به گزارش الوقت پس از مدتها جدال سیاسی میان ترامپ و کنگره تحت کنترل دموکراتها بر سر موضوعات مختلف بالاخره امروز چهارشنبه طرح استیضاح ترامپ با رای مثبت اکثریت نمایندگان مجلس رسماً کلید خورد تا ترامپ سومین رئیس جمهور تاریخ آمریکا پس از اندرو جانسون و بیل کلینتون باشد که در سنا محاکمه میشود.
کمیته قضایی مجلس نمایندگان چند روز پیش، آغاز روند استیضاح ترامپ را رسمیت بخشید و حالا امروز این امر در صحن علنی مجلس نمایندگان به رای گذاشته شد.
دلایل استیضاح ترامپ چیست؟
دموکراتها که از سپتامبر تحقیق استیضاح را به جریان انداختند، استدلال میکنند ترامپ از اختیاراتش سوء استفاده کرده است تا رهبران اوکراین را برای کسب اطلاعاتی علیه رقبای سیاسی خود تحت فشار قرار دهد و همچنین زمانی که دموکراتها به دنبال بررسی این موضوع بودند، با کارشکنی در فعالیت کنگره و خودداری از همکاری با تحقیقات استیضاح، مانع از شهادت دادن کارمندان کاخ سفید و امتناع از ارائه شواهد و اسناد شده است. آنها تاکید دارند که استیضاح آخرین راه کنگره برای حفاظت از دموکراسی ایالات متحده از رئیسجمهوری است که به دریافت کمک خارجی برای تحریف یک انتخابات روی آورده است.
ترامپ اما انجام این اقدامات را رد میکند و روز سه شنبه در نامهای به نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، دموکراتها را به "تلاشی برای کودتا" متهم کرد و نوشت: اگر روند استیضاح را پیگیری کنید، علیه دموکراسی آمریکا اعلان جنگ میکنید.
وی گفته است: من شکی ندارم که مردم آمریکا شما را مسئول میدانند و دموکراتها در انتحابات پیش روی ۲۰۲۰ ریاست جمهوری کاملا مسئول خواهند بود. مردم آمریکا به این زودیها شما را بابت تحریف عدالت و سوءاستفاده از قدرت نمیبخشند. رئیس جمهوری آمریکا در این نامه که سهشنبه ارسال شد، نوشت: "شما اهمیت این واژه زشت یعنی استیضاح را کم کردهاید!"
وی همچنین در سخنانی دیگر سعی کرد تا با برشمردن دستاوردهای خود استیضاح را طرحی سیاسی نشان دهد. ترامپ در این زمینه گفت: «ناراحت کننده است، یک جنتلمن به کاخ سفید آمد و همه کاری که آنها کردند این بود که هرگز نگذاشتند نفس راحت بکشد. همه آنچه میخواهند این است که مرا استیضاح کنند. از فردای همان روز انتخابم شروع کردند، از همان فردای ادای سوگند. اما این رئیس جمهور به واشنگتن آمد و گفت: من میخواهم واشنگتن را پاکسازی کنم میخواهم به مردم کمک کنم . او کاهش مالیاتی بزرگی داشت، ارتش را قوی کرد، آنها از دستش عصبانی شدند چون دقیقا همان کاری را کرد که می گفت. تاریخ ثبت خواهد کرد که ما یکی از بهترین دورانها را در طول تاریخ داشتهایم».
پس از آن ترامپ چندین توییت در محکومیت استیضاح منتشر کرد و شمار زیادی از پیامهای کسانی که در حمایت از او نوشتهاند را بازنشر داد.
او ابتدا نوشت: «همه مسئله محاکمه کردن یک رئیسجمهور به استناد شبهات و بدون در نظر گرفتن واقعیات است. حتی رئیسجمهور اوکراین هم گفت که خبری از فشار نبود.»
او بلافاصله پیام دیگری با این مضمون نوشته است: «استیضاح پیشنهادی وحشتناک برای کشورمان است. هر چه مردم بیشتر درباره استیضاح بدانند، آدمهای کمتری از آن حمایت میکنند.»
وی در پیام بعد، پیام چند ساعت قبلتر خود با این مضمون را بازنشر کرد: «باورتان میشود امروز چپهای افراطی، یعنی دموکراتهای اهمالکار من را استیضاح خواهند کرد؟ و من هیچ کار اشتباهی انجام ندادهام. این وحشتناک است. متن [گفتوگوی تلفنی] را بخوانید. این اتفاق هیچ وقت نباید برای یک رئیسجمهور دیگر بیفتد. دعا کنید.»
اما ساعاتی پس از ارسال نامه ترامپ و پیش از رای گیری نهایی، پلوسی با "منزجرکننده" نامیدن محتوای نامه، به همکاران دموکراتش گفت اگر آنها به استیضاح رئیسجمهوری آمریکا رای ندهند، در انجام وظایفشان طبق دستورالعمل کنگره "مرتکب قصور" شدهاند. او تاکید کرد، تحقیق استیضاح مجلس نمایندگان آمریکا "مشخص ساخت که دونالد ترامپ از اختیارش برای منافع شخصی و منفعت سیاسی سوء استفاده کرد و اینکه او با بیان اینکه فراتر از سطح پاسخگویی، بالاتر از قانون اساسی و بالاتر از مردم آمریکاست، در کار کنگره کارشکنی کرده است."
