به گزارش الوقت، در آستانه پایان سال جاری میلادی (2020) و در شریطی که کلیت جامعه جهانی، سالی پر مصیبت و دشوار را به دلیل شیوع بیماری کرونا و فشار اقتصادی پشت سر گذاشتند، در قلب منطقه غرب آسیا یا به عبارت بهتر در کانون اصلی بحران در این منطقه طی سالهای بعد از 2011 تا کنون، شهروندان سوری روزهای پرمصیبتری را سپری میکنند. شواهد و گزارشهای حاکی از آن است که زیر بار فشار تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا، اکنون وضعیت رفاه و مشکلات پیشروی شهروندان سوری در وضعیتی بحرانی قرار داد اما همچنان مداخلات خارجی و اصرار غربیها بر تحریم حکومت سوریه، ادامه دارد.
هر چند طی چند سال اخیر، حکومت مرکزی با آزادسازی بسیاری از استانهای و مناطق سرزمینی کشور از دستان گروههای تروریستی، گامهایی جدی را در مسیر بازگشت ثبات به این مناطق و بهبود وضعیت آوارگان جنگ برداشته است اما از یک سو، تداوم مداخلات خارجی و از سوی دیگر، تحریمهای غرب علیه دمشق زمینه ساز تداوم بحران و نیز وخامت اوضاع انسانی در کشور سوریه شدهاند. در این میان، بدون تردید قانون «قیصر» که در 17 ژوئن 2020 (28 خرداد 1399) با فرمان اجرایی دونالد ترامپ، بُعد عملی به خود گرفت، بخشهای گوناگون اقتصاد سوریه در معرض آسیب قرار داده و زمینهساز بحران بزرگ برای شهروندان سوریه در این کشور شده است.
در واقع، تحریمهای جدید آمریکا علیه سوریه، ذیل یک قانون مصوب کنگره تحت عنوان «قانون قیصر برای محافظت از غیرنظامیان سوریه» اعمال شد اما برآیند حتمی آن تحمیل مشکلات و مصیبت بر شهروندان سوری و غیرنظامیان بوده است. برای پی بردن به وخامت وضعیت اجتماعی در کشور سوریه، میتوان گزارش دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل متحد را مورد بررسی و استناد قرار داد. در این گزارش در سطوح مختلف وضعیت ناگوار اجتماعی در سوریه ارائه میشود که پیشران اصلی آن را بدون تردید میتوان در نتیجه سیاستها و مداخلات کشورهای غربی در امور این کشور مورد استناد قرار داد.
وضعیت دشوار در مواجهه با شیوع کرونا
بر اساس گزارش دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل متحد، وضعیت شیوع بیماری کرونا در سوریه به شدت روندی افزایشی دارد و این وضعیت در شرایطی است که به دلیل تحریمها از یک سو، امکان تهیه امکانات برای انجام آزمایشهای موسوم به تست کرونا وجود ندارد و از سوی دیگر، دولت دمشق فاقد منابع مالی لازم برای تهییه امکانات پزشکی مورد نیاز است. همین امر موجب شده که اکنون در سطوح مختلف آماری دقیق پیرامون شمار مبتلایان و نیز مرگ و میرهای کرونایی در این کشور در دسترش نباشد.
بنا بر گزارش این نهاد، ظرفیت تمامی تختهای بیمارستان در استانهای سویدا، حمص و چند استان دیگر پر شدهاند و این در شرایطی است که بسیاری از مردم اساسا به بیمارستانها مراجعه نمیکنند و به کرونا مبتلا شدهاند. همچنین، شمار مبتلایان کرونا نسبت به ماههای گذشته سه برابر شده و این در شرایطی است که به دلیل تداوم بحران در سوریه، ساختار آموزش در این کشور با بحرانی بزرگ مواجه شده است. این مساله موجبات نگرانی سازمان بهداشت جهانی و نهاد حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف) را به همراه داشته است.
در ادامه گزارش دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل متحد، تصریح شده که علاوه بر کرونا، به دلیل تداوم بحران و ناامنی در سوریه، اکنون حدود دو سوم، از کودکان این کشور از ادامه تحصیل محروم شدهاند و حتی بسیاری از معلمان از ترک تحصیل کودکان به دلیل فقر و نبود توانایی مالی گزارش دادهاند.
دو برابر شدن قیمت نان
در بخشی دیگر از گزارش دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل متحد، بالا رفتن نرخ کالاهای اساسی به ویژه نرخ «نان» مورد توجه قرار گرفته است. طی چند ماه اخیر به دلیل تحریمها نرخ نان افزایشی دو برابری داشته است و ان در شرایطی است که شهروندان سوری برای تامین این مایحتاج اصلی، باید در صفهای طولانی در انتظار باقی بمانند.
