به گزارش الوقت 10 روز پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان و در حالی که روند شمارش آرا همچنان ادامه دارد سخنان نامزدها در مورد نتایج انتخابات موجب هشدار ناظران در مورد امکان تکرار مجدد بحران همانند دوره پیشین انتخابات ریاست جمهوری شود. از طرف دیگر برخی از نامزدها به کندی روند شمارش آرا اعتراض میکنند و ادعای تقلب نیز موضوع دیگری است که روند اعلام نتایج انتخابات افغانستان را به چالش طلبیده است.
مدعیان پیروزی پیش از اعلام نتایج
16 مهر زرمینه کاکر معاون سخنگوی این کمیسیون به رادیو آزادی گفت مطابق قانون انتخابات تنها کمیسیون انتخابات حق اعلام نتایج را دارد و هر کسیکه خلاف قانون و طرزالعملهای کمیسیون اقدام کند، تخلف است.
او گفت: "دستههای که پیش داوری کردهاند تا فعلاً از سوی ما توصیه و اخطاریه دریافت کرده اند و اگر ادامه بدهند به این کار شان، براساس قانون ما همراهشان رفتار خواهیم کرد."
از طرف دیگر ابراهیم الکوزی نامزد سابق ریاست جمهوری، پیشداوری در مورد نتیجه انتخابات ریاست جمهوری را سرپیچی از قانون عنوان کرده و از نامزدان خواست که منتظر فيصلۀ کميسيون باشند.
گفتنی است دستۀ انتخاباتی ثبات و همگرایی به رهبری عبدالله عبدالله روز دوشنبه مدعی شد که انتخابات ریاستجمهوری، یک برنده دارد و هرچه زودتر باید نتایج انتخابات اعلام شود.
محمد اشرف غنی رهبر دسته انتخاباتی دولت ساز نیز به تازگی در یک مصاحبه با مجله شپیگل آلمان گفته است، علایمی وجود دارد که ممکن برای پنج سال آینده به حیث رئیس جمهور کار کند اما او مانند دیگران منتظر اعلام نتایج نهایی از سوی کمیسیون مستقل انتخابات خواهد بود. اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان در گفتگو با اشپیگل، گفت که تیم انتخاباتی وی اعلام پیروزی نکرده است و منتظر نتایج نهایی خواهد ماند. با این حال رهبر تیم دولتساز افزود: نشانههای خوبی وجود دارد که من پنج سال دیگر نیز برای آینده افغانستان سخت کار خواهم کرد اما مانند دیگران باید منتظر نتایج نهایی انتخابات باشم.
پیش از این رحمتالله نبیل، یکی دیگر از نامزدان انتخابات گفته است انتخابات به علت کم رنگ بودن مشارکت مردم هیچ برندهای ندارد و انتخابات به دور دوم خواهد رفت.
از طرف دیگر به گزارش ایندیپندنت فارسی شورای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، پس از برگزاری انتخابات ششم مهر ۱۳۹۸، نخستین جلسه خود را در مورد وضعیت و نتایج انتخابات برگزار کردند و اعلام داشتند انتخابات ریاست جمهوری ششم مهر، در افغانستان در صورتی که آرای سیاه از سفید جدا شود، هیچ یک از کاندیداها برنده نیست و انتخابات به دور دوم میرود.
کندی شمارش آراء و فشارها برای اعلام نتایج زودهنگام
با مشاهده نشانه هایی از کندی روند شمارش آرا این موضوع به محل اختلاف میان کمیسون انتخابات و نامزدهای انتخاباتی تبدیل شده است به صورتی که خانم حوا علم نورستانی، رییس کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان 15 مهر به رسانهها گفت، از سوی شماری از کاندیدان بر کمیسیون فشار آورده میشود تا نتایج این انتخابات را زود اعلام کند. او از مقامهای ناتو و سفارت بریتانیا در کابل خواسته است، از نامزدان انتخابات بخواهند بر این کمیسیون فشار نیآورند.
روز سه شنبه «مولانا عبدالله» مسئول کمیسیون انتخابات ریاست جمهوری افغانستان از امکان به تعویق افتادن نتایج نهایی شمارش آراء طبق برنامه زمانی از پیش اعلام شده در 27 مهر خبر داد. وی در اینباره گفته بود: با وجود اینکه ۱۱ روز از این انتخابات ریاست می گذرد انتقال اطلاعات صرفا از ۱۴ هزار دستگاه از ۲۶ هزار ۵۶۸ مراکز رای گیری به سیستم مرکزی انجام شده است.
آقای عبدالله، در تویتی نوشته است: «از جمله۲۶ هزار و ۵۶۸ محل رایدهی تا کنون معلومات «ابتدایی» ۲۲ هزار و ۴۰۰ دستگاه و معلومات نهایی ۱۴هزار دستگاه بایومتریک به سرور مرکزی انتقال شده است. اگر معلومات بیومتریک چنین طی مراحل شود، اعلان نتایج انتخابات تا ۲۷ میزان ناممکن میباشد.»
وی تصریح کرد: اگر روند انتقال اطلاعات با سرعت کنونی ادامه یابد اعلام نتایج ابتدایی عملا در ۲۷ مهر غیرممکن است.
ادعاهای تقلب در انتخابات
اما همزمان با انتقادات به روند کند شمارش آراء مسئله امکان تقلب نیز به بحث مهم این روزهای انتخابات افغانستان تبدیل شده است.
کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخاباتی افغانستان حدود 4 هزار و 500 شکایت دریافت کرده و روز یکشنبه نیز کمیسیون انتخابات اعلام کرد که برخی از دستگاههای بیومتریک ناپدید شده و کارت حافظه برخی از دیگر دستگاهها نیز توسط افراد قدرتمند از این سامانهها خارج شده است.
همچنین شورای نامزدان ریاست جمهوری اعلام کرده است که در انتخابات دو تیم (دولت ساز و ثبات و همگرایی)، که غیر قانونی به قدرت تکیه زدند، بیشترین تقلبها را نیز به نفع خود انجام دادهاند که این وضعیت برای شورای نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و شهروندان افغانستان بههیچ وجه قابل قبول نبوده و اجازه نخواهند داد که بار دیگر آرای تقلبی و اشخاص متقلب با سرنوشت مردم بازی کنند. این شورا تاکید کرد که ما از تک تک رای پاک شهروندان افغانستان دفاع خواهیم کرد.
رحمتالله نبیل، عضو دیگر شورای نامزدها در مورد نتایج انتخابات و مشکلات پس از آن گفت: «از کمیسیون مستقل انتخابات و شکایت انتخاباتی میخواهیم که رای پاک را از ناپاک جدا کنند و بار دیگر اجازه ندهند که چند فرد متقلب بر مردم حکومت کنند و برای ما هم قابل قبول نخواهد بود که این بار نیز آرای ناپاک سرنوشت افغانستان را به بحران بکشد».
کمیسیون مستقل انتخابات، بارها اعلام کرده است که آرای سیاه از سفید و بایومتریک از غیر بایومتریک جدا میشود و همچنین شمارش آرای ناپاک برای کمیسیون انتخابات، قابل قبول نیست.
کمیسیون انتخابات روز گذشته نیز در در گزارشی اعلام کرد که تنها آراء ثبت شده در دستگاه های بایومتریک نزد آنها اعتبار دارد و از شفافیت کامل در روند شمارش آراء به مردم افغانستان اطمینان داد.
در این میان سه شنبه سفارت آمریکا در افغانستان نیز با اعلام اینکه کارمندانش به تازگی از کمیسیون انتخابات افغانستان و روند کار کمیسیون دیدار کردهاند مدعی شد"جایی برای تقلب در انتخابات افغانستان وجود ندارد".
این سخنان سفارت آمریکا با انتقاد نعیم ایوبزاده، مسئول بنیاد انتخابات شفاف افغانستان (تیفا) روبه رو شد. ایوب زاده در یک نشست خبری گفت: "بیانیه بازیگر جامعه جهانی را کاملا رد میکنیم. با این نوع خوشبینی نمیتوانیم شفافسازی کنیم و به یک نتیجه مطلوب برسیم. خواهش ما از جامعه جهانی این است که موضعگیری واقعبینانه داشته باشند."