هر چند داعش کارگزار اصلی حملات به دکل‌های برق عراق با اهداف مشخص و از پیش تعیین شده است اما واقعیت امر این است که این گروه تروریستی به تنهایی و به صورت مستقل توانایی چنین کنش‌گری را ندارد. لذا می‌توان از نقش بازیگری مهم‌تر در پشت پرده این مساله پرده برداشت که آن هم عبارت است از ایالات متحده آمریکا.
الوقت – با نزدیک شدن به فصل گرما بار دیگر بحران تامین برق مورد نیاز مصارف عمومی به بزرگ‌ترین مشکل دولت و نهادهای کارگزار حکومتی در استان‌های مختلف عراق تبدیل شده است. در وضعیت جدید نیز شاهد هستیم که دشمنان دولت و ملت عراق تخریب تاسیسات انتقال برق در استان‌های مختلف عراق را در دستور کار قرار داده‌اند. به‌گونه‌ای که اخیرا بقایای گروهک تروریستی داعش ۶۱ دکل برق ار تخریب و هفت تن را کشته و نفر دیگر را زخمی کرده‌اند.
طی چند روز گذشته مسئولان عراقی از انفجار چندین دکل برق در استان‌های دیالی، کرکوک، نینوا، الانبار و صلاح‌الدین گزارش داده‌اند. متعاقب این رخدادها، اکنون مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق به نیروهای امنیتی دستور داده در برابر حملات خرابکاران و تروریست‌ها فرماندهی عملیات مشترک تشکیل شود. همچنین، منابع امنیتی از دستور الکاظمی برای به‌کارگیری پهپادها برای حمایت از دکل‌های برق در این کشور خبر داده‌اند. نکته قابل تامل دیگر این است که در میانه این رخدادها ماجد حنتوش، وزیر برق و احمد خیری، مدیر کل شرکت انتقال برق از سمت خود استعفا دادند.
با نظر به تمام این رخدادها اکنون مساله قابل تامل این است که که حملات اخیر به دکل‌های برق عراق با چه اهدافی از سوی داعش صورت می‌گیرد ؟
«جنگ برق» با اهداف بحران‌آفرینی مشخص
بر خلاف آنچه در ابتدای سال 2003 پیش بینی می‌شد کشور عراق پس از سقوط رژیم بعث نه تنها در مسیر ثبات قرار نگرفت، بلکه همواره با مجموعه‌ای از بحران‌های متفاوت سیاسی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی مواجه شده است. در این میان یکی از بحران‌های اصلی پیش روی دولت در ارتباط با مساله تامین برق مورد نیاز شهروندان بوده است. همین مساله به اندازه‌ای در سال‌های گذشته برای شهروندان عراق اهمیت پیدا کرده که یکی از علل اصلی بروز اعتراضات گسترده در استان‌های مختلف عراق مسئله تأمین برق بود که مهم‌ترین نمود این مساله را می‌توان در جریان اعتراضات اول اکتبر سال 2019 مشاهده کرد.
با این اوصاف، در شرایط جدید به نظر می‌رسد که گروه تروریستی داعش که در نتیجه عملیات‌های مختلف ارتش و نیروهای بسیج مردمی توان سازماندهی عملیات گسترده میدانی را از دست داده است و خود را ناتوان از رویارویی نظامی با نیروهای نظامی و امنیتی عراقی بویژه قهرمانان حشدالشعبی می‌بیند، موضوع برق را به عنوان کانونی برای ضربه زدن به دولت عراق و ایجاد بی ثباتی برای احیای قدرت خود مورد توجه قرار داده است. اکنون دکل‌های انتقال برق در مناطق دور دست و دور از حضور نیروهای امنیتی در استان‌هایی چون دیالی، کرکوک و صلاح‌الدین اغلب هدف حملات تروریست‌های داعش قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد که بقایای داعش در این استان‌ها برای ابراز وجود و تقویت روحیه خود با هدف فشار و آسیب به دولت عراق و تشدید نارضایتی مردم این کشور از شرایط خود، حملات برنامه‌ریزی شده‌ای برای هدف قرار دادن خطوط انتقال برق انجام می‌دهند.
در وضعیت جدید داعش قصد دارد با هدف قرار دادن دکل‌های برق از یک سو، مجددا زمینه بحران و آغاز اعتراضات در استان‌های مختلف عراق را ایجاد کند و از طریق نفوذ در میان معترضان اهداف خود را در راستای خسارت وارد کردن به اموال عمومی و نیز هدایت اعتراضات در مسیر خاص موردنظر قرار دهد. از سوی دیگر، داعش در پی آن است که از این طریق به اعضا و طرفداران خود نشان دهد، همچنان از توانمندی لازم برای قدرت‌گیری و ضربه وارد کردن به دولت مرکزی عراق برخوردار می‌باشد.
به نام داعش؛ به کام آمریکا
هر چند داعش کارگزار اصلی حملات به دکل‌های برق عراق با اهداف مشخص و از پیش تعیین شده است اما واقعیت امر این است که این گروه تروریستی به تنهایی و به صورت مستقل توانایی چنین کنش‌گری را ندارد. لذا می‌توان از نقش بازیگری مهم‌تر در پشت پرده این مساله پرده برداشت که آن هم عبارت است از ایالات متحده آمریکا.
در ارتباط با مساله برق و آمریکا دو نکه بسیار قابل تامل هستند. اول اینکه این کشور طی تمامی سال‌های بعد از 2003 از هر گونه پروژه و اقدامی که در مسیر تامین کامل نیازمندی برق عراق بوده باشد، ممانعت به عمل آورده است. در واقع، آمریکا از سال ۲۰۰۳ تا به امروز، مخالف هر گونه توسعه واقعی سیستم برق بوده و [فعالیت] شرکتهای آلمانی و سایر کشورها را متوقف کرد. همه این مسائل بیانگر این است که واشنگتن اعمال فشار می‌کند تا مشکلات ۴۰ میلیون عراقی همچنان ادامه داشته باشد. حتی شواهد امر حاکی از آن است که آمریکایی از تلاش‌های دولت عراق برای تامین نیازهای خود در پرونده برق با اردن، مصر و کشورهای شورای همکاری خلیج (فارس) مانع ایجاد کرده است.
در سطح دوم نیز دولت آمریکا طی سالیان اخیر راهبرد ایجاد و تداوم بحران در عراق را به عنوان ابزاری برای باقی ماندن در این کشور به کار گرفته است. مقامات واشنگتن به وضوح نسبت به این امر آگاهی دارند که پس از تصویب قانون اخراج نظامیان خارجی از کشور عراق در 5 ژانویه 2020، آنها جایگاهی در آینده عراق نداشته و باید از این کشور خارج شوند. لذا در وضعیت کنونی تلاش می‌کنند از هر ابزاری برای بحران آفرینی در عراق بهره بگیرند تا از این طریق زمینه باقی ماندن خود در کشور عراق را فراهم کنند. در همین راستا آمریکایی‌ها در چند وقت اخیر با بمباران مواضع حشد الشعبی در نواحی مرزی مشترک با کشور سوریه، زمینه را برای ورود نیروهای داعش به عراق ایجاد کرده‌اند تا این طریق شبکه برق‌رسانی عراق مورد هجوم قرار بگیرد.
