به گزارش الوقت روز گذشته15 آبان، 354 قطعه ارزشمند تاریخی متعلق به دوران مصر باستان شامل گلدان‌های سفالی و مجسمه‌های برنزی از الهه‌ها و خدایان مصری و همچنین چندین اثر باستانی مربوط به دوران اسلامی مصر، از امارات متحده عربی به این کشور بازگردانده شد. این آثار که به صورت قاچاق وارد امارت شارجه شده بود به دستور حاکم شارجه سلطان بن محمد القاسمی به قاهره تحویل داده شد. اما این واقعه تنها بخش بسیار ناچیزی از سرنوشت آثار تاریخی و باستانی کشورهای خاورمیانه در طول چند سال اخیر را روایت می کند. روایت کلان‌تر از سرنوشت آثار باستانی منطقه نابودی توسط گروه‌های تروریستی ضد فرهنگ و به غارت رفتن این آثار بوسیله سوداگران تمدن است.
داعش پس از آنکه در سال 2014 شهر موصل را اشغال کردند و همچنین در پاییز 2015 شهر تدمر یا پالمیرا را در سوریه به تصرف خود درآوردند؛ آثار باستانی بسیاری را یا از بین بردند یا به سرنوشتی نامعلوم دچار کردند. همه این اقدامات باعث شد تا بخش زیادی از آثار تاریخی در عراق و سوریه غارت و یا ویران شود.
گزارش سازمان ائتلاف آثار تاریخی
بر اساس تحقیقات سازمان موسوم به «ائتلاف آثار تاریخی»، بیش از 700 منطقه تاریخی در 22 کشور در جهان به کلی نابود شده اند. در این بین بدترین آسیب ها مربوط به نابودی آثار تاریخی شهر تدمر (پالمیرا) در سوریه و تخریب کامل شهر "نمرود"در عراق است. بر اساس گزارش این سازمان، گروه تروریستی داعش در سال های اخیر آسیب شدیدی به آثار تاریخی بخش های تحت اشغال خود وارد کرده است. سازمان ائتلاف آثار تاریخی نقشه ای منتشر کرده که می توان در آن پیامدهای گسترش داعش در کشورهای مختلف را مشاهده کرد.
بنیان گذار این سازمان در اظهاراتی عنوان کرده که اخبار بسیاری در رابطه با نابودی های ایجاد شده از سوی داعش منتشر شده است؛ اما وقتی این نابودی ها به شکل تصویری ارائه می شوند، آن گاه میزان ویرانی به خوبی مشاهده می شود.
اظهارات و مستندات مقامات کرملین
نماینده دائم روسیه در سازمان ملل متحد (ویتالی چورکین)، شهر "غازیان تپ" ترکیه را بزرگ ترین مرکز فروش آثار تاریخی و باستانی می داند که عناصر وابسته به گروه تروریستی داعش از سوریه و عراق غارت کرده‌اند. چورکین افزوده: هزاران مرکز باستانی و تاریخی جهانی در اشغال گروه تروریستی داعش قرار دارد و برخی از این مراکز در فهرست میراث جهانی "یونسکو" قرار دارد. وی گفته: داعش سالانه 200 میلیون دلار از بابت فروش آثار باستانی و تاریخی غارت شده درآمد کسب می کند و این آثار قدیمی و بسیار با ارزش سوریه و عراق از ترکیه به خصوص شهر "غازیان تپ" به خارج از ترکیه قاچاق می شود. این مقام روس خاطرنشان کرد: این آثار تاریخی و باستانی از طریق مزایده‌های غیر قانونی در فضای مجازی و پایگاه‌های اینترنتی و همچنین در بازار محلی فروخته می‌شود.
فاجعه تاریخی در عراق و سوریه
اما فروش و قاچاق، تنها بخشی از اقدامات عناصر تروریست های داعش بوده و آنها با اقدامات خشونت بار برخی آثار باستانی مهم در استان "نینوا" عراق را نیز از بین برده اند و تخریب کلیسای ساعت و دروازه الهه نمونه ای از آنها است. یک منبع امنیتی در شهر موصل درباره انفجار کلیسای ساعت در سال گذشته اظهار داشت: گروه تروریستی داعش بعد از تخلیۀ خانه های اطراف کلیسای ساعت ، مواد منفجره در داخل و خارج آن کار گذاشتند و آن را منفجر کردند. تروریست ها ساعتی را که بالای کلیسا نصب بود در فوریه 2015 منفجر کرده بودند . شبکه عراقی "الاعلام" نزدیک به دولت عراق به نقل از منابع نظامی خاطرنشان کرد که تروریست های داعش محتویات کلیسا را قبل از انفجار به غارت برده اند. عناصر گروه تروریستی داعش پیشتر نیز شمار دیگری از آثار باستانی و تمدنی شهر "موصل" را ویران کرده یا برای فروش به سرقت بردند. این گروه تروریستی در دو سال اخیر صدها میلیون دلار را از آثار باستانی سوریه و عراق را از بین برده البته در کشورسوریه نیز داعش در شهر تاریخی "تدمر" ویرانی های تاسف باری را به وجود آورده است. در جولای سال ۲۰۱۵ (تیر ۱۳۹۴)تروریستهای شبه نظامی داعش در اقدامی علیه میراث فرهنگی، شش تندیس باستانی از جمله تندیس معروف به شیر اللات را تخریب کردند. عبدالکریم مدیر اداره آثار باستانی سوریه پس از این اقدام داعش اعلام کرد که این تندیس با صفحه فلزی و کیسه‌های شن پوشیده شده بود تا از آسیب احتمالی ناشی از درگیری‌های مسلحانه در امان بماند؛ اما داعش آن را بیرون آورد و از بین برد. کارشناسان این اقدام را بزرگترین جنایت داعش علیه میراث باستانی پالمیرا عنوان کردند. قدمت این مجسمه ۱۵ تنی به قرن دوم میلادی بازمی‌گردد.
کلکسیون داران غربی مشتری تروریست‌ها
داعش با شناسایی مجموعه‌داران(کلکسیون داران مطرح) بزرگ ایالات متحده و اروپا، آثار باستانی مسروقه از سوریه و عراق را از طریق ترکیه به آنها می‌فروشد. بخش زیادی ازاین آثار غارت شده پیش از این به صورت اینترنتی به مجموعه‌داران خارجی فروخته می‌شد؛ اما به تازگی بخش زیادی از این اشِیاء با ارزش به ترکیه ارسال و از آنجا به کشورهای اروپایی و آمریکا فرستاده می‌شود و عتیقه‌ها و مصنوعات غارت‌شده منبع بزرگ مالی برای این گروه تروریستی بود. اما با نابودی گروه های در عراق و سوریه و بازگشت ثبات و آرامش به این کشورها باید منتظر ماند و دید آیا آثار باستانی مسروقه از موزه‌های غربی به کشورهای صاحب این آثار بازگردانده خواهد شد یا نه؟
