الوقت- تنها چند روز پس از اعلام توافق جنجال برانگیر امارات و رژیم صهیونیستی برای عادی سازی روابط، اکنون بحث فروش جنگنده های پیشرفته اف 35 به امارات خبر ساز شده است. ترامپ اخیرا اعلام کرد عملیات فروش احتمالی به امارات در دست بررسی است. امارات پول کافی برای پرداخت بهای سلاحها را دارد. این سخنان اما به مزاج صهیونیستها خوش نیامده و به صدور بیانیه ای رسمی از سوی وزارت خارجه این رژیم علیه این اقدام انجامید. موضوعی که سرانجام این معامله را در هاله ای از ابهام فرو برده است.
اهداف ترامپ از فروش اف 35 به امارات
برنامه ترامپ در مورد چنین قراردادی به طور حتم یک بعد اقتصادی غیرقایل انکار برای گذار از شرایط بحرانی اقتصادی کنونی آمریکا دارد که فروشهای تسلیحاتی میتواند چرخ اقتصاد آمریکا را به حرکت درآورد. اصولاً از زمان ورود ترامپ به کاخ سفید در سال 2017 موضوع فروش تسلیحاتی در دستور کار مقامات کاخ سفید قرار گرفت. اولین سفر خارجی او به عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس با قرارداد افسانه ای 100 میلیاردی با سعودی ها همراه بود. اکنون نیز که وضعیت شیوع کرونا رکود بزرگی را در اقتصاد آمریکا ایجاد کرده است و موج بیکاری به رقم 42 میلیون نفر با نرخ ۱۳.۳ درصدی رسیده است طبیعتاً ترامپ برای بالا بردن شانس موفقت در انتخابات ریاست جمهوری به چنین قراردهایی نیاز دارد.
مسئله دوم تقویت روند عادی سازی از طریق ایجاد مشوقهایی برای آن است. آمریکا اف 35 را تنها به متحدین راهبردی تحویل داده است که این امر میتواند زنگ خطری برای قطر و عربستان که میزبان پایگاه های آمریکایی هستند و توافقات امنیتی با واشنگتن دارند باشد. دیگر اعضا مهم شورای همکاری یعنی عربستان و قطر تاکنون موضعی محافظه کارانه در قبال پرونده عادی سازی در پیش گرفته اند در حالی که کاخ سفید حمایت سریع و قاطع از توافق را خواستار است.
سومین مسئله به طور حتم متوجه ترکیه است. امارات در محوریت ائتلاف منطقه ای دشمن اخوانی ها با محوریت ترکیه قرار دارد. تقویت نظامی امارات عملاً بر پرونده های رقابت ترکیه و امارات در لیبی و مدیترانه تأثیرگذار خواهد بود در حالی که آمریکا از فروش این جنگنده به ترکیه امتناع می ورزد.
معمای اختلاف کاخ سفید و تل آویو
در این میان موضوع مهم مخالفت رژیم صهیونیستی به عنوان متحد اصلی آمریکا در منطقه با این فروش است . اما چرا نباید اولاً مخالفت صهیونیست ها را چندان جدی تلقی کرد و همچنین ترامپ علی رغم این مخالفت برای این فروش مصمم به نظر می رسد؟
می دانیم که یکی از دلایل اصلی عدم تحویل اف 35 به ترکیه مخالفت اسرائیل بوده است بنابراین منافع امنیتی رژیم صهیونیستی نقش تعیین کننده ای در سیاست های منطقه ای آمریکا در غرب آسیا دارد. با این حال جنس مخالفت صهیونیست ها با تحویل اف 35 به ترکیه و امارات متفاوت است. نتانیاهو و صهیونیست ها ترکیه حتی بدون اردوغان را (به دلیل ساخت مذهبی قوی این کشور و نقش تاریخی آن در تحولات منطقه ای) رقیب و تهدید امنیتی بالقوه ای برای خود احساس میکنند که این امر در دوران اخیر و افزایش رویارویی های ژئوپلتیکی دو طرف در دریای مدیترانه و تلاش ترکیه برای ایفای نقش در تحولات فلسطین تشدید شده است. درمورد امارات عموماً چنین نگرانی هایی برای صهیونیست ها وجود ندارد. اما تل آویو در چارچوب سیاست ضرورت حفظ برتری استراتژیک نظامی خود در منطقه بویژه در عرصه هوایی و هسته ای بیانه مخالفت خود را صادر کرد که بیشتر نمادین است چرا که نقش مخرب آن برای روند عادی سازی واضح می باشد در حالی که صهیونیست ها می توانستند بدون اعلام رسمی آن را از طریق مجاری غیررسمی به واشنگتن اعلام کنند.
در این رابطه موضوع حائز اهمیت گزارشی افشاگرانه ای است که امروز شبکه سی ان ان در مورد تلاشهای محرمانه جارد کوشنر، داماد و مشاور دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا برای فروش سلاحهای پیشرفته از جمله جنگندههای اف۳۵ به امارات که موجب آشفتگی آژانسهای متخصص و کمیتههای کنگره به عنوان مسئل این قراردادها شده است، منتشر کرد. این شبکه اعلام کرد: کوشنر از مذاکرات محرمانه با امارات حمایت میکند. این مذاکرات به رهبری مدیر امور خاورمیانه در شورای امنیت ملی برگزار میشود. با در نظر گرفتن صحت این ماجرا و ارتباطات بسیار قوی کوشنر و لابی صهیونیستی مشخص می شود که صهیونیست ها چندان در اعلام نارضایتی خود جدی نیستند.
اما ترامپ نیز اولاً در چارچوب سیاست آمریکای اول و همچنین برای نجات اقتصادی خود از شرایط دشواری که درآن گرفتار است آنهم چند ماه پیش از انتخابات پتانسیل نادیده گرفتن مخالفت نمادین صهیونیست ها را دارد.
از طرف دیگر طبیعتاً بر خلاف ترکیه که سیاست خاری به مراتب مستقلتری از کشورهای حاشیه خلیج فارس دارد و مدیریت تسلیحات نظامی خریداری شده از غرب را در اختیار می گیرد، امارات هم در سیاست خارجی مطیع خط و مشی های اصلی سیاست منطقه ای آمریکا می باشد و هم آمریکایی ها در کنترل تسلیحات و پایگاه های نظامی خود در خاک این کشور نقش فعالی ایفا میکنند.