الوقت- با وجود آنکه جنایات گسترده رژیم صهیونیستی در نوار غزه بسیاری از همپیمانان غربی را وادار به بازنگری در سیاستهای حمایتی خود از تلآویو کرد اما برخی کشورها همچنان مسیر پشتیبانی کامل از اشغالگران را ادامه میدهند.
ایتالیا، تحت رهبری جورجیا ملونی، یکی از همین کشورهاست که در جریان جنگ غزه همراه با ایالات متحده حمایتهای سیاسی و نظامی گستردهای از رژیم صهیونیستی انجام داد، اقداماتی که سرانجام نخستوزیر ایتالیا را در معرض انتقادات شدید حقوق بشری و پیگردهای بینالمللی قرار داد.
در این رابطه، ملونی سهشنبه شب در سخنانی اعلام کرد:«من، به همراه آنتونیو تایانی، وزیر خارجه، گیدو کروستو، وزیر دفاع، و روبرتو سینولانی، مدیرعامل شرکت نظامی لئوناردو به اتهام همدستی در نسلکشی غزه به دیوان بینالمللی کیفری معرفی شدهایم».
نخستوزیر ایتالیا گفت:«فکر نمیکنیم که در دنیا یا تاریخ پروندهای با چنین اتهامی ثبت شده باشد» او همچنین تلاش کرد تا با ابراز احترام به افرادی که در حمایت از مردم فلسطین به خیابانها آمدند، فشارهای داخلی و بینالمللی را کاهش دهد اما این مواضع عوامفریبانه با سیاستهای دولت رم در قبال جنگ غزه تضاد آشکاری دارد.
این شکایت که تاریخ آن اول اکتبر است، توسط حدود ۵۰ نفر از جمله اساتید حقوق، وکلا و چندین چهره مردمی امضا شده که ملونی و دیگران را به همدستی در تامین سلاح برای رژیم صهیونیستی متهم میکنند. نویسندگان دادخواست علیه رهبران ایتالیا در دادگاه نوشتند:«دولت ایتالیا با حمایت از اسرائیل به ویژه از طریق تامین سلاحهای کشنده، در نسلکشی جاری و جنایات جنگی بسیار جدی و جنایات علیه بشریت که علیه مردم فلسطین انجام میشود، همدست شده است».
این درحالی است که طبق دادههای موسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم (SIPRI)، ایتالیا یکی از سه کشوری است که بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ «سلاحهای متعارف عمده» را به رژیم صهیونیستی صادر کرده است. ایالات متحده و آلمان نیز مسئول ۹۹ درصد از صادرات دسته سلاحهای بزرگتر، شامل هواپیما، موشک، تانک و سامانههای دفاع هوایی به تلآویو هستند. این صادرات سلاح به شکل مستقیم در عملیاتهای نظامی رژیم صهیونیستی علیه غزه استفاده شد و به انتقادات گسترده جهانی دامن زد.
به گزارش فلسطین کرونیکل، «با تشدید جنایات رژیم صهیونیستی، دولت ملونی اخیرا اعلام کرد که سلاح جدیدی به سرزمینهای اشغالی ارسال نمیشود اما قراردادهای پیشین با شرکت تسلیحاتی لئوناردو ادامه یافت، سلاحهایی که مستقیماً در عملیات علیه مردم غزه به کار گرفته شدند».
همچنین، وزیر دفاع ایتالیا در واکنش به شکایت اخیر از دولت ملونی، اعلام کرده که ارسال سلاح به اسرائیل تنها بر اساس قراردادهای پیش از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ انجام شده است. آنتونیو تایانی گفته که ایتالیا ارسال سلاح را بهطور کامل متوقف کرده و از تلآویو تضمین گرفته که این تسلیحات علیه غیرنظامیان در غزه استفاده نخواهد شد.
اینگونه اظهارات مقامات رم نشان میدهد که آنها از موج جهانی که در حمایت از فلسطین ایجاد شده، به وحشت افتادهاند و سعی دارند از زیر بار فشارهای بینالمللی خارج شوند.
ملونی تلاش کرد با حمایتهای گسترده از رژیم صهیونیستی، نظر مساعد آمریکا را جلب کند و از فشار تعرفههای دونالد ترامپ رهایی یابد اما این اقدامات نه تنها نتیجه مثبت نداشت بلکه به پیامدهای معکوس منجر شد. چراکه هم ترامپ هیچ تخفیفی در این زمینه به رم نداد و هم اینکه ملونی به دلیل ایستادگی در کنار اشغالگران، متهم به نسلکشی شد.
معرفی نخست وزیر ایتالیا به دیوان بینالمللی کیفری درحالی است که این دادگاه در آذرماه ۱۴۰۳، دستور بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی و یوآو گالانت، وزیر جنگ سابق این رژیم را به اتهام ارتکاب جنایت جنگی صادر کرد. اکنون با موفقیت در این زمینه، دولتها و وکلای حامی فلسطین در تلاشند تا همپیمانان تلآویو را نیز که در کشتار فلسطینیان نقش داشتهاند محاکمه کنند.
اعلام رسمی جرم همدستی با نسلکشی از سوی ملونی نه به منظور اثبات بیگناهی او بلکه برای ارسال پیامی آشکار به مقامات اسرائیل است که نشان دهد حمایت ایتالیا از تلآویو ادامه داشته اما با هزینه سنگین همراه بوده و سران تلآویو باید بدانند حتی در شرایطی که جهان علیه کشتار فلسطینیان اقدام میکند، دولت رم در کنار آنان ایستاده و وفاداری خود را حفظ کرده است.
