الوقت- سخيداد هاتف يكي از كارشناسان سياسي افغانستان، اخيرا مطلبي را منتشر كرده است كه بسيار قابل تامل و با واقعيت‌هاي ميداني افغانستان همخواني دارد. وي در جواب يك سوال اساسي و مهم، تحليل منطقي ارائه مي‌دهد كه اين تحليل عينا آورده مي‌شود.
وي مي‌گويد: تصور کنید که همین امروز حزبی وجود می‌داشت با نام شورای نظار یا حزب وحدت یا جنبش ملی. بعد، شما به این حزب سلاح‌های مدرن ِ آتشبار می‌دادید، تانک‌های پیشرفته می‌دادید و نیروهای پیاده‌اش را با صدها هلیکوپتر و طیاره‌های اکمالاتی و جت‌های جنگنده حمایت می‌کردید. آیا امکان داشت طالبان بر شهری حمله کنند و از عهده‌ی مقابله با نیروهای این حزب، هر کدام از این احزاب، برآیند؟ حالا به‌جای این حزب، که دیگر وجود ندارد، اردوی (ارتش) ملی مجهز یک دولت ِ پر طول‌وعرض را بگذارید که حمایت‌های مستقیم نظامی و مالی ده‌ها کشور جهان را با خود دارد. چرا این ارتش مقتدر در برابر گروه تروریستی طالبان این‌چنین ناتوان است؟ چرا در دو سال ِ تمام این ارتش شکوهمند، که یونیفورم‌های پلنگی سربازان و ژنرال‌هایش آدم را احساساتی می‌کند، حتي قادر نیست شهر کندوز را (از ولایت‌اش بگذریم) از چنگ کشتارجویان طالب آزاد کند؟
پاسخ به این سوال‌ها خیلی دشوار نیست. سربازان ارتش خوب می‌جنگند و همه‌روزه جان خود را بر کف گرفته به مصاف کشتارجویان طالب می‌روند. روزی نیست که سربازان سر نبازند و داغ رفتن خود را بر دل خانواده‌های خود نگذارند. مشکل در مدیریت جنگ است. آن‌هم نه به این معنا که مدیرانی که رهبری جنگ را بر عهده دارند، آدم‌های بی‌کفایت و نادان یا ترسو هستند. بلكه به این معنا که مدیران بلندپایه‌ی کشور- تا وزیر دفاع و رییس امنیت و رییس‌جمهور- اساسا بنای مقابله با تروریست‌های طالبان را ندارند. اگر چنان اراده‌یی وجود داشت، چه‌گونه ممکن است طالبان هر سال چند بار بر شهری چون کندوز حمله کنند و صدها انسان بی‌گناه را از دم تیغ بگذرانند و ارتش مجهز دولت نتواند یک بار برای همیشه سایه‌ی شوم آنان را از سر شهر و شهروندان کندوز بردارد؟ چه‌گونه ممکن است دولت نتواند راه‌های تامین اسلحه و مواد غذايی و خطوط لجستیک طالبان را قطع کند؟
طالبان نه نیرویی فوق انسانی دارند و نه از نیازهای معمولی یک گروه جنگنده مستغنی‌اند. امکانات تسلیحاتی و جنگی‌شان نیز در مقایسه با امکانات ارتش ملی بسیار ناچیز است. با وجود این، دیگر کاملا آشکار است که طالبان در همه‌جا دست بالاتر دارند. چرا؟ برای اینکه دولت اشرف غنی می‌خواهد طالبان قدرتمند و مسلح بمانند، اما در عین‌حال، اگر ممکن باشد، به سقوط کامل این دولت رضا ندهند و بگذارند که بر اساس یک تقسیم کار قبیله‌یی هر کس در جای خود نقش بازی کند.
از ديد سخیداد هاتف، حاكميت فعلي همانند گذشته، هم به دنبال حفظ قدرت (به دليل پشتوني بودن) و هم به دنبال راضي كردن طالبان براي مشاركت در قدرت است و در چنين حالتي است كه دولت اراده جدي براي مقابله با طالبان ندارد و با آنان مماشات مي‌كند و شايد به همين جهت حامد كرزي رئيس جمهور پيشين افغانستان، بر اين باور است كه تصرف برخي شهرها توسط طالبان را حق طالبان دانسته و آنان را به نوعي برادر خوانده است.