نکته قابل توجه این است که از سال 2013 تا کنون، هیچ گاه نرخ کالاهای اساسی به اندازه سال 2020 با تورم مواجه نبوده است که این خود نشانگر تاثیر مستقیم تحریمهای ظالمانه دولت آمریکا و نیز شیوع کرونا است. بر اساس آمارها، اکنون 80 درصد آورگان سوری میگویند که درآمد آنها، مخارجشان را تامین نمیکند. در این میان، وضعیت خانوارهایی که تامین مخارج آن بر عهده زنان بوده، بسیار دشوارتر است.
متوقف شدن رشد طبیعی کودکان
همانند هر بحران و جنگ دیگری، به نظر میرسد دیگر تاثیر جدی تداوم بحران در سوریه و مداخلات خارجی در این کشور، آسیب وارد شدن به زندگی و سلامت خردسالان است. بر اساس گزارش دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل متحد، 34 درصد کودکان زیر 5 سال در شمال غرب سوریه، با مشکل متوقف شدن رشد طبیعی دستوپنجه نرم میکنند. همچنین، در مناطق سکونت آوارگان در شمال غرب سوریه که تحت کنترل نیروهای تروریستی و ارتش ترکیه قرار دارد، 37 درصد زنان با مشکل سوءتغذیه مواجه هستند.
در ارتباط با وضعیت امنیت نیز در گزارش دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل متحد تصریح شده که آغاز مجدد درگیریها در شمال کشور، تهدید جان شهروندان غیرنظامی را در پی داشته است. این مساله احتمالا در ارتباط با استفاده گروههای تروریستی از شهروندان غیر نظامی به عنوان سپر دفاعی است.
مشکل تامین آب شرب در حسکه و تلتمر
یکی دیگر از مسائلی که توسط دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل متحد مورد اشاره قرار گرفته در ارتباط با وخامت اوضاع در تامین آب شرب در استانهای حسکه و تلتمر در در شمال شرق سوریه است. در واقع، تروریست های مورد حمایت ترکیه که کنترل ایستگاه پمپاژ آب چاه های علوک که منبع اصلی آب شرب در حسکه به محسوب می شود را به دست گرفته اند، آب شرب شهر حسکه وشهر تل تمر و محلات مسکونی اطراف آن را قطع کردند. این ایستگاه پمپاژ آب در نزدیکی مرزهای سوریه و ترکیه قرار دارد و منبع اصلی تأمین آب شرب شهر حسکه و تمام محله های مسکونی واقع در امتداد خط پمپاژ آب از علوک تا ایستگاه پمپاژ آب حمه واقع غرب شهر حسکه به شمار می رود.
نگرانی از وضعیت انسانی در اردوگاههای آوارگان
یکی دیگر از مسائل نگران کننده مورد اشاره دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل متحد، در ارتباط با وضعیت ناگوار زندگی در اردوگاههای آوارگان در شمال سوریه است. در گزارش این نهاد سازمان ملل تاکید شده که در مناطق تحت کنترل کردهای سوریه، حکومت خودمختار آنها، فعالیتهای سازمان صلیب سرخ عربی در اردوگاههای «هُل» و «روژ» را متوقف کرده و همین امر موجب شده تا به 65 هزار نفر از ساکنان این اردوگاهها هیچ کمکی نرسد. همچنی، در این گزارش تاکید شده که وضعیت کودکان در اردوگاههای آوارگان برای رشد طبیعی جسمانی و ذهنی، نامناسب است.
اما در شرایطی که تأثیر تحریم غربیها به اندازه جنگ ویرانگر داخلی بر مردم سوریه فشار اقتصادی وارد کرده است و دست دمشق برای بازسازی مناطق ویران شده و بازگرداندن آوارگان را بسته است، روز گذشته در ادعایی مشکوک، نماینده آلمان در شورای امنیت در جدال لفظی با نمایندگان چین و روسیه خواستار ارسال کمکهای بشردوستانه از طریق گذرگاههایی شد که در کنترل دولت مرکزی نیست و در طول سالهای گذشته محل ورود تروریست ها و ارسال تسلیحات نظامی برای بحران سازی بوده است. درخواستی که البته با پاسخ تند نمایندگان روسیه و چین مواجه شد که تحریم ها را عامل اصلی رنج ملت سوریه دانستند.