رویکرد متفاوت دولت و مردم ایتالیا به مناقشه فلسطین
همدستی دولت ملونی با رژیم صهیونیستی درحالی ادامه دارد که اکثریت مردم ایتالیا حامی فلسطین هستند. طی دو سال گذشته، شهروندان این کشور بارها با حضور گسترده در خیابانها، همبستگی خود را با مردم مظلوم غزه نشان دادهاند.
در اکتبر ۲۰۲۳، تنها یک هفته پس از آغاز جنگ غزه، هزاران نفر در رم و دیگر شهرها به خیابانها آمدند و در شهر پیزا، معترضان پرچم فلسطین را بر برج مشهور آن آویختند تا همبستگی خود را نشان دهند. در سال ۲۰۲۴، اعتراضات مشابهی در رم برگزار شد که به خشونت کشیده شد و دستکم ۳۷ نفر زخمی شدند. 25 سپتامبر ۲۰۲۵، اتحادیههای کارگری اعتصاب عمومی برگزار کردند که صدها هزار نفر در سراسر کشور شرکت کردند و هدف آن اعتراض به سیاستهای دولت در حمایت از تلآویو بود. سوم اکتبر امسال نیز بیش از دو میلیون نفر در بیش از صد شهر ایتالیا در اعتراض به سیاستهای رم و در حمایت از مردم فلسطین به خیابانها آمدند.
علاوهبراین، حتی ناوگانهای بشردوستانهای که برای شکستن محاصره غزه اقدام میکنند از بنادر ایتالیا عبور کرده و حمایت مردمی گستردهای دریافت کردهاند. با این حال، دولت رم همچنان خوشخدمتی خود به جنایتکاران جنگی را پنهان نمیکند.
این درحالی است که برخی کشورهای اروپایی مانند انگلیس، فرانسه، اسپانیا و ایرلند با تجدیدنظر در سیاستهای خود، اخیرا کشور فلسطین را به رسمیت شناختند و مسیر خود را از تلآویو تا حدودی جدا کردند، اما دولت ایتالیا هیچ اقدام ملموسی برای حمایت از مردم فلسطین انجام نداد و عملاً با سکوت و همکاری سیاسی خود از جنایات اشغالگران حمایت کرد. این وضعیت فاصله آشکاری بین سیاست رسمی رم و خواست عمومی مردم ایجاد کرده است.
دیدگاه فکری و سیاسی ملونی
حمایتهای ملونی از دولت افراطی نتانیاهو، ریشه در تفکرات نژادپرستانه او دارد. جورجیا ملونی رهبر حزب راست افراطی «برادران ایتالیا» است که ریشههای ملیگرایانه و فاشیستی دارد. او از سال ۲۰۲۰ ریاست حزب راستگرای محافظهکاران و اصلاحطلبان اروپا را برعهده دارد و خود را ادامهدهنده سنتهای راست محافظهکار در ایتالیا معرفی میکند. او در سن ۱۵ سالگی به شاخه جوانان حزب جنبش نئوفاشیست «جنبش اجتماعی ایتالیا» پیوست اما در سال 2021 در کتاب خود فاشیست بودنش را رد کرد اما با این حال، نوع عملکرد او در اتحادیه اروپا و مواجهه با مناقشه فلسطین، دیدگاههای افراطی او را بازگو میکند.
ملونی همچنین گرایش شدیدی به حفظ امنیت و اقتدار ملی دارد و اغلب در برابر سیاستهای لیبرال اروپا و اتحادیههای مهاجرتی مقاومت نشان میدهد. در جریان بحران غزه، لحن و موضعگیری او همسو با دیگر رهبران اروپایی بود و دو بار به سرزمینهای اشغالی سفر کرد تا حمایت خود را از تلآویو اعلام کند.
چالشهای رم در صورت اثبات همدستی با تلآویو
اگر دادگاه بینالمللی کیفری، شراکت دولت ایتالیا در نسلکشی فلسطینیان را تأیید کند و همانند جنایتکاران تلآویو حکم علیه مقامات رم صادر شود، چالشهای سیاسی ملونی نیز افزایش خواهد یافت. نخستین پیامد، انتقادهای گسترده داخلی از حمایت رم از رژیم اشغالگر است، از آنجا که اکثریت مردم ایتالیا حامی فلسطین هستند و حضور گسترده در خیابانها نشان میدهد که این سیاست میتواند پایگاه رای حزب راستگرای ملونی را در انتخابات آتی کاهش دهد و آینده سیاسی او را با تردید مواجه سازد.
همچنین، صدور حکم دادگاه، مصونیت سیاسی نخستوزیر و وزرایش را از بین میبرد و او را مانند جنایتکاران جنگی تلآویو با محدودیتهای شدید سفر به دیگر کشورها مواجه میکند. جامعه بینالمللی نیز او و دولتش را به عنوان شریک جرم صهیونیستها خواهد شناخت و مشروعیت رم زیر سؤال میرود.
علاوهبراین، بیشترین روابط اقتصادی و تجاری ایتالیا با کشورهای شمال آفریقا است که همگی حامی فلسطین هستند. اثبات همدستی رم با تلآویو میتواند این روابط را دچار اختلال کرده و ایتالیا را وارد بحران اقتصادی شدید کند، بحرانی که هم امنیت داخلی و هم جایگاه بینالمللی این کشور را به خطر خواهد انداخت، بهویژه در شرایطی که فشار جهانی و همبستگی با فلسطین افزایش یافته است.
در پی موج گسترده حمایت جهانی از مردم فلسطین، دولت ایتالیا باید فوراً صف خود را از جنایتکاران جنگی جدا کند، زیرا اگر همدستی رم با رژیم اشغالگر در نسلکشی فلسطینیان اثبات شود این لکه ننگ تا ابد بر پیشانی ایتالیا باقی خواهد ماند و حتی میتواند حزب راستگرای ملونی را برای همیشه از ساختارهای سیاسی کشور حذف کند.