الوقت- چالش‌های بوجود آمده از تعارضات ایدئولوژیکی و رقابت‌های منطقه‌ای در روابط ترکیه و عربستان سعودی سیر رو به گسترشی یافته است به صورتی که حتی همکاری های پیشین در موضوعات مختلف منطقه‌ای را نیز تحت شعاع خود قرار داده و می توان پایان تمامی نقاط اتصال دو پایتخت در فصل بندی‌های منطقه ای و بین‌المللی را درآینده به نظاره نشست چنانکه سران دو کشور با وجود اتحاد سابق در پُشت‌گیری تمام عیار از مخالفان سوریه و تروریست‌ها برای سرنگون کردن اسد، امروزه طریق بسیار متفاوتی را از یکدیگر در پیش گرفته‌اند تا حدی که به تقابل منافع اساسی دو کشور در این بحران مهم منطقه‌ای انجامیده است. این موضوع را می‌توان همچنین در پرونده‌های منطقه‌ای دیگری از جمله موضوع فلسطین، نظام امنیتی خلیج فارس و یا تقابل آمریکا و ایران در منطقه مشاهده کرد اما شاید یکی از بحث‌انگیزترین موضوعاتی که بتوان آن را در آینده به عنوان صحنه تقابل اردوغان و سعودی‌ها مد نظر قرار داد موضوع یمن است.
رد پای این رویارویی بالقوه در آینده را می‌توان در نوع مواجهه ترکیه با موضوع یمن در طول سه سال سپری شده از این بحران مهم منطقه‌ای مشاهده کرد. فقدان اهداف راهبردی از قبل تعیین شده در رفتار ترکیه به ویژه در مراحل ابتدایی جنگ یمن موجب شد تا ابتدا آنکارا به حمایت از عربستان وارد اردوگاه کشورهای سنی – افراطی شد اما به مرور و در دراز مدت به بازنگری در دیدگاه خود نسبت به جنگ یمن پرداخت و از جبهه متجاوزان فاصله گرفت تا آنجا که طی یکسال اخیر دولت اردوغان همسو با نگاه منفی افکار عمومی در ترکیه نسبت به نسل‌کشی در یمن به انتقاد از روند جنگ در این کشور پرداخته است. در این زمینه علاوه بر رسانه‌ها و موضع گیری های مختلف مقامات سیاست خارجی ترکیه، می‌توان به اظهارات شخص اردوغان در نشست گروه 20 در آرژانتین در انتقاد از تداوم جنگ و ضرورت آغاز مذاکرات صلح یمن اشاره کرد که به معنای تشدید روایارویی‌های آنکارا- ریاض پس از قتل جمال خاشقچی بود.
حمایت عربستان از کردهای سوریه و عراق
به طور حتم مهمترین مولفه برای تلاش ترکیه در جهت حضور بیشتر و تأثیرگذار تر در تحولات یمن به تلاش برای ایجاد موازنه در تهدیدآفرینی علیه منافع عربستان سعودی می‌باشد که با محوریت محمد بن سلمان سیاست مهار ترکیه و درگیر کردن این کشور با چالش‌های درونی (نزاع دولت و کردها) به منظور کاستن از میزان اثرگذاری آنکارا در تحولات منطقه را دنبال می کند. سیگنال این تهدید برای منافع ترکیه با تلاش‌های عربستان و امارات برای نزدیکی بیشتر به کردهای سوریه و حتی عراق شنیده می‌شوند که البته از سوی مقامات کاخ سفید نیز مورد حمایت و پشتیبانی می شود. قدرت گرفتن کردهای سوریه در تحولات آتی این کشور به همان اندازه که می‌تواند تهدیدی جدی برای محیط امنیتی ترکیه و در نتیجه موقعیت سیاسی اردوغان در آینده رقم بزند خوشایند رژیم صهیونیستی و آمریکا و به تبع آنها عربستان سعودی و شخص محمد بن سلمان می باشد که در ماجرای قتل خاشقچی انگیزه مضاعفی برای انتقام‌گیری از اردوغان یافته است.
لذا در این شرایط در دسترسترین و کم هزینه ترین گزینه محتمل برای ترکیه می تواند لحاظ کردن توجه بیشتر به بحران یمن به عنوان حیات خلوت سعودی‌ها و نقطه حساس آسیب‌‌پذیری ریاض از مناقشات منطقه‌ای سال‌های اخیر باشد. این امر علاوه بر ایجاد موازنه برای بازداشتن سعودی‌ها از نزدیکی بیشتر به کردهای سوریه و عراق، می‌تواند عامل تقویت پرستیژ بین المللی ترکیه (بویژه در افکار عمومی جهان اسلام) شود. برای این منظور نوع نقش آفرینی ترکیه بسیرا حائز اهمیت است. در حالی که در اکثر نظرسنجی‌ها غاطبه شهروندان کشورهای اسلامی جنگ عربستان در یمن را در راستای منافع رژیم صهیونیستی و آمریکا دانسته و مورد نکوهش قرار داده‌اند، ترکیه تلاش برای پایان دادن به بحران انسانی و جنگ را در اولویت دیدگاه خود نسبت به موضوع یمن قرار داده است.
پتانسیل ثبات آفرینی ترکیه در یمن
بیش از سه سال تجاوز، بمباران، کشتار، نابود کردن زیرساخت‌ها، محاصره اقتصادی و ... برای شکست دادن انقلابیون یمنی و در راس آنها جنبش انصارلله ناکام ماند و این امر اکنون لزوم حضور پررنگ انصارلله در آینده تحولات سیاسی یمن را برای جامعه بین المللی اجتناب ناپذیر کرده است. در این میان تأکید جهانی بر لزوم شکلگیری گفتگوهای یمنی- یمنی برای خاتمه دادن به بحران (که مرحله اول آن ماه گذشته در استکهلم سوئد برگذار شد) با توجه به وجود حزب اخوانی اصلاح در میان مخالفان انصارلله خود مفری مهم برای نقش‌آفرینی آنکارا در روند مذاکرات ایجاد کرده است. ترکیه اردوغانی به عنوان پدر اخوان المسلمین در منطقه می تواند با تشویق اخوانی های حزب اصلاح برای مذاکره و کسب توافقات سیاسی با صنعا، هم به عنوان قدرتی منطقه ای نقش تأثیرگذار و ثبات آفرین خود را برجسته کند و هم قدرت موازنه بخش برای بازداشتن ریاض از حمایت بیشتر از کردهای سوریه را به دست آورد. اثرات این موضوع همچنین می تواند به نزدیکی بیشتر مواضع آنکارا و محور تهران- دمشق در قبال تحولات شمال سوریه یاری رساند چنانکه ماه پیش حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران در پنجمین جلسه شورای عالی روابط راهبردی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه گفت: «ترکیه می تواند در روند صلح و مذاکرات یمنی- یمنی نقش آفرینی کند و در زمینه افزایش کمک های انسان دوستانه به مردم یمن اقدام نماید».
