیاردر را رهبری می کند و جدایی طلبان چچنی را مطیع دولت روسیه کرده است. حامیان پوتین به دلایلی همچون به رسمیت شناختن مناطق جدایی طلب «آبخازیا و اوستیای جنوبی» در گرجستان، ضمیمه کردن کریمه در سال 2014 و بخشهایی از چهار منطقه روس زبان الحاق شده به خاک روسیه، او را عامل اتحاد سرزمینهای روسیه میخوانند.
ساختار سیاسی و انتخاباتی در روسیه
روسیه کشوری فدرال دموکراتیک با شکل حکومت جمهوری خواه است. نهاد قانونگذاری روسیه مجمع فدرال دو مجلسی (شورای فدراسیون و دومای ایالتی) است. شورای فدراسیون متشکل از نمایندگان هر نهاد فدرال است. نمایندگان دومای ایالتی برای یک دوره 5 ساله از لیستهای حزبی بر اساس نسبت آرایی که هر حزب در سراسر کشور دریافت میکند انتخاب می شوند. رئیسجمهور در این کشور مستقیماً از طریق رأی مردم برای یک دوره ششساله انتخاب میشود. قانون اساسی این کشور محدودیتهای دورهای را برای مقام ریاست جمهوری تعیین کرده و اجازه نمیدهد که یک رئیسجمهور، بیش از دو دوره در قدرت باشد.
با اینحال، این محدودیت ایجادشده توسط قانون اساسی، از زمان تصویب در ۱۹۹۳، تا حد زیادی با انجام اصلاح قانون اساسی روسیه در سال ۲۰۲۰ بازنگری شده است. یکی از تغییرات تصویبشده در پی کسب موافقت بیش از ۷۸ درصد شهروندان روسیه با اصلاح قانون اساسی به پوتین و دیمیتری مدودف اجازه میدهد که هر دو، بتوانند بدون توجه به دورههای ریاست جمهوری پیشین خود، مجدداً رئیسجمهور شوند.
بر اساس نظرسنجی فوریه توسط « VTsIOM»حدود 79 درصد از مردم روسیه قصد دارند به پوتین رای دهند. حدود 112 میلیون نفر در روسیه 18 سال و بالاتر واجد شرایط رای دادن هستند. میلیونها شهروند روسیه که در خارج از کشور زندگی میکنند از فرودگاه فضایی بایکونور در جنوب قزاقستان تا کالیفرنیا در ایالات متحده میتوانند در سفارتخانهها، کنسولگریها یا از طریق پست رای دهند. بر اساس نظرسنجی« FOM»که در پنج مارس منتشر شد، حداقل 61 درصد از روسها قطعا در رای گیری شرکت می کنند. طبق آمار رسمی سطح مطلوبی از میزان مشارکت رسمی مورد انتظار است.
انتخاباتی متمایزتر از قبل
چند ویژگی انتخابات ریاست جمهوری پیش رو در روسیه را از دوره های پیشین متمایز کرده است. به عنوان مثال این اولین رأی گیری در تاریخ روسیه است که به جای یک روز، سه روز طول می کشد. همچنین این اولین بار است که رای دهندگان در 29 منطقه می توانند به صورت آنلاین رای بدهند. علاوه بر این مردم کریمه و چهار استان شامل لوهانسک، دونتسک، خرسون و زاپوریژیا که طی توافق و همه پرسی در 27 سپتامبر 2022 به روسیه ملحق شدند نیز در این انتخابات شرکت میکنند.
در این چهار بخش، همهپرسی پنج روزه ای با موضوع الحاق به خاک روسیه برگزار شد. دولت روسیه می گوید اکثریت مطلق شرکت کنندگان (98 درصد) در این همه پرسی رای آری دادند. این مناطق محل سکونت شهروندان روس اوکراین است. قانون اساسی در روسیه مشخص کرده است در صورتی که هیچکدام از نامزدها موفق به کسب بیش از نیمی از آرا نشوند، انتخابات مجدد با حضور دو تن از نامزدهایی که بیشترین رأی را بهدست آوردهاند، بیست و یک روز پس از انتخابات اولیه برگزار خواهد شد.
نتایج نظرسنجیها نشان میدهد که پوتین بدون هیچ دردسری دوباره زمام امور در روسیه را به دست خواهد گرفت . دوره شش ساله ریاست در کرملین، برای او حیاتی خواهد بود، چرا که تنش با ناتو بر سر بحران اوکراین به مرحله خطرناکی رسیده است و احتمال درگیری بین دو طرف که دارای سلاحهای هستهای ویرانگر هستند وجود دارد. چیزی که خود پوتین هم در سخنرانی روز چهارشنبه خود به آن اذعان کرد و گفت که روسیه برای جنگ هستهای آمادگی دارد. پیروزی مجدد پوتین، مهر باطلی بر تلاشهای آمریکا و اروپا است که سعی داشتند با ایجاد ناامنی و نارضایتی در داخل روسیه، پوتین را از مسند قدرت کنار بزنند اما روسها به این باور رسیدهاند که پوتین تنها کسی است که میتواند کشورشان را از گرداب حوادث در دریای متلاطم نجات دهد و در انتخابات هفته آینده اعتماد مجدد به او را در پای صندوقهای رای نشان خواهند داد.