الوقت- جمهوری آذربایجان که نتوانسته سیاستهای جاهطلبانه خود در قره باغ را به دلیل مخالفهای ایران و روسیه عملی کند، اکنون از هر فرصتی برای اتهامزنی به جمهوری اسلامی استفاده میکند و در روزهای اخیر هم ترور یک نماینده پارلمان این کشور بهانه را به دست مقامات باکو داده تا لفاظیهایشان را تکرار کنند. در این رابطه، آیهان حاجی زاده، سخنگوی وزارت خارجه آذربایجان در سخنانی مدعی شد که در تحقیقات اولیه درباره ترور فاضل مصطفی رهبر حزب نظام بزرگ و نماینده پارلمان آذربایجان رد پای ایران دیده میشود. این مقام باکو در توجیه ادعاهای خود گفت، «انجام رزمایشهای نظامی ایران در مرز با آذربایجان، پرواز اخیر یک جنگنده ایرانی در نقطه صفر مرزی، تهدیدات لفظی مقامات ارشد ایران و سپاه پاسداران علیه آذربایجان، حمله تروریستی اخیر به سفارت باکو در تهران و نهایتا ترور یک نماینده مجلس آذربایجان نشان میدهد که ایران تهدیدات علیه همسایه شمالی خود را افزایش داده است».
در ادامه این فضاسازی باکو، سازمان امنیت جمهوری آذربایجان هم از بازداشت چند نفر از عوامل حمله مسلحانه به فاضل مصطفی خبر داد و اعلام کرد که آنان وابسته به جمهوری اسلامی بوده و چندین بار به ایران سفر کرده بودند. فاضل مصطفی روز 28 مارس از سوی افراد ناشناس مقابل منزل خود مورد حمله قرار گرفت و از همان ابتدا برخی رسانههای آذربایجانی با اشاره به مواضع ضد ایرانی این نماینده، مدعی شدند که ایران در ماجرای ترور وی نقش دارد. جمهوری آذربایجان حتی روز دوشنبه سفیر ایران در باکو را احضار و مراتب نگرانی خود را از تشدید تنشها بین دو طرف ابراز کرد. وزارت خارجه آذربایجان به سفیر تهران گفته است:«اطلاعات توهینآمیز، کذب و مغرضانه درباره جمهوری آذربایجان، دولت و مقامات آن و نیز اظهارات و سخنان غیرواقعی شخصیتهای شناخته شده اجتماعی و سیاسی ایران به روابط دو کشور آسیب میرساند و باعث تعمیق سوءتفاهمات میشود».
اتهامزنی مقامات آذربایجان علیه ایران در ماههای اخیر شدت گرفته است و پس از حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران، دولتمردان باکو ادعا کردند که این اقدام برنامه ریزی شده از سوی دولت ایران بود و گفتند که از طریق مجامع بینالمللی این مسئله را پیگیری میکنند. ایران هر گونه دست داشتن در حمله به سفارت باکو را رد کرده و اظهارات آذربایجانیها را ناشی از نوعی رویکرد احساسی و غیرحرفهای توصیف کرده است.
توسل به صهیونیستهای درمانده
برآیند تحولات ماههای اخیر حاکی از این است که اتهام زنیهای دولتمردان باکو علیه جمهوری اسلامی، برنامهای است که از سوی سران صهیونیستی به آنها دیکته میشود. آذربایجان و رژیم صهیونیستی از سه دهه پیش روابط اقتصادی و سیاسی خود را کلید زدند و این روابط به مرور زمان گسترش یافت و اخیرا باکو همه چیز خود را در خدمت صهیونیتسها قرار داده است و طرحهای آنرا اجرا میکند.
آذربایجان تا سال گذشته ملاحظات زیادی نسبت به گشایش سفارت خود در سرزمینهای اشغالی داشت، اما با بالا گرفتن تنشها با جمهوری اسلامی، همه ملاحظات را کنار گذاشت و روابط دیپلماتیک خود را با رژیم صهیونیستی علنی کرد و برای تحکیم روابط خود با این رژیم، هفته گذشته نیز سفارت خود را در تلآویو افتتاح کرد.
اما همانگونه که پیشبینی میشد این اقدام بیثباتساز به روابط دوجانبه محدود نماند و بسیار زود نیت شوم صهیونیستها برملا شد. الی کوهن، وزیر خارجه صهیونیستی در دیدار با همتای آذربایجانی خود بر اهمیت استحکام همکاری با دولت باکو علیه جمهوری اسلامی تأکید کرد. الی کوهن همچنین در افتتاح سفارت باکو از تشکیل یک جبهه متحد علیه ایران خبر داد. متعاقب آن، وزارت خارجه ایران اعلام کرد که توافق راهبردی تلآویو و باکو، سند دیگری از نیات شوم رژیم صهیونیستی جهت تبدیل خاک جمهوری آذربایجان به عرصه تهدید علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی است و آنرا قویا محکوم کرد. سخنگوی وزارت خارجه از مقامات باکو خواست درباره این توافق توضیح دهند اما باکو از پاسخگویی در این باره طفره می رود و تهران را به تفرقه افکنی در خاک خود متهم می کند.
بزرگترین همکاری باکو و تلآویو در حوزههای نفتی و نظامی است و این روابط هر ساله درحال گسترش است. همکاری نظامی آذربایجان و اسرائیل در دو سال اخیر به میزان زیادی تقویت شده و مقامات ارشد دولتی باکو تأیید کردند که تسلیحات اسرائیلی در تسلط کشورشان در آخرین جنگ در برابر ارمنستان نقش بسزایی داشت. آذربایجان اکنون بزرگترین خریدار تسلیحات اسرائیلی است و در سالهای اخیر میلیاردها دلار برای خرید آن هزینه کرده است. به گزارش روزنامه هاآرتص، هواپیماهای باری جمهوری آذربایجان طی هفت سال گذشته برای حمل و نقل مهمات از سرزمینهای اشغالی به این کشور و انتقال نفت به آن، بیش از ۹۲ بار در فرودگاه نظامی «عوودا» در جنوب فلسطین اشغالی به زمین نشستهاند. رژیم صهیونیستی هم که به نفت خام نیاز دارد، در ازای فروش تسلیحات از باکو نفت خریداری میکند و بر اساس آمارها، این رژیم 50 درصد نفت مورد نیاز خود را از آذربایجان تامین میکند.
باتوجه به اینکه ترکیه هم به عنوان بزرگترین حامی جمهوری آذربایجان از چند ماه پیش به دلیل وقوع زلزله مهیب و انتخابات ریاست جمهوری، به مسائل داخلی متمرکز است و توجهی به بلندپروازیهای علیاف ندارد. از طرفی، آنکارا دنبال ترمیم روابط با ارمنستان است که به مذاق آذربایجان خوش نیامده است، لذا باکو سعی دارد تا حامیان جدیدی برای پیشبرد برنامههایش در قفقاز پیدا کند و رژیم صهیونیستی برای این منظور انتخاب شده است.
به رغم تلاشهای باکو برای تقویت مناسبات امنیتی و سیاسی خود با رژیم اشغالگر و گره زدن امنیت خود به حمایتهای این رژیم، اما باید گفت که الهام علیاف، رئیس جمهور آذربایجان سر قبری گریه میکند که مردهای در آن نیست. درحال حاضر، کابینه تندرو صهیونیستی در داخل با موج گسترده اعتراضات و بحران اجتماعی روبروست و در عرصه بینالمللی هم متحدان غربی این رژیم ترهای برای مقامات تلآویو خرد نمیکنند. حتی سازشکاران عرب خلیج فارس هم که در دو سال گذشته در مسیر عادی سازی ورابط با صهیونیستها گام بر میداشتند، اکنون به تندروهای اسرائیل وقعی نمینهند و از دیدار با آنها خودداری میکنند. بنابراین، نتانیاهو و دوستانش نه در داخل مشروعیتی دارند و نه در بیرون از سرزمینهای اشغالی وجههای برایشان باقی مانده است.
برنامههای تلآویو در قفقاز
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی که از داخل رانده و از بیرون مانده شده است، تلاش میکند در مناطق دیگر جای برای خود دست و پا کند تا از این گرداب امنیتی خودساخته رهایی یابد و فضایی برای تنفس داشته باشد. دولت تندرو صهیونیستی سعی دارد از طریق جمهوری آذربایجان، نفوذ در کشورهای حوزه قفقاز و آسیای مرکزی را توسعه دهد، امری که تحلیلگران نسبت به عواقب و پیامدهای آن برای این منطقه و خطر آن برای صلح و ثبات آن هشدار میدهند.
رژیم صهیونیستی پروژه نفوذ در قفقاز را از سالها پیش کلید زده است و هزاران صهیونیست در خاک آذربایجان ساکن شدهاند و مبلغان یهود به تبلیغ و ترویج دین یهود در بین شهروندان آذربایجان مشغول هستند تا آذریها را با فرهنگ و رسوم خود آشنا کنند. باتوجه به اعمال محدودیتهای مذهبی از سوی دولت آذربایجان برای شیعیان این کشور در سالهای اخیر، به نظر میرسد که طرحهای تلآویو به خوبی در حال اجرا است و مقامات آذربایجان از اتاق فرمان تلآویو دستور میگیرند.
رژیم صهیونیستی درصدد است با حضور قدرتمند در خاک آذربایجان، از فضای روابط تنش آلود باکو و تهران استفاده کرده و بتواند تحرکات جمهوری اسلامی را از نزدیک رصد کرده و مرزهای ایران را ناامن کند. تلآویو پیش از این روی شیخ نشینهای خلیج فارس که در یک دهه گذشته روابط خصمانه با جمهوری اسلامی داشنتند، متمرکز شده بود تا با ورود به خلیج فارس حلقه محاصره علیه جمهوری اسلامی را تنگتر کند اما با سرد شدن روابط اعراب با اشغالگران فلسطین پس از توافقات اخیر تهران و ریاض، صهیونیستها امیدشان را نسبت به اتحاد با اعراب دست دادند و به همین خاطر دنبال جایگزین هستند که باکو این فرصت را در اختیارشان گذاشته است.
رژیم صهیونیستی در سال 2012 سعی داشت از خاک آذربایجان برای حمله به تاسیسات هستهای ایران استفاده کند اما مخافات آمریکا مانع از اجرای این عملیات شد. همچنین، گزارشهای دو سال پیش حاکی از آن بود که عوامل موساد که آرشیو هستهای ایران را به سرقت بردند، آنرا از طریق آذربایجان به اسرائیل قاچاق کردهاند. بنابراین، مقامات تندرو صهیونیستی که از همه جهت در محاصره سیاسی و امنیتی قرار گرفتهاند ممکن است دست به اقدام احمقانهای بزنند. در حال حاضر سرزمینهای اشغالی شرایط فاجعه باری را سپری میکند و نتانیاهو برای خلاص شدن از این وضعیت سعی دارد بحران را به بیرون از اراضی اشغالی پمپاژ کند و قره باغ بهترین مکان برای اجرای ماجراجویی نظامی است. نتانیاهو با ایجاد تنش بین تهران و باکو میتواند توجهات افکارعمومی داخلی را از مسائل سیاسی منحرف کرده و به تنش با جمهوری اسلامی متوجه کند تا اتحادی بین صهیونیستها برای مقابله با ایران ایجاد کند.
جمهوری آذربایجان سیاست حسن همجواری با ایران را فدای دوستی با رژیم صهیونیستی کرده است اما حضور صهیونیستها در قفقاز نه تنها برای باکو امنیت به ارمغان نخواهد آورد بلکه با جنگافروزی اسرائیل در منطقه، دود آن بیش از همه به چشم دولتمردان باکو خواهد رفت که ناآگاهانه وارد تله صهیونیستها شدهاند.