الوقت ـ سوريه از گذشته به عنوان يكي از مسيرهاي مهم تجارت منطقه اي و جهاني مطرح بوده است، كه علت اصلي آن نيز موقعيت استراتژيك بلاد شام مي باشد، به گونه اي كه اين كشور در نقطه تلاقي سه قاره مهم آسيا، آفريقا و اروپا قرار دارد، و به همين علت نيز جنگ چهار ساله سوريه تاثيرات مهمي بر جريان اقدامات تجاري در منطقه گذاشته است، ضمن آنكه اين مساله بر كشورهاي همسايه سوريه همچون لبنان، اردن، عراق و تركيه اثرات منفي داشته است.
تسلط گروه تروريستي داعش بر شهر تدمر و تصرف معبر التنف كه در مرز بين عراق و سوريه قرار دارد و همچنين تسلط جبهه النصره بر معبر نصيب كه در مرز سوريه و اردن قرار دارد، سبب شده است تا سوريه مهمترين معبرهاي مرزي خود با اردن، عراق و تركيه را از دست بدهد. اين موضوع سبب توقف اقدامات تجاري زميني در بين كشورهاي منطقه گرديده است و اكثر صادرات محصولات كشاورزي، ميوه ها و سبزيجات، و مواد خام از كشورهاي لبنان و اردن صورت مي گيرد، چرا كه حمل و نقل هوايي در اين مناطق بسيار خطرناك و داراي هزينه هاي هنگفتي مي باشد.
بانك جهاني در انتهاي سال گذشته گزارشي را منتشر كرد كه نشان مي داد جنگ سوريه اثرات منفي زيادي بر اقتصادي كشورهاي منطقه داشته است به گونه اي كه بسياري از نيروهاي كار سوريه در جنگ كشته شده و يا به خارج از سوريه رفته اند، به علاوه اين كه زيرساخت هاي مهم اين كشور نيز مورد حمله قرار گرفته اند.
اين بانك مقدار خسارت هاي شش كشور تركيه، سوريه، لبنان، عراق، اردن و مصر را حدود 35 ميليارد دلار اعلام كرد كه با ميزان توليدات سوريه در سال 2007 مساوي بوده است.
البته ميزان اين خسارت از كشوري به كشور ديگر متفاوت مي باشد، به گونه اي كه براساس گزارش بانك جهاني سوريه 23% و عراق 28% و لبنان 11% خسارت ديده است.
در لبنان علاوه بر كاهش صادرات محصولات لبناني از طريق سوريه، به دليل ممانعت كشورهاي خليج فارس از سفر شهروندان خود به لبنان، ميزان گردشگري در اين كشور نيز بين 40 تا 50% كاهش يافته است. از سويي ديگر لبنان پذيراي بيش از 20% پناهجويان سوري بوده است به طوري كه اين مساله مصرف گرايي در اين كشور را افزايش داده و حتي مشكلات اقتصادي بسياري را ايجاد كرده است چرا كه آنان به دنبال فرصت كاري مي گردند كه خود بار اجتماعي، امنيتي و اقتصادي به همراه دارد.
اردن نيز بيش از 20% پناهجويان سوري و عراقي را در خود جاي داده است، كه يك بار اقتصادي سنگيني را بر اين كشور فقير وارد كرده است. به نظر كارشناسان اقتصادي اگر مبادلات تجاري بين سوريه و اردن متوقف گردد، يك بحران بزرگ اقتصادي در اردن اتفاق خواهد افتاد. چرا كه اين كشور بيش از 40% صادرات خود به تركيه و اروپا را از طريق سوريه انجام مي داده است، در حالي كه با بسته شدن معبرهاي بين سوريه و اردن، اين كشور دچار خسارت هاي اقتصادي بسياري گرديده است.
البته وضعيت عراق از اين بهتر نيست چرا كه قيمت نفت به زير 80 دلار در هر بشكه رسيده است و مخارج امنيتي آموزش و پشتيباني از ارتش و نيروهاي مردمي در برابر گروه تروريستي داعش نيز فشار بسيار زيادي بر بودجه اين كشور وارد كرده است.
اما اثرات منفي جنگ روز به روز بر اقتصاد تركيه نمايان تر مي شود، به گونه اي كه قبل از جنگ، رشد اقتصادي جنوب تركيه و بالتبع آنكارا از طرف سوريه و عراق محقق مي گرديد و حجم تجارت تركيه به نسبت اين كشورها قابل توجه بود بطوري كه موجب شده بود رشد اقتصادي در اين كشور نيز افزايش پيدا كند. اما جنگ سوريه اين دستاوردها را تغيير داد، به عنوان مثال در نوامبر 2012، صادرات محصولات هاتاي تركيه به سوريه به كمتر از نصف صادرات آن در سال 2010 رسيد كه اين تغييرات را مي توان در تمامي استان هاي جنوبي تركيه نيز مشاهده كرد.
به نقل از الوقت عربي
