به نظر می‌رسد دونالد ترامپ در صورت پیروزی مجدد در انتخابات سوم نوامبر، سطحی گسترده‌تر از تنش‌‌افروزی و جنگ تجرای را میان آمریکا و چین را کلید خواهد زد
به گزارش الوقت، با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سوم نوامبر 2020 (13 آبان 1399) دونالد ترامپ که نسبت به پیروزی مجدد در انتخابات با تردیدهای جدی مواجه شده، تلاش می‌کند در مدت زمان باقی مانده نهایت تلاش را برای اجرایی کردن برنامه‌های ذهنی خود انجام دهد. در این میان، ضدیت و تقابل با کشور چین یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ذهنی ترامپ بوده از ابتدای به قدرت رسیدن در 20 ژانویه 2017 تا کنون آن را پی‌گیری کرده است.
ترامپ ابتدا رقابت و تقابل با چین را با جنگ تعرفه‌ها کلید زد و سپس بحث تحریم ورود اتباع چینی، مقابله با شرکت‌های چینی و مداخله در امور داخلی چین را در دستور کار قرار داد. حتی در چند مرحله رئیس جمهور آمریکا از احتمال قطع کامل روابط با کشور چین خبر داد. با این اوصاف، در روزهای پایانی منتهی به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مرور و بررسی محورهای تنش ترامپ و چین نشان دهنده این امر است که سطح تنش‌های میان دو کشور در چهار ساله گذشته چگونه در مسیر افزایش قرار گرفته است.
لغو ویزای 1000 نفر چینی برای ورود به آمریکا
واپسین تلاش آمریکای تحت رهبری دونالد ترامپ را می‌توان در جریان لغو ویزای 1000 نفر از شهروندان چینی برای ورود به آمریکا مورد ارزیابی قرار داد. در همین زمینه، چاد وولف، سرپرست وزارت امنیت داخلی آمریکا پیشتر گفته بود که واشنگتن صدور ویزا برای دانشجویان و محققان مشخصی از چین را که با ارتش چین در ارتباط بودند، متوقف می کند تا جلوی سرقت را بگیرد. وولف در سخنانی بار دیگر ادعاهایی مبنی بر فعالیت های تجاری ناعادلانه و جاسوسی تجاری از سوی چین را مطرح ساخت، از جمله تلاش‌هایی برای سرقت تحقیقات مرتبط با کرونا و چین را به سوء استفاده از ویزاهای دانشجویی برای بهره برداری از جامعه آکادمیک آمریکا متهم کرد.
در همین راستا، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت، لغو روادید با دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا انجام می شود و بخشی از واکنش واشنگتن به محدودسازی دموکراسی در هنگ کنگ است. به گفته این سخنگو، تا هشتم سپتامبر ۲۰۲۰ این وزارتخانه بیش از ۱۰۰۰ ویزا برای اتباع چینی را لغو کرده است.
اما فراتر از بحث تحریم 1000 دانشجو و محقق چینی، اخیرا روزنامه نیویورک تایمز آمریکا ازآماده شدن پیش‌نویس یک فرمان اجرایی خبر داده که بر اساس آن قرار است ورود 92 میلیون عضو حزب کمونیست چین به خاک ایالات متحده آمریکا ممنوع شود. بر اساس ایت طرح ویزای ورود برای 92 میلیون عضو حزب کمونیست چین و خانواده‌های آنها به خاک ایالات متحده آمریکا صادر نخواهد شد و اعضای حزب کمونیست چین از ورود به آمریکا منع خواهند شد
جنگ تعرفه‌ای واشنگتن با پکن
اولین و مهم‌ترین سطح ضدیت میان چین و آمریکا را می‌توان در ارتباط با آغاز جنگ تعرفه‌ای میان واشنگتن و پکن بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ مورد ارزیابی قرار داد. در ابتدا در سوم آوریل سال 2018 دونالد ترامپ با انتشار فهرستی از حدود ۱۳۰۰ کالای چینی شامل تلویزیون، قطعات هواپیما و وسایل پزشکی اعلام کرد که قصد دارد با هدف برقراری عدالت تجاری میان دو کشور بر این کالاها تعرفه ۲۵ درصدی وضع کند. به اعتقاد او، چین با اعمال محدودیت‌های غیرتعرفه‌ای مانع از رشد صادرات آمریکا به چین می‌شود و در عین حال چین حق مالکیت معنوی محصولات تولیدی آمریکا را رعایت نمی‌کند و با تولید کپی‌های ارزان از آنها به صنعت آمریکا ضربه می‌زند.
در واکنش به تهدیدات دونالد ترامپ، دولت چین، آمریکا را به مقابله به مثل تهدید کرد. دولت چین نیز با انتشار فهرستی حاوی حدود ۱۰۰ کالای آمریکایی از جمله اتومبیل، هواپیما و طیف وسیعی از محصولات کشاورزی ایالات متحده به ارزش تقریبی ۵۰ میلیارد دلار اعلام کرد که زیان اقدام آمریکا را با اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر این محصولات آمریکا جبران خواهد کرد اما ماجرا به همین جا ختم نشد و آقای ترامپ بلافاصله به تیم بازرگانی دولت آمریکا دستور داد که وضع تعرفه ۲۵ درصدی را این بار برای مجموعه‌ای از کالاهای چینی با ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار برنامه‌ریزی کنند.
پس از این توافق تهدیدات، دولت آمریکا در سپتامبر 2018 بر روی 112 میلیارد دلار از کالاهای دولت چین تعرفه 25 درصدی اعمال کرد. در ادامه نیز بارها ترامپ، دولت چین را به افزایش تعرفه‌ها به 400 میلیارد دلار تهدید کرد و حتی در چندین نوبت از قطع کامل تمامی مناسبات با پکن نیز سخن به میان آورد. در سال 2019 نیز مذاکرات میان چین و آمریکا برای توافق تجاری بزرگ آغاز شد و حتی پیرامون فاز اول حل تنش ها نیز توافق شد. با این وجود، به نظر می‌رسد دونالد ترامپ در صورت پیروزی مجدد در انتخابات سوم نوامبر، سطحی گسترده‌تر از تنش‌‌افروزی و جنگ تجرای را میان آمریکا و چین را کلید خواهد زد.
احتمال آغاز جنگ مالی و بانکی
علاوه بر جنگ تجاری طی چند سال اخیر، دولت آمریکا در سطحی دیگر بحث احتمال آغاز جنگ مالی و بانکی با کشور چین را مطرح کرده است. همین امر موجب شده که دولت چین به سرعت تدابیری را برای مقابله با اجرایی شدن احتمالی تهدیدات واشنگتن در پیش بگیرد. در واقع، پکن تلاش کرده با بهره‌گیری از راه‌اندازی سامانه تعاملات و پرداخت های بانکی چین و نیز فاصله گرفتن از سویفت و تقویت جایگاه بین المللی یوان پول ملی چین، با تهدیدهای آمریکا مقابله کند. همچنین، بخش تحقیقات بانک صنایع و بازرگانی چین موسوم به «آی سی بی سی» که بزرگترین بانک دنیا از لحاظ دارایی ها محسوب می شود بتازگی نشستی با حضور محققان برگزار کرده و از آنها برای کمک های فنی، علمی و عملی برای مقابله با آمریکا استمداد جسته است.
شیوع کرونا و تشدید بحران
در شرایطی که بحث‌های مالی و تجاری به شکل جدید بر سرد شدن مناسبات میان آمریکا و چین اثر گذاشته بود، شیوع بیماری کووید -19 سطحی دیگر از تنش فزاینده را میان دو طرف به همراه داشت با شیوع ویروس کرونا که دولتمردان آمریکا این بیماری را بارها با الفاظی همچون "ویروس چینی" و یا "ویروس ووهان" مورد خطاب قرار دادند، ترامپ بارها دولت چین را به پنهانکاری در موضوع ویروس کرونا و همدستی با سازمان بهداشت جهانی برای سرپوش گذاشتن به نقش چین در شیوع ویروس کرونا در جهان متهم کرده است. ترامپ همچنین مدعی شده ویروس کرونا از آزمایشگاهی در ووهان چین به بیرون درز کرده است.
وقتی ترامپ مدافع حقوق بشر در نواحی همجوار چین می‌شد!
اما سطح تنش‌ها میان واشنگتن و پکن در دوران دونالد ترامپ، به مناسبات اقتصادی محدود نشد بلکه آمریکایی‌ها در مواضعی شدیداللحن بارها به بهانه دفاع از حقوق بشر در مسائل سیاسی داخلی و نیز مسائل مربوط به مناطق همجوار این کشور دخالت کردند. در واقع آمریکا بر سر توسعه حضور نظامی چین در دریای جنوبی چین، موضوع هنگ‌کنگ، تایوان و نقض حقوق اقلیت مسلمان استان سین‌کیانگ (تُرک‌های اویغور) با دولت پکن اختلاف‌نظر داشته و تحریم‌هایی را علیه چین به مورد اجرا گذاشته است. دولت چین هم مداخلات واشنگتن در امور داخلی خود را محکوم کرده و در مواردی در برابر تحریم‌های آمریکا مقابله به مثل کرده است.
تحریم هوآوی و تیک‌تاک
یکی دیگر از مسائل موجود میان آمریکا و چین را می‌توان در ارتباط با تلاش‌های ترامپ برای تحریم شرکت چینی هوآوی و تیک‌تاک مورد ارزیابی قرار داد. در ابتدای امر، در سال 2019 آمریکا هوآوی را در فهرست سیاه تجاری خود قرار داد و این تحریم تا سال 2021 تمدید شد. بر اساس تحریم آمریکا، هیچ‌کدام از شرکت‌های این کشور حق داشتن روابط تجاری با غول سازنده تلفن همراه چینی را ندارند. در سال 2020 نیز وزارت بازرگانی آمریکا قانون جدیدی تصویب کرد که بر اساس آن فشار بیشتری روی هوآوی اعمال شد. قانون صادر شده توسط وزارت بازرگانی آمریکا، شرکت‌های تولیدکننده نیمه‌هادی‌ها که برای تولید این تراشه‌ها از فناوری‌های این کشور استفاده می‌کنند را مجبور کرده پیش از فروش محصولات خود به هوآوی، از آمریکا مجوز دریافت کنند. این مسئله به این دلیل رخ داد که دولت آمریکا، هوآوی را به استفاده از طراحی نیمه‌هادی‌های ساخته شده با فناوری آمریکایی در گوشی‌های خود متهم کرد.
یکی دیگر از محورهای ضدیت ترامپ با چینی‌ها در زمینه تکنولوژی را باید در زمینه تحریم شبکه اجتماعی «تیک تاک» مورد ارزیابی قرار داد. در واقع، ترامپ تلاش دارد به دلایلی که آنها را تهدید علیه امنیت ملی آمریکا می‌داند، اپلیکیشن تیک تاک را ممنوع اعلام کند. اما واقعیت امر آن است که جمهوری‌خواهان نگران آن هستند که چین از طریق این نر‌م افزار قصد دخالت در انتخابات 2020 آمریکا را داشته باشد. در همین راستا، دونالد ترامپ به شرکت چینی «بایت‌دنس» مالک تیک‌تاک ۴۵ روز فرصت داد تا با فروش این اپلیکیشن به شرکت مایکروسافت موافقت کند.
