نقش ایران در تعاملات مسکو – تل آویو به حدی بوده است که در مواقعی عملاً موجب واگرایی و حتی تیرگی در روابط روسیه و اسرائیل شده است که این موضوع در همکاریهای نظامی و هستهای روسیه با ایران و همچنین حمایت مسكو از دولت سوریه که همواره با مخالفت اسرائیلیها مواجه شده نمود بیشتری داشته است و از همین رو نیز مقامات رژیم صهیونیستی از همه ابزار و اهرم های خود برای ایجاد شکاف در روابط ایران و روسیه استفاده کرده اند.
الوقت- در سال های اخیر، ایران و روسیه در مسائل بین المللی همکاریهای گوناگونی داشته اند که از جمله آنها میتوان به مخالفت با یکجانبهگرایی امریکا و ایجاد یک نظام چندقطبی در جهان؛ جلوگیری از فشارهای امریکا برای منزوی کردن ایران و روسیه؛ دستیابی به قدرت مانور بیشتر در سطح بینالملل با همکاری دولتهای مستقل یا ناراضی از وضع موجود؛ جلوگیری از گسترش ناتو به شرق؛ مخالفت با استانداردهای دوگانه غرب در زمینه حقوق بشر؛ مخالفت با تضعیف نقش سازمان ملل در حل و فصل بحرانهای منطقه ای و بین المللی اشاره کرد. اما شاید آشکارترین وجه همکاری های ایران و روسیه را بتوان در مسأله سوریه جستجو کرد که با توجه به همسویی مواضع ایران و روسیه در حمایت از حکومت بشار اسد، زمینه های همکاری بیشتر تهران ـ مسکو را رقم زده است. اما این روابط همواره تحت تاثیر یک سری از متغیرهای داخلی و خارجی با فراز و نشیب های فراوانی همراه بوده است.
در این بین یکی از متغیرهای مهم در روابط روسیه و ایران، نقشی بوده که رژیم صهیونیستی ایفا کرده است. همچنانکه طی سالهای گذشته، گاهی روابط روسیه و اسرائیل به علت همکاریهای مسکو ـ تهران، به ویژه در بخشهای نظامی و هستهای، تا حدودی تیره شده است؛ زیرا روابط روسیه با ایران در زمینه هسته ای و نظامی، از نگاه اسرائیل تقویت دشمن شماره یک آنها محسوب می شود. بنابراین همکاریهای روسیه با ایران در زمینه هسته ای، مسأله ای حساس در روابط روسیه ـ اسرائیل محسوب میشود. موضع اسرائیل در این خصوص، بر مواضع امریکا نیز به شدت تأثیرگذار است.
به هر صورت، مقامات اسرائیل همواره در حال رایزنی با سران کشورهای مختلف بوده و هستند تا بتوانند جوّ موجود را به نفع خود و علیه ایران تغییر دهند. و دراین میان یکی از اهداف اصلی اسرائیلی ها، همسو کردن مقامات کرملین با سیاستهای ضد ایرانی تلآویو و واشنگتن است. در این راه، آنها از هیچ تلاشی فروگذار نكرده و علاوه بر مذاکرات مستقیم خود با دولتمردان روس، از طرف های ثالث و شرکای خویش میخواهند كه به آنها در تأثیرگذاری بر مواضع روسیه در قبال ایران کمک كنند.
بنابراین اسرائیل همواره به صورت مستقیم و غیرمستقیم میکوشد روی مواضع روسیه در قبال ایران تأثیر گذارد. این مسأله به خصوص در دوره ریاستجمهوری مدودیف مشهودتر بود؛ زیرا وی سیاست نزدیکی با امریکا را پیش گرفت و با توجه به تأثیر لابی اسرائیل در امریکا، تلآویو سعی میکرد از طریق امریکا بر تصمیمها و رویکردهای کرملین در قبال ایران تأثیر بگذارد. این دغدغه مقامات اسرائیل به خصوص در مورد قرارداد فروش سامانه اس 300 روسیه به ایران مشهود بود؛ چنان كه برخی اعتقاد دارند كه اسرائیل بنا به درخواست مسكو، همکاری نظامی فنی با گرجستان را قطع كرد و در مقابل، مسكو نیز در پاسخ به درخواست دولت یهودی از صدور سامانههای اس ـ 300 به ایران خودداری ورزید.
اسرائیل به خوبی میداند که روسیه به سبب مناسبات نزدیکی که با ایران دارد و با داشتن حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد، میتواند در روشن كردن عوامل منجر به تصمیمگیریهای اسرائیل در مورد هرگونه اقدام نظامی احتمالی علیه ایران نقشی کلیدی داشته باشد. به همین علت در مذاکرات مقامات دو طرف، همواره ایران یکی از اصلیترین محور مذاکرات بوده است.
در مجموع می توان گفت که نقش ایران در تعاملات مسکو – تل آویو به حدی بوده است که در مواقعی عملاً موجب واگرایی و حتی تیرگی در روابط روسیه و اسرائیل شده است که این موضوع در همکاریهای نظامی و هستهای روسیه با ایران و همچنین حمایت مسكو از دولت سوریه که همواره با مخالفت اسرائیلیها مواجه شده نمود بیشتری داشته است و از همین رو نیز مقامات رژیم صهیونیستی از همه ابزار و اهرم های خود برای ایجاد شکاف در روابط ایران و روسیه استفاده کرده اند. اگرچه این شکاف در موارد دیگری نیز بروز کرده است که البته چندان هم به سیاست های ایران در منطقه بی ربط نبوده اند. از جمله آنکه روسیه در مسأله صلح خاورمیانه تاکنون نه تنها برخی گروههای فلسطینی نظیر حماس را به عنوان یک گروه تروریستی شناسایی نکرده، بلکه با آنها روابط نسبتاً نزدیکی نیز برقرار كرده است. همچنین روسیه از ایجاد یک دولت مستقل فلسطینی حمایت کرده است که چندان مورد رضایت اسرائیلیها نیست.