به فاصله یکسال مانده به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و در حالی که رقابتهای درون حزبی میان نامزدهای دموکرات برای رسیدن به کاندیداتوری اصلی حزب شدت گرفته است به نظر می رسد که دموکراتها کلید زدن طرح استیضاح به دنبال بهره برداری تبلیغاتی از تمرکز رسانه ها بر این رویداد بزرگ هستند.
روند استیضاح رئیس جمهور چگونه است؟
قانون اساسی ایالات متحده آمریکا به کنگره ایالات متحده آمریکا حق دادهاست که علیه مقامات رسمی کشور به جرم ارتکاب جرائم بزرگ و خائنانه، اقامه دعوا کرده و در صورت محکوم شدن، آنان را از کار برکنار نماید. این جرائم شامل خیانت، دریافت رشوه، جرائم سنگین اجتماعی وادای شهادت دروغ در زیرسوگند است.
استیضاح از دو طریق قابل طرح است. اول اینکه ممکن است دیوان عالی فدرال ایالات متحده آمریکا علیه یکی از مقامات رسمی کشور اعلام جرم کند و از کنگره بخواهد که فرد مزبور را به دلیل ارتکاب عمل مجرمانه استیضاح نماید. اما در شیوه دوم، کنگره خود رأساً و مستقیماً وارد عمل میشود و علیه یک مقام دولت فدرال اعلام جرم مینماید.
پس از آن این طرح به سنا برده میشود و در آنجا باید دستکم ۶۷ سناتور به آن رای دهند تا استیضاح ترامپ عملا تایید و آغاز شود، اما با توجه به اکثریت جمهوریخواهان در این مجلس کنگره، چنین امری محتمل به نظر نمیرسد.
شکاف در جامعه میان مخالفان و موافقان استیضاح ترامپ
روند استیضاح ترامپ باعث ایجاد دو دستگی شدید سیاسی در آمریکا شده است که انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ را پیش رو دارد.
بر اساس نظرسنجیهای انجام شده از سوی سایت RealClearPolitics.com، چهل و شش و نه دهم درصد از مردم آمریکا میگویند ترامپ باید استیضاح شود و از صحنه قدرت برود در حالیکه ۴۷.۶ درصد دیگر میگویند، ترامپ را نباید استیضاح کرد. همچنین در همین نظرسنجی مشخص شد که ۸۳ درصد از دموکراتها از استیضاح حمایت میکنند و ۸۸ درصد از جمهوری خواهان مخالف استیضاح هستند.
همزمان با آماده شدن مجلس نمایندگان آمریکا برای رای گیری امروز (چهارشنبه) برای استیضاح رئیس جمهوری این کشور، هزاران تن در سراسر ایالات متحده در حمایت از این اقدام دست به راهپیمایی زدند. این راهپیماییها در واشنگتن دی سی، نیویورک سیتی، سنت پال در مینهسوتا و فونیکس در آریزونا برگزار شد و معترضان در این راهپیماییها خواستار استیضاح ترامپ بابت تعاملاتش با اوکراین شدند.
در کارولینای شمالی، گروه کوچکی از معترضان با تغییر شعر "کریسمس مبارک" برای استیضاح ترامپ خواندند؛ "کریسمس شادی را برایت آرزو میکنیم." "برایت یک استیضاح خوب آرزو میکنیم، برایت یک استیضاح خوب آرزو میکنیم، برایت یک استیضاح خوب آرزو میکنیم و همین الان برو."


اما در پی رای مثبت مجلس نمایندگان به استیضاح ترامپ رسانه ها نظرسنجی های مختلفی را این مورد منتشر کردند. بر اساس نظرسنجی سراسری که توسط روزنامه یواسای تودی/ پایگاه نظرسنجی دانشگاه سافولک صورت گرفته، نشان میدهد که ترامپ، جو بایدن معاون رئیس جمهور سابق آمریکا را با سه درصد اختلاف، برنی سندرز، سناتور ایالت ورمونت را با پنج درصد اختلاف و الیزابت وارن، سناتور ماساچوست را با هشت درصد اختلاف شکست میدهد. در این رقابت تنگاتنگ، ترامپ همچنین نسبت به پیت بوتیجج، شهردار ساوث بند، شهر کوچکی در ایالت ایندیانا با ۱۰ درصد اختلاف و نسبت به مایکل بلومبرگ، شهردار نیویورک با ۹ درصد اختلاف پیشتاز است.
همچنین بر اساس یک نظرسنجی دیگر نیمی از نظامیان آمریکایی اعلام کرده اند «دونالد ترامپ» رئیسجمهور این کشور را بهعنوان فرمانده کل قوا قبول ندارند.
به نوشته روزنامه «ایندیپندنت»، ۴۹.۹ درصد از ۱۶۳۰ نظامی مشغول به خدمت در ارتش آمریکا که در نظرسنجی دانشگاه «سیراکیوز» شرکت کردند، ترامپ را بهعنوان رئیسجمهوری محبوب قبول نداشتند و از نظر ۴۵.۱ درصد از این نظامیان نیز ترامپ را بسیار نامحبوب دانستند.
۵۸ درصد از این نظامیان، با خروج نیروهای آمریکایی از سوریه مخالف بودند. همچنین ۵۹ درصد از شرکتکنندگان در این نظرسنجی با تأمین هزینههای ساخت دیوار مکزیک از محل بودجه نظامی آمریکا مخالفت کردند.