الوقت- در حالی که کمتر از دو هفته از پایان آتش‌بس دو ماهه یمن میان انصارالله و ریاض باقی مانده است، به گفته مقامات صنعا موارد نقض آتش بس از سوی طرف مقابل روبه افزایش گذاشته است. طرح سازمان ملل برای برقراری آتش‌بس و توقف درگیری‌ها در یمن از سیزدهم فروردین‌ماه وارد مرحله اجرا شده و در نتیجه سیزدهم خرداد به پایان می‌رسد. اگرچه نماینده سازمان ملل در امور یمن پیشتر بر امکان تمدید دوره توافق با رضایت طرفین صحه گذاشته بود اما تشدید موارد نقض آتش‌بس از سوی ائتلاف سعودی و نارضایتی صنعا از عدم پایبندی ریاض به اصول توافق ابهام در مورد تمدید آتش بس را موجب شده است.
در این میان در اقدامی حائز اهمیت و تعیین کننده درباره سرنوشت تمدید یا خاتمه یافتن آتش‌بس دو ماهه، رسانه‌های یمنی از سفر یک هئیت دیپلماتیک از صنعا به امان پایتخت اردن خبر داده‌اند که به گزارش المسیره، یک منبع در کمیته نظامی ابراز امیدواری کرده است که گفت‌وگوهای امان راه را برای بازکردن کریدورهای بشردوستانه و توقف نقض آتش‌بس هموار کند؛ به گونه‌ای که منجر به پایان محاصره، توقف تجاوز و پایان دادن به اشغالگری در یمن شود.
اتهام دو طرفه به نقض فاحش آتش‌بس
از زمان شروع آتش بس دو ماهه اگرچه درگیری‌ها تا حدود زیادی فروکش کرده است اما طرف‌های مختلف یکدیگر را متهم به نقض آتش می‌کنند که در این میان یمنی‌ها موارد گسترده‌ای از نقض آتش بس توسط ائتلاف سعودی گزارش کرده اند. از طرف دیگر صنعا در هفته‌های گذشته در مورد عدم پایندی طرف سعودی به مفاد توافق نامه آتش بس معترض بوده است.
در این راستا مهدی المشاط»، رئیس‌شورای عالی سیاسی یمن با ابراز تاسف از رفتار ناامید‌کننده ائتلاف سعودی در عدم رعایت مفاد آتش‌بس، گفت که از زمان اجرایی شدن توافق آتش بس هزاران نقض توافق از جمله بیش از 35 پیشروی نظامی انجام شده است.
در طرف مقابل عبده مجلی، سخنگوی رسمی نیروهای یمنی وابسته به عربستان نیز در بیانیه ای مطبوعاتی مدعی شد: «از آغاز آتش بس سازمان ملل تا امروز، تخلفات شبه نظامیان حوثی از 4276 نقض در تمام جبهه ها و محورهای نبرد در استان های مأرب، تعز، حجه، الضالعی، صعده و حدیده فراتر رفته است».
این ادعا در حالی است که سعودی‌ها طی روزهای گذشته نیز بارها آتش بس را نقض کردند. رسانه‌های یمنی عصر روز دوشنبه از انهدام یک فروند پهباد جاسوسی از نوعCH4 ساخت چین و متعلق به نیروی هوایی عربستان سعودی، در آسمان صنعا توسط پدافند هوایی ارتش خبر دادند. بر اساس بیانیه نیروهای مسلح یمن این پهپاد با یک موشک زمین به هوای ساخت داخل و زمانی که در حال انجام عملیات خصمانه در حریم هوایی پایتخت بوده، سرنگون شده است.
دو روز پیش نیز «یحیی سریع» سخنگوی نیروهای مسلح یمن از انهدام یک فروند پهپاد متعلق به نیروی هوایی عربستان سعودی در منطقه «حیران» در استان «حجه» خبر داد.
وی در صفحه توییتر خود نوشت، این پهپاد از نوع «کاریال» ساخت ترکیه بوده که هنگام انجام مأموریت خصمانه و نقض آتش‌بس، با موشک زمینه به هوا ساقط شد.
محمد عبدالسلام سخنگوی جنبش انصارالله و رئیس هیئت صنعا در مذاکرات صلح تأکید کرد که ارسال هواپیماهای جاسوسی به حریم هوایی صنعا اقدامی تجاوزکارانه است که عدم پایبندی ائتلا ف سعودی به توافق آتش بس را نشان می‌دهد.
همچنین روز شنبه پایگاه اینترنتی المسیره نت به نقل از یک منبع در اتاق افسران رابط در حدیده اعلام کرد نیروهای رژیم سعودی به نقض توافق آتش بس در استان حدیده یمن ادامه می‌‌دهند. به گفته این وب سایت این تخلفات شامل پرواز هواپیماهای شناسایی مسلح و جاسوسی و شلیک ده ها گلوله توپ در استان های مختلف و جبهه های مرزی یمن بود.
بر این اساس «مهدی المشاط»، رئیس‌شورای عالی سیاسی یمن در مورد عدم پیابندی طرف مقابل به توافق آتش بس گفت: «شهروندان یمنی فرقی بین بود و نبود آتش‌بس، حس نکردند و ائتلاف متجاوز سعودی این مدت به جز دو پرواز مانع از انجام پروازها شد و در حرکت کشتی‌ها اختلال ایجاد کرد.»
در این شرایط سفر هیئت انصارالله به اردن را باید با هدف متذکر شدن ملاحظات و شرایط صنعا به طرف‌های میانجی‌گر و سعودی‌ها برای تداوم پایبندی به آتش بس و تمدید توافقنامه دانست. در این رابطه المشاط در گفتگو با رسانه‌های یمنی متذکر شد: «ما مخالف تمدید توافق آتش بس نیستیم، ولی نمی‌توان آتشبسی را پذیرفت که با وجود آن رنج ملت یمن ادامه داشته باشد». وی افزود: مشارکت صنعاء در گفت‌وگوهای امان به معنای اهتمام آن به صلح و تعامل مثبت با آتشبسی است که به همت سازمان ملل برقرار شده است، علیرغم اینکه طرف مقابل از اجرای بسیاری از مفاد آن فرار می‌کند».
نیاز بیشتر عربستان به تمدید آتش‌بس
اگرچه عربستان سعودی از ابتدا شروع مذاکرات مربوط به آتش‌بس دو ماهه از روی اجبار و برای در امان ماندن از حملات هوایی هر روزه انصارالله به تأسیسات نفتی خود مجبور شد به این توافق تن دهد و در این مدت نیز تمام تلاش خود را برای عدم انتفاع واقعی یمنی‌ها از آتش بس بکار گرفت، اما در روزهای اخیر موارد نقض آتش‌بس از سوی سعودی‌ها روندی فزاینده به خود گرفته است به صورتی که این گمانه‌زنی را تقویت کرده که ممکن است سعودی‌ها دیگر خواهان تداوم آتش بس نباشند.
در این رابطه یک تحلیل آن است که بروز بحران اوکراین و بالا رفتن قیمت جهانی نفت و در نتیجه اهمیت یافتن تولید نفت عربستان برای کشورهای غربی بویژه آمریکا، محمد بن سلمان را به این سمت سوق داده است که شاید بتواند از این آب گل آلود برای سامان دادن به وضعیت آشفته عربستان در جنگ یمن ماهی بگیرد. تلاش بن سلمان هم می‌تواند در درخواست از آمریکا برای حضور فعال در عرصه نظامی جنگ و یا فروش تسلیحات دفاعی قدرتمندتر مانند سامانه دفاع برد بلند تاد (THAAD) را شامل شود.
با این حال دست بردن به چنین گزینه پرریسکی، با توجه به اثبات توانمندی‌های موشکی و پهبادی انصارالله در گذشته برای وارد آوردن ضربات فوری و دردناک به تأسیسات نفتی عربستان، می‌تواند با هزینه زیادی همراه باشد آنهم در شرایطی که در جبهه زمینی ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی کاملاً زمینگیر شده و قدرت پیشروی گسترده را ندارد و چه بسا اینبار ارتش و کمیته‌های مردمی با توان بیشتری برای فتح مأرب وارد عمل شوند.
بر این اساس باید گفت که اکنون عربستان بیش از یمنی‌ها به تمدید آتش بس نیاز دارد و لذا در مذاکرات تمدید آتش بس انصارالله کارت‌های بازی بیشتری برای واداشتن ریاض به عمل به تعهدات خود برخوردار است